Της Ευαγγελίας Παλληκάρη,
1864: Μέσα από τις Συμβάσεις της Γενεύης (όπου περιλαμβάνονται τέσσερις συνθήκες και τρία συμπληρωματικά πρωτόκολλα) τίθενται τα θεμέλια του διεθνούς δικαίου, βάσει των οποίων προβλέπεται η ανθρωπιστική αντιμετώπιση των θυμάτων του πολέμου. Χαρακτηριστικό της σημασίας τους είναι πως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο και πιο συγκεκριμένα το 1949 συγκεντρώθηκαν οι πρώτες τρεις συνθήκες (1864, 1906, 1929), ώστε να δημιουργηθεί μια τέταρτη συνθήκη που θα περιλαμβάνει το σύνολο των προβλέψεών τους. Μάλιστα, σήμερα 194 χώρες του πλανήτη έχουν επικυρώσει τις αποφάσεις αυτές.
Η ιδέα για την ανάπτυξη ενός φορέα για την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας των θυμάτων του πολέμου προήλθε το 1862, όταν ο Ερρίκος Ντυνάν εξέδωσε το βιβλίο του με τίτλο Αναμνήσεις εκ Σολφερίνο, μέσα από το οποίο καταγράφεται το σκληρό πρόσωπο του πολέμου, και έτσι του γεννάται η ιδέα για εθελοντική βοήθεια. Ανάμεσα στα άλλα πρότεινε τη δημιουργία μιας υπηρεσίας με ανθρωπιστικό χαρακτήρα, που θα επιφορτίζονταν με την παροχή βοήθειας εν καιρώ πολέμου και για να εφαρμοστεί αυτό θα έπρεπε να έχει έναν ουδέτερο χαρακτήρα, ώστε να της επιτρέπεται η ανεμπόδιστη πρόσβαση στις εμπόλεμες περιοχές. Μέσα από αυτά άνοιξε ο δρόμος για τη δημιουργία του Ερυθρού Σταυρού και την Πρώτη Σύμβαση της Γενεύης. Ενδεικτικό είναι πως ο Ερρίκος Ντυνάν για τις ιδέες του αυτές ήταν ο πρώτος που τιμήθηκε με το Βραβείο του Νόμπελ Ειρήνης το 1901.
Τον Αύγουστο του 1863 πέντε πολίτες της Γενεύης, οι Γκιστάβ Μουανιέ, Λουί Απιά, Τεοντόρ Μωνουάρ, Γκιγιόμ Ντυφούρ και Ανρί Ντυνάν προχώρησαν στη δημιουργία της «Διεθνούς Επιτροπής για τη Βοήθεια των Τραυματιών», που μετά από κάποια χρόνια θα μετονομαστεί σε «Ερυθρός Σταυρός». Έπειτα, τον επόμενο χρόνο και πιο συγκεκριμένα μια μέρα σαν σήμερα, με πρωτοβουλία της Ελβετίας, έλαβε χώρα μια διεθνής διπλωματική διάσκεψη, όπου έδωσαν το παρόν 12 κράτη (Βάδη, Βέλγιο, Βυρτεμβέργη, Γαλλία, Δανία, Ελβετία, Έσση, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Πρωσία) και προέκυψε η Πρώτη Σύμβαση της Γενεύης.
Ανάμεσα στα άλλα αναγνωριζόταν ο καίριος χαρακτήρας που είχε η Επιτροπή, ενώ όσοι ασπάζονταν τον ρόλο της όφειλαν να ακολουθούν τους κανόνες που είχε θέσει, όπως για παράδειγμα σε εμπόλεμες καταστάσεις έπρεπε να προστατεύονται οι τραυματίες και να λαμβάνουν την απαραίτητη βοήθεια. Αξίζει να σημειωθεί πως τα επόμενα χρόνια η Σύμβαση αναθεωρήθηκε και προστέθηκαν οι τραυματίες από συγκρούσεις στο θαλάσσιο πεδίο (1899 και 1907), οι αιχμάλωτοι πολέμου (1929) και η προστασία του άμαχου πληθυσμού (1949).
Αυτά είναι μόνο ενδεικτικά μερικά από τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχονται στην Πρώτη Σύμβαση της Γενεύης και προστατεύουν την ανθρώπινη ζωή, αποτελώντας έναν πρόδρομο –θα μπορούσαμε να πούμε– για την Οικουμενική Διακήρυξη των Ανθρώπινων Δικαιωμάτων, που θεσπίστηκε στα μέσα περίπου του 20ου αιώνα.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Οι Συμβάσεις της Γενεύη, eleftheria.gr, Διαθέσιμο εδώ
- 22 Αυγούστου 1864: Η Συνθήκη της Γενεύης και η ίδρυση του Ερυθρού Σταυρού, news247.gr, Διαθέσιμο εδώ
