Της Μαρίας Γκόρου,
Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1944, τριάντα επτά ημέρες πριν ελευθερωθεί η Ελλάδα, ένα νεαρό κορίτσι σκοτώνεται από τους Γερμανούς με δεκαεπτά σφαίρες στο σκοπευτήριο της Καισαριανής μαζί με άλλους σαράντα εννέα κρατούμενους. Η Ηρώ Κωνσταντοπούλου θυσιάστηκε για την πατρίδα της και έτσι εντάχθηκε στη λίστα των ανθρώπων που «έπεσαν» ηρωικά στα χρόνια της Γερμανικής Κατοχής.
Η Ηρώ γεννήθηκε στις 16 Ιουλίου του 1927 στην Αθήνα από ευκατάστατους γονείς, οι οποίοι κατάγονταν από τη Σπάρτη. Ήταν ακόμα μαθήτρια του Αρσάκειου όταν οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ και ανέπτυξε αντιστασιακή δράση.
Ήταν άριστη μαθήτρια στο Γυμνάσια και γνώριζε άπταιστα τέσσερις γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ιταλικά και γερμανικά). Σε ηλικία μόλις δεκαπέντε ετών οργανώθηκε στην ΕΠΟΝ και γρήγορα ξεχώρισε ως ένα από τα πιο κορυφαία μέλη. Η δράση της ξεκίνησε στο σχολείο και γρήγορα στοχοποιήθηκε από τους κατακτητές. Έκρυβε όπλα και προκηρύξεις κάτω από τη σχολική ποδιά της, έγραφε συνθήματα στους τοίχους και κολλούσε αφίσες.
Στις 16 Ιουλίου του 1944, ανήμερα των γενεθλίων της συλλαμβάνεται για πρώτη φορά από Γερμανούς και ταγματασφαλίτες στο σπίτι της στην οδό Βεΐκου. Μεταφέρθηκε στο αρχηγείο των ταγματασφαλιτών, όπου βασανίστηκε από το συνεργάτη των Γερμανών «Αγήνορα». Μετά από λίγες μέρες, οι βασανιστές της αφού δεν κατάφεραν να τις αποσπάσουν καμία πληροφορία αναγκάστηκαν να την αφήσουν.
Η Ηρώ συνέχισε τη δράση της ως τις 31 Ιουλίου, όταν συλλαμβάνεται και πάλι από άνδρες των SS. Αυτήν τη φορά, όμως, μεταφέρθηκε στο κολαστήριο της οδού Μέρλιν, όπου με βασανιστήρια προσπαθούσαν να την κάνουν να μιλήσει για τις δραστηριότητες των υπόλοιπων μελών της αντιστασιακής οργάνωσης στην οποία είχε ενταχθεί. Ωστόσο δεν τα κατάφεραν. Έτσι, λοιπόν, τη μετέφεραν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου και συγκεκριμένα στο θάλαμο των μελλοθάνατων. Ακόμα και εκεί, στο Μπλοκ 15, συνέχιζε τον αγώνα της.
Εκεί, η Ηρώ γνώρισε μια άλλη αξιόλογη ηρωίδα της αντίστασης που και η ίδια θυσιάστηκε. Γνώρισε τη Λέλα Καραγιάννη, που τη θεωρούσε δεύτερη μητέρα της, γιατί κοιμόταν στην αγκαλιά της τα βράδια. Κάποια στιγμή η Λέλα αντιλήφθηκε κάποιες περίεργες κινήσεις στο στρατόπεδο και ρώτησε ένα Ουγγογερμανό και από τα σπαστά ελληνικά του, της είπε: «Ηρώ… Αύριο πρωί πρωί», αλλά και από την κίνηση που έκανε ο στρατιώτης με την κίνηση του δείκτη του να τραβάει τη σκανδάλη, αντιλήφθηκε ότι θα σκότωναν το δεκαεπτάχρονο κορίτσι. Η Ηρώ διαισθανόταν το τέλος. Για αυτό είχε γράψει σε ένα από τα κελιά την πρόταση: «Πέστε στην μανούλα μου να μην κλάψη… να μην κλάψη!». Και από κάτω το όνομά της.
Στις 5 Σεπτεμβρίου του 1944, λίγες μέρες πριν την Απελευθέρωση της Ελλάδας οδηγήθηκε μαζί με άλλους εννέα κρατούμενους στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής, όπου εκτελούνταν ανά πεντάδες. Εκεί, οι ναζιστές έστησαν το κορίτσι στον τοίχο, που δεν είχε περάσει τη διαδικασία της εκδίκασης, και ξεκίνησαν να «ανοίγουν» πυρ. Συγκεκριμένα δεκαεπτά σφαίρες όσα και τα χρόνια της κοπέλας έσκισαν το κορμάκι της. Τη στιγμή πριν σκοτωθεί, έσκισε την μπλούζα της και φώναξε στους εκτελεστές της: «Χτυπάτε! Κτήνη».
Χρόνια μετά τον θάνατό της, η Ακαδημία Αθηνών με την εισήγηση του καθηγητή της Φιλοσοφίας Ιωάννη Θεοδωρακόπουλου, τίμησε την ηρωίδα με το μεταθανάτιο βραβείο αναγνωρίζοντας τη θυσία της παρά το νεαρό της ηλικίας της, αλλά και τη συμβολή της στην ΕΠΟΝ. Τη ζωή της νεαρής Επονίτισσας μετέφερε ο Νίκος Φώσκολος στη μεγάλη οθόνη το 1981 με την ταινία «17 σφαίρες για έναν άγγελο» με τη Μαίρη Βιδάλη.
Σήμερα, χρόνια μετά την αυτοθυσία της νεαρής κοπέλας, εμείς συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε για τα ιδανικά και την καλυτέρευση της χώρας σε πολλούς τομείς, καθώς φαίνεται, πλέον, πως η Ηρώ Κωνσταντοπούλου δεν είναι ένα απλό κορίτσι: είναι ένα από τα πρότυπα γενναιότητας και θάρρους, πράγματα τα οποία θυμόμαστε και προσπαθούμε να φανούμε αντάξιοι αυτών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- ΗΡΩ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ: Με δεκαεπτά σφαίρες, όσες και τα χρόνια της…, imerodromos.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ηρώ Κωνσταντοπούλου. Η 17χρονη που εκτέλεσαν οι Γερμανοί με 17 σφαίρες. ‘Eκρυβε όπλα και προκηρύξεις κάτω από τη σχολική ποδιά…, mixanitouxronou.gr, διαθέσιμο εδώ.
- Ηρώ Κωνσταντοπούλου: «Πέστε στην μανούλα μου να μην κλάψη…», in.gr, διαθέσιμο εδώ.
