Της Γαρυφαλιάς Σόλια,
Τα superapps αποτελούν μέρος της gig οικονομίας. Η gig οικονομία έχει σημαντικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας και κατ’ επέκταση στην ευρύτερη οικονομία. Ένα, επίσης, σημαντικό στοιχείο είναι το πόσο ασφαλείς είναι τελικά αυτές οι εφαρμογές. H ασφάλεια αποτελεί σημαντικό παράγοντα για να κερδίσει την εμπιστοσύνη των χρηστών, έτσι ώστε να εξασφαλιστεί και η βιωσιμότητα της πλατφόρμας, αλλά και για την αποφυγή τεράστιων προστίμων από την ΕΕ.
Αδυναμία ελέγχου συναλλαγών από τις Kυβερνήσεις
Η αδυναμία ελέγχου των συναλλαγών από κάθε κράτος είναι μία ακόμα πρόκληση που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε. Αναλυτικότερα, στην περίπτωση των βραχυπρόθεσμων συναλλαγών μεταξύ ομότιμων χρηστών για την κοινή χρήση αδρανών περιουσιακών στοιχείων και υπηρεσιών ή για τη διευκόλυνση της συνεργασίας, η έλλειψη κρατικής εποπτείας μπορεί να οδηγήσει σε κίνδυνο σοβαρών καταχρήσεων των αγοραστών και των πωλητών στην οικονομία διαμοιρασμού, όπως η έλλειψη προστασίας της ιδιωτικής ζωής ή η άδικη μεταχείριση των εργολάβων. Ακόμα και όταν υπάρχουν νόμοι για τη ρύθμιση τέτοιων συναλλαγών, οι νόμοι αυτοί δεν τηρούνται πάντα.
Επιρροή στην ανάπτυξη κοινοτήτων
Αυτού του τύπου οι υπηρεσίες μας δίνουν τη δυνατότητα ανάπτυξης κοινοτήτων, χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς, διαμορφώνοντας μια ευρύτερη κοινωνία. Ο David Halpern αποκαλεί «κρυμμένο πλούτο», δηλαδή των μη οικονομικών πόρων που αποτελούνται από τοπικές δεξιότητες, εμπιστοσύνη και τεχνογνωσία, χρήσιμες επαφές και ανταλλαγές που βασίζονται στη φροντίδα. Τα κοινωνικά δίκτυα συμβάλουν στην κοινωνική και οικονομική ευημερία για τις τοπικές κοινωνίες. Μπορούν να λειτουργήσουν ως ένας μηχανισμός, μέσω του οποίου μικρές παρεμβάσεις πολιτικής μπορούν δυνητικά να οδηγήσουν σε αυτό που ο κοινωνιολόγος Νικόλας Χρηστάκης ονομάζει «κοινωνική μετάδοση», ή διάδοση συμπεριφορών και αξιών.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι αυτό της Κίνας με το WeChat, με περιστατικά που έχουν επιπτώσεις στην ελευθερία της έκφρασης. Αυτά τα φαινόμενα οφείλονται σε δύο παράγοντες: Ο ένας λόγος είναι η έλλειψη πολιτικής σχετικά με τον ανταγωνισμό, που δίνει τηνδυνατότητα σε αυτήν την πλατφόρμα να μπλοκάρει άλλες πλατφόρμες. Ο δεύτερος λόγος αφορά την έλλειψη ελευθερίας για να εκφραστούν ελεύθερα πολιτικές απόψεις μέσω της πλατφόρμας. Διαφορετικά, ο λογαριασμός κλείνει σε συνδυασμό με τις ομάδες που έχουν δημιουργηθεί.
Η ελευθερία της έκφρασης, όμως, αναγνωρίζεται ως ανθρώπινο δικαίωμα στο Άρθρο 19 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και αναγνωρίζεται στη διεθνή νομοθεσία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ICCPR). Το άρθρο 19 του Διεθνούς αυτού Συμφώνου ορίζει ότι «ο καθένας έχει το δικαίωμα να έχει άποψη ανεπηρέαστος» και «ο καθένας έχει το δικαίωμα της ελευθερίας της έκφρασης. Το δικαίωμα αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία της αναζήτησης, λήψης και μετάδοσης πληροφορίας και ιδεών όλων των ειδών, ανεξαρτήτως συνόρων, είτε προφορικώς είτε γραπτώς ή εντύπως, υπό τη μορφή έργων τέχνης, ή μέσω οποιουδήποτε άλλου μέσου της επιλογής του».
