Της Χρύσας Στεργίου,
Μνήμες Μάρτη του 1987 ανασύρουν οι προκλήσεις του τούρκικου ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός» στα ανοιχτά της Μεσογείου. Όπως και τότε με το «Σισμίκ» (πρωην Χόρα) έτσι και τώρα, η Τουρκία θέλει να καταστήσει σαφές προς πάσα κατεύθυνση, ότι δε θα παραμείνει αμέτοχη στις μονομερείς ενέργειες της Κυπριακής Δημοκρατίας ως προς την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, οι οποίες βρίσκονται εντός της ΑΟΖ της. Επιπλέον, θεωρεί εκ των ων ουκ άνευ ότι οποιαδήποτε προσπάθεια αξιοποίησης των κυπριακών κοιτασμάτων οφείλει να λαμβάνει υπόψιν τα τουρκοκυπριακά συμφέροντα, και κατ’ επέκταση αυτά της Τουρκικής Δημοκρατίας. Η έξοδος λοιπόν του «Μπαρμπαρός» στέλνει μήνυμα προς τις μεγάλες δυνάμεις που έχουν δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για τα θαλασσιά οικόπεδα της κυπριακής ΑΟΖ, ότι η γειτονική χώρα θα διεκδικήσει ενεργά αυτά που πιστεύει ότι της αναλογούν από την ενεργειακή πίτα της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Βέβαια, ο πλους του «Μπαρμπαρός» δεν πέρασε χωρίς αντίδραση από την ελληνική πλευρά, η οποία απέστειλε στην περιοχή ερευνών την φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς», καθώς και ένα υποβρύχιο του Πολεμικού Ναυτικού. Με την ενέργειά της αυτή κατέστησε ορατό, πως θα είναι εκεί για να διαφυλάξει τα συμφέροντά της και τη χάραξη της ΑΟΖ της τόσο στο Αιγαίο Πέλαγος όσο και στη Μεσόγειο, δίνοντας σαφές μήνυμα στη Τουρκία ότι δε θα δρα ανενόχλητη στα όρια της Ελλάδας, αλλά και της Κύπρου. Ωστόσο, η αντίδραση αυτή της χώρας μας, πρέπει να αποτελέσει εφαλτήριο για τη κυπριακή πλευρά, υπενθυμίζοντάς της ότι ουδεμία μεγάλη δύναμη δεν έχει τη διάθεση να ταχθεί φανερά υπέρ της προκειμένου να μην δημιουργηθούν έτσι περαιτέρω προστριβές στις σχέσεις τους με την Τουρκία.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν πως τις τελευταίες μέρες εμφανίζονται στο προσκήνιο σενάρια για την οριστική επίλυση του κυπριακού, που προτάσσουν τη λύση της δημιουργίας μιας χαλαρής ομοσπονδίας κρατών στο νησί της Αφροδίτης, μέσω της οποίας θα αναγνωρίζονται τα δικαιώματα και των Τουρκοκυπρίων στα πιθανά κοιτάσματα υδρογονανθράκων. Δεδομένου όμως του εγωισμού της Τουρκίας, καθώς και των μεγάλων απαιτήσεων αυτής για αποδοχή οποιαδήποτε συμφωνίας δεν πρέπει να αποκλειστεί το σενάριο για την ύπαρξη ενός plan Β στην ατζέντα των διαπραγματεύσεων, το οποίο θα προκρίνει κάποια μονομερή λύση μόνο για το θέμα των υδρογονανθράκων.
Έτσι, η Ουάσιγκτον προσπαθεί να μοχλεύσει την επίλυση του κυπριακού σε μια ενεργειακή πλατφόρμα, ούτως ώστε να ελαφρύνει η καμπούρα του ΝΑΤΟ από ένα μακροχρόνιο πρόβλημα, όπως αυτό του Κυπριακού, συνεχίζοντας να έχουν στο πλευρό τους έναν ισχυρό σύμμαχο, ώστε να τους εξυπηρετεί στις μελλοντικές τους προσδοκίες. Η θέση των ΗΠΑ στην προστριβή Τουρκιάς-Ελλάδος-Κύπρου αποτυπώνεται ξεκάθαρα στο ακόλουθο μήνυμα του State Department προς την Άγκυρα: «Η πολιτική των ΗΠΑ για την ΑΟΖ της Κύπρου είναι μακροχρόνια και δεν έχει αλλάξει: οι Ηνωμένες Πολιτείες αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας να αναπτύξει τους πόρους της στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της. Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι οι πόροι πετρελαίου και φυσικού αερίου του νησιού, όπως και όλοι οι πόροι του, θα πρέπει να μοιράζονται ισομερώς μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης».
Στην συγκεκριμένη περίπτωση, Ελλάδα και Κύπρος, οφείλουν να ανασυγκροτηθούν σε στρατιωτικό επίπεδο, ώστε να αποτελέσουν έναν ισχυρό παίχτη στην πάλη που διαδραματίζεται στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά, παράλληλα, να καταστήσουν εμφανή την παρουσία τους στην διεθνή σκηνή, ούτως ώστε να αποκτήσουν μια αξιόλογη φωνή για την υπεράσπιση τον κοινών τους στόχων -και όχι μόνο- προς τον ίδιο επί αιώνες αντίπαλο.
