Της Χαράς Παπαϊωάννου,
Οι χώρες, όπου η παιδική εργασία είναι πιο διαδεδομένη βρίσκονται κυρίως στην Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική, αν και δεν περιορίζεται μόνο σε αυτές τις περιοχές. Συγκεκριμένα, το φαινόμενο παρατηρείται έντονα στην Νιγηρία, την Αιθιοπία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, την Ουγκάντα, το Μάλι, την Ινδία, τις Φιλιππίνες και το Περού. Ακολουθούν η Γουατεμάλα, το Μεξικό, η Βολιβία, η Αίγυπτος, το Σουδάν και η Υεμένη. Στις χώρες αυτές, λόγω της ακραίας φτώχειας, πολλές οικογένειες αναγκάζονται να βάζουν τα παιδιά τους στη δουλειά για να επιβιώσουν. Η έλλειψη πρόσβασης στην εκπαίδευση συνδυαστικά με τις κοινωνικές και πολιτιστικές παραδόσεις των περιοχών αυτών κάνουν την παιδική εργασία να θεωρείται φυσιολογική για εκείνους.
Υπάρχουν πολλές διεθνείς και τοπικές πρωτοβουλίες που στοχεύουν στην καταπολέμηση της παιδικής εργασίας. Η Διεθνής Οργάνωση Εργασίας (ILO), που προωθεί προγράμματα για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας και η UNICEF, εργάζονται για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και της εκπαίδευσης των παιδιών. Αυτές οι δύο οργανώσεις συνεργάζονται συχνά για την επίτευξη κοινών στόχων. Αυτή η συνεργασία περιλαμβάνει την ανταλλαγή πληροφοριών, τη συντονισμένη δράση σε επίπεδο πολιτικής και την εφαρμογή κοινών προγραμμάτων και πρωτοβουλιών. Η εντατική προσπάθεια και των δύο οργανισμών έχει οδηγήσει σε σημαντικές βελτιώσεις στην αντιμετώπιση της παιδικής εργασίας, αλλά η πλήρης εξάλειψή της απαιτεί συνεχείς και συντονισμένες προσπάθειες σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας. Ακολουθούν οι κύριες δράσεις και πρωτοβουλίες που λαμβάνουν.
Η ILO (International Labour Organization) είναι ένας από τους πιο σημαντικούς οργανισμούς που ασχολούνται με την κατάργηση της παιδικής εργασίας. Προωθεί και επιβλέπει την εφαρμογή διεθνών συμβάσεων, όπως η Σύμβαση 138 (για την ελάχιστη ηλικία εργασίας) και η Σύμβαση 182 (για τις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας). Συνεργάζεται με κυβερνήσεις για την ανάπτυξη και εφαρμογή εθνικών πολιτικών και προγραμμάτων που στοχεύουν στην εξάλειψη της παιδικής εργασίας, διενεργεί έρευνες και συγκεντρώνει δεδομένα για την παιδική εργασία, τα οποία έπειτα χρησιμοποιούνται για την ανάπτυξη στρατηγικών και την παρακολούθηση της προόδου. Παρέχει εκπαιδευτικά προγράμματα και κατάρτιση για να ενισχύσει τις δυνατότητες των εθνικών και τοπικών φορέων στην καταπολέμηση της παιδικής εργασίας.
Επιπλέον, διαθέτει το πρόγραμμα IPEC (International Programme on the Elimination of Child Labour), που έχει ως στόχο την εξάλειψη της παιδικής εργασίας σε όλο τον κόσμο, με έμφαση στις χειρότερες μορφές παιδικής εργασίας, όπως καθορίζονται στη Σύμβαση 182 της ILO. Ένα από τα κύρια μέσα για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας είναι η βελτίωση της πρόσβασης και της ποιότητας της εκπαίδευσης. Το IPEC εργάζεται για τη δημιουργία και εφαρμογή ισχυρών νομικών πλαισίων που προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών. Σε περιοχές, όπου η παιδική εργασία είναι διαδεδομένη, αναπτύσσει προγράμματα άμεσης παρέμβασης για την απομάκρυνση των παιδιών από την εργασία και την ένταξή τους στο σχολείο ή σε ασφαλείς εργασιακές συνθήκες. Προσφέρει στήριξη στις οικογένειες των παιδιών που εργάζονται, παρέχοντας οικονομική βοήθεια, επαγγελματική κατάρτιση και άλλες υπηρεσίες που μπορούν να βελτιώσουν την οικονομική τους κατάσταση και να μειώσουν την εξάρτησή τους από τα εισοδήματα των παιδιών. Συνεργάζεται με κράτη, κοινωνικούς εταίρους και άλλες οργανώσεις για την ανάπτυξη και υλοποίηση εθνικών και τοπικών στρατηγικών και προγραμμάτων για την εξάλειψη της παιδικής εργασίας. Συνεργάζεται στενά με κυβερνήσεις, εργοδοτικές και εργατικές οργανώσεις, διεθνείς οργανισμούς, μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ) και την Κοινωνία των Πολιτών. Μέσω αυτών των συνεργασιών, έχει επιτύχει σημαντική πρόοδο στη μείωση της παιδικής εργασίας σε πολλές χώρες. Σύμφωνα με τις αναφορές της ILO, έχει παρατηρηθεί μείωση στα ποσοστά παιδικής εργασίας στις περιοχές που έχει δράσει το πρόγραμμα.
