Της Μαριάνθης Κοκοράκη,
Όπως είναι γνωστό, μια Επανάσταση δεν κάνει την εμφάνισή της από το πουθενά, αλλά αποτελεί την μίξη λίγων ή πολλών συγκυριών, όπου το αποτέλεσμα αποτελεί τον αθρόο ξεσηκωμό μίας ομάδας ανθρώπων.
Σύμφωνα με τεκμηριωμένες πηγές, η κατάσταση στην Γαλλία, είχε αρχίσει ήδη να χειροτερεύει, περίπου εννιά χρόνια πριν το ξέσπασμα της Γαλλικής Επανάστασης. Από τις γαλλικές κοινωνικές τάξεις, η τάξη των εργατών και των αγροτών, βρισκόταν σε κατάσταση απόλυτης φτώχειας και εκμετάλλευσης, από τις ανώτερες κοινωνικά τάξεις. Επιβάλλεται να προστεθεί το γεγονός, ότι η θέση των εργατριών και των αγροτισσών, ήταν τρισχειρότερη, οι οποίες εκτός της ταξικής τους μειονεξίας, κατείχαν και την μειονεξία του φύλου τους. Το γυναικείο φύλο, και ειδικότερα οι γυναίκες της κατώτερης τάξης, δυσχερούσαν από πολύ μικρή ηλικία. Στις κόρες των αγροτών δεν επιτρεπόταν η πρόσβαση τους στο σχολείο, άρα αυτό σημαίνει, πως έχαναν κάθε δικαίωμα για μόρφωση. Βέβαια, όσοι γονείς ήθελαν, μπορούσαν να στείλουν τα κορίτσια τους, για ένα διάστημα, σε εκκλησιαστικό σχολείο, που συνήθως λειτουργούσε μέσα σε γυναικείες μονές. Η κοπέλα που έφτανε στην ηλικία των 12 ή 15 χρόνων, ήταν υποχρεωμένη είτε να παντρευτεί, είτε να γίνει καλόγρια. Δεν ήταν λίγες οι οικογένειες, όπου προτιμούσαν να στέλνουν τις κόρες τους στα μοναστήρια, προκειμένου να γλιτώσουν την προικοδότηση, ένα πρόβλημα το οποίο δημιουργούσε ένα μόνιμο άγχος όλων των οικογενειών, ακόμη και των αριστοκρατικών. Από τον 18ο αιώνα και έπειτα, οι γυναίκες είναι υπεύθυνες για όλες τις δουλειές του νοικοκυριού. Εκείνες άρμεγαν τις αγελάδες και έφτιαχναν το βούτυρο, το τυρί και γενικότερα ήταν αρμόδιες για όλες τις δύσκολες και απαιτητικές δουλειές που χρειαζόταν το σπίτι τους.
Τον 17ο και 18ο αιώνα, από τον συνολικό γυναικείο πληθυσμό, το 90% των γυναικών εργαζόταν σκληρά. Η γυναίκα εκείνης της εποχής, αποκλειόταν από τις δουλειές που κατείχαν οι υψηλά κοινωνικές τάξεις. Δουλειές όπως του ιατρού, του δικηγόρου, του συμβολαιογράφου, του μηχανικού, ήταν απαγορευτικές για την γυναικεία κατώτατη τάξη. Στις γυναίκες επιτρεπόταν μόνο η πρόσβαση στις δουλειές που αφορούσαν τις υπηρέτριες, τις εργάτριες, τις ράφτρες και τις πωλήτριες. Μπορούσαν ακόμα, να γίνουν βιοτέχνισσες καθώς και μικροεμπόρισσες, αλλά για αυτά τα επαγγέλματα υπήρχαν περιορισμοί και απαγορεύσεις, έτσι που οι εργαζόμενες, να εξωθούνται σε έναν αδιάκοπο αγώνα και σε έναν σκληρό ανταγωνισμό, με το ανδρικό φύλλο, για την επαγγελματική τους επιβίωση.
Παρόλα αυτά, υπήρξε η κινητοποίηση των γυναικών, οι οποίες, κατέθεσαν αίτημα στο δικαστήριο, ζητώντας να τους επιτραπεί η «ισότιμα με τους άνδρες» εγγραφή τους, στην συντεχνία του κλάδου. Το σπουδαίο της όλης υπόθεσης, είναι ότι το δικαστήριο, έκανε δεχτό το αίτημα, κάτι το οποίο αποτελεί ένα «είδος προόδου» για τις συνθήκες που επικρατούσαν, σε μια κοινωνία, ως επί το πλείστων ανδροκρατούμενη. Ωστόσο, παρά τις καταλυτικές δυσχέρειες και τον ανοιχτό πόλεμο του άλλου φύλου, οι προσπάθειες των γυναικών επαγγελματιών, δεν σταματάνε. Το τέλος του 17ου αιώνα, βρίσκει το Παρίσι με 125 συντεχνίες, από τις οποίες οι 5 είναι μικτές και οι 4 αμιγώς γυναικείες. Οι τελευταίες, καλύπτουν επαγγέλματα σχετικά με την μόδα, μόνο που και εκεί, οι περιορισμοί δεν λείπουν.
Οι συνθήκες ζωής του γυναικείου φύλου, πόσο μάλλον των γυναικών που ανήκαν στις κατώτερες τάξεις, άρχιζε να επιδεινώνεται τάχιστα. Γυναικεία κινήματα, έκαναν την εμφάνισή τους, ο στόχος των οποίων ήταν η απαίτηση της απόκτησης ίσων δικαιωμάτων με τους άνδρες και γενικότερα, καλύτερες συνθήκες ζωής. Μία από τις σπουδαιότερες Γαλλίδες αγωνίστριες της Γαλλικής Επανάσταση, ήταν η Olympe de Gouges, η οποία, επέκρινε την δουλεία και την θανατική ποινή κατά των γυναικών και πήρε θέση υπέρ του διαζυγίου. Παρόλα αυτά, συνελήφθη στις 20 Ιουλίου 1793 και θανατώθηκε για τις αντιλήψεις και τα πιστεύω της, για τα δικαιώματα που κάθε γυναίκα θα πρέπει να έχει. Σε τέτοιες ακριβώς συνθήκες, συνεχίστηκε και το κλίμα της Γαλλικής Επανάστασης. Τα κινήματα και οι αθρόες πορείες γυναικών, συνεχίστηκαν για αρκετά χρόνια ακόμα, έως ότου να υπάρξει δικαιοσύνη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Θ. Καρζή (1990), Η γυναίκα της Νέας Εποχής: Αναγέννηση – Τουρκοκρατία – Γαλλική Επανάσταση – Ελληνική Επανάσταση, Αθήνα: εκδ. Φιλιππότη
- Ποια ήταν η Ολέμπ ντε Γκουζ που αμφισβήτησε την Γαλλική Επανάσταση; ethnos.gr, Διαθέσιμο εδώ.