Κυβερνοασφάλεια
Miniapps και κρυφά APIs
Μεγάλες πλατφόρμες έχει παρατηρηθεί να έχουν περισσότερα κρυφά APIs από τα τεκμηριωμένα σε κάποιες κατηγορίες. Η χρήση μη τεκμηριωμένων APIs είναι κοινή, τόσο στις μίνι εφαρμογές από την εταιρεία που έχει δημιουργήσει την εφαρμογή, όσο και στις miniapps από κάποια τρίτη εταιρεία, ανεξάρτητα από την κατηγορία τους. Αυτό το γεγονός οφείλεται σε λόγους ασφαλείας, είτε παρέχει πρόσβαση σε πόρους της συσκευής ή δεν έχει ελεγχθεί το API για το επίπεδο ασφάλειας που παρέχει.
Επιπλέον, μπορούμε να αναφέρουμε ότι αυτό το γεγονός θα μπορούσε να επιφέρει παραβίαση σημαντικών νομοθεσιών της ΕΕ, όπως:
- Ο νόμος για την ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο (CRA) αποσκοπεί στην προστασία των καταναλωτών και των επιχειρήσεων, που αγοράζουν ή χρησιμοποιούν προϊόντα ή λογισμικό με ψηφιακή συνιστώσα. Ο νόμος προβλέπει ότι τα ανεπαρκή χαρακτηριστικά ασφαλείας θα αποτελέσουν παρελθόν με την εισαγωγή υποχρεωτικών απαιτήσεων κυβερνοασφάλειας για τους κατασκευαστές και τους λιανοπωλητές τέτοιων προϊόντων, με την προστασία αυτή να επεκτείνεται σε όλο τον κύκλο ζωής του προϊόντος.
- Οι κανόνες της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που θεσπίστηκαν το 2016 επικαιροποιήθηκαν από την οδηγία NIS2, που τέθηκε σε ισχύ το 2023. Εκσυγχρόνισε το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, ώστε να συμβαδίζει με την αυξανόμενη ψηφιοποίηση και το εξελισσόμενο τοπίο απειλών για την κυβερνοασφάλεια. Με την επέκταση του πεδίου εφαρμογής των κανόνων για την κυβερνοασφάλεια σε νέους τομείς και οντότητες, βελτιώνει περαιτέρω την ανθεκτικότητα και τις ικανότητες αντιμετώπισης περιστατικών των δημόσιων και ιδιωτικών οντοτήτων, των αρμόδιων αρχών και της ΕΕ στο σύνολό της.
Bias στον τρόπο λειτουργίας του miniapp ή σε ήδη υπάρχουσα λειτουργία του superapp
Οι πληροφορίες που είναι διαθέσιμες μεταξύ των χρηστών πρέπει να είναι διαθέσιμες κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος εμφάνισης περιπτώσεων όπως φυλετικών διακρίσεων ή φυλής. Διαφορετικά, θα μπορούσαν να παραβιαστούν βασικά ανθρώπινα δικαιώματα, το GDPR ως προς το δικαίωμα του ως προς την προστασία των προσωπικών του δεδομένων. Επιπλέον, με το Digital Services Act (DSA) μπορεί να γίνει αναφορά της υπηρεσίας ως προς τον τρόπο λειτουργίας της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sharing Economy: Model Defined, Criticisms, and How It’s Evolving, investopedia, 2024, διαθέσιμο εδώ
- Connected Communities: How social networks power and sustain the Big Society, Jonathan Rowson, Steve Broome and Alasdair Jones, 2010, διαθέσιμο εδώ
- WeChat: Why does Elon Musk want X to emulate China’s everything-app?, School of Journalism and Communication- CUHK, 2023, CUHK, διαθέσιμο εδώ
- Ανθρώπινα δικαιώματα, Wikipedia, διαθέσιμο εδώ
- EU Cyber Resilience Act, European Commission, 2024, EC.europa.eu, διαθέσιμο εδώ
- Directive on measures for a high common level of cybersecurity across the Union (NIS2 Directive), European Commission, 2023, διαθέσιμο εδώ
- Sharing Economy: Model Defined, Criticisms, and How It’s Evolving, Investopedia, 2024, διαθέσιμο εδώ