Από την άλλη, η UNICEF (United Nations International Children’s Emergency Fund) επικεντρώνεται στη βελτίωση της ζωής των παιδιών και την προάσπιση των δικαιωμάτων τους. Είναι μια από τις κύριες διεθνείς οργανώσεις που εργάζονται για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των παιδιών και την προάσπιση των δικαιωμάτων τους. Στην καταπολέμηση της παιδικής εργασίας, η UNICEF επικεντρώνεται σε μια σειρά από στρατηγικές και προγράμματα. Μεταξύ άλλων, προωθεί την καθολική πρόσβαση στην εκπαίδευση και την ποιότητα των σχολείων για να διασφαλίσει ότι τα παιδιά παραμένουν στο σχολείο αντί να εργάζονται, και διοργανώνει εκστρατείες ευαισθητοποίησης για να ενημερώσει τις κοινότητες και να αλλάξει τις κοινωνικές αντιλήψεις σχετικά με την παιδική εργασία.
Η UNICEF εργάζεται για να εξασφαλίσει, ότι όλα τα παιδιά έχουν πρόσβαση σε δωρεάν και ποιοτική εκπαίδευση. Αυτό περιλαμβάνει την κατασκευή σχολείων, την παροχή εκπαιδευτικού υλικού και τη στήριξη των δασκάλων. Συνδυαστικά, αναπτύσσει και υποστηρίζει προγράμματα που ενθαρρύνουν την επιστροφή των παιδιών στο σχολείο και αποτρέπουν την εγκατάλειψη των μαθημάτων. Σε ό,τι αφορά το νομικό πλαίσιο, συνεργάζεται με κυβερνήσεις για την ανάπτυξη και την εφαρμογή νομοθεσίας που προστατεύει τα παιδιά από την εργασία και την εκμετάλλευση. Συγκεκριμένα, παρέχει τεχνική και νομική συμβουλευτική υποστήριξη στις κυβερνήσεις για την ανάπτυξη και αναθεώρηση νομοθετικών πλαισίων που προστατεύουν τα δικαιώματα των παιδιών και συμβουλεύει τις κυβερνήσεις για την ενσωμάτωση των διεθνών προτύπων και συμβάσεων, όπως οι Συμβάσεις 138 και 182 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO). Μέσω αυτών των δράσεων και συνεργασιών, η UNICEF διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στην προστασία των παιδιών από την εργασία και την εκμετάλλευση, προωθώντας ένα ασφαλές και υποστηρικτικό περιβάλλον για την ανάπτυξη και ευημερία τους.
Η συνεργασία της ILO με την UNICEF, έχει ως στόχο την προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και την προστασία των δικαιωμάτων των παιδιών, όπως έγινε αισθητό από τα παραπάνω, με την ενίσχυση των εκπαιδευτικών συστημάτων και την προώθηση της πρόσβασης στην ποιοτική εκπαίδευση να είναι τα σημαντικότερα σημεία εστίασης τους. Επιδιώκεται να εξασφαλιστεί ότι όλα τα παιδιά έχουν την ευκαιρία να μορφωθούν, κάτι που είναι βασικό για την πρόληψη της παιδικής εργασίας. Με την υποστήριξη της μετάβασης των νέων από την εκπαίδευση στην αγορά εργασίας, προωθείται η αξιοπρεπής εργασία και η οικονομική ενδυνάμωση τους, προλαμβάνοντας τη φτώχεια και την εκμετάλλευση. Έτσι, η συνεργασία τους στοχεύει στην ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας για τις οικογένειες, μειώνοντας τις οικονομικές πιέσεις που μπορούν να οδηγήσουν τα παιδιά στην εργασία.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Understanding Children’s Work: An Interagency Initiative,Addressing Challenges of Globalization: An Independent Evaluation of the World Bank’s Approach to Global Programs, Case Study, Manmohan Agarwal and Lauren Kelly, D.C., 2004
- Stephen M. Berman, Global Child Health Advocacy: On the Front Lines, ΑΑP Books, USA, 2013
- Anaclaudia Gastal Fassa, David L. Parker, and Thomas J. Scanlon, Child Labour: A Public Health Perspective, OXFORD ACADEMIC, Oxford, 2010
