Της Αλεξάνδρας Τορνικίδου,
Απινίδωση είναι η χορήγηση ηλεκτρικού φορτίου ή ρεύματος στην καρδιά (μέσω του μυοκαρδίου) για την επαναφορά της καρδιακής δραστηριότητας στον φυσιολογικό ρυθμό και συμβαίνει στην περίπτωση της καρδιακής ανακοπής — αιφνίδια καρδιακή ανακοπή (Sca). Η συσκευή χορήγησης ρεύματος είναι ο απινιδωτής. Η αιφνίδια καρδιακή ανακοπή δύναται να αποβεί θανατηφόρα και είναι απαραίτητη η άμεση παρέμβαση με θωρακικές συμπιέσεις και εμφυσήσεις — CPR (καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση) και απινίδωση. Στην περίπτωση επικίνδυνων καρδιακών αρρυθμιών γίνεται εμφύτευση φορητού απινιδωτή για την άμεση αποκατάσταση της αρρυθμίας. Οι αρρυθμίες υψηλού κινδύνου είναι η κοιλιακή ταχυκαρδία και η κοιλιακή μαρμαρυγή, αυξάνοντας τον κίνδυνο της καρδιακής ανακοπής. Η απινίδωση μειώνει την πιθανότητα αιφνίδιου θανάτου. Υπάρχουν διάφοροι τύποι απινιδωτών, ο αυτόματος εξωτερικός απινιδωτής, ο οποίος είναι για χρήση από το κοινό σε δημόσιους χώρους (ύψιστης σημασίας για την επαναφορά στη ζωή, με άμεση παρέμβαση εξωνοσοκομειακά), ο προηγμένης υποστήριξης απινιδωτής (ενδονοσοκομειακή χρήση) και ο εμφυτεύσιμος καρδιομετατροπέας-απινιδωτής. Υπάρχουν απινιδώσιμοι και μη ρυθμοί σε καρδιακή ανακοπή, στην πρώτη περίπτωση χορηγείται απινίδωση πέρα από την ΚΑΡΠΑ κ.λπ.
Οι απινιδώσιμοι καρδιακοί ρυθμοί είναι η κοιλιακή μαρμαρυγή και η άσφυγμη κοιλιακή ταχυκαρδία. Οι μη απινιδώσιμοι ρυθμοί είναι η ασυστολία, η σοβαρή βραδυκαρδία (<60 παλμούς/λεπτό) και η άσφυγμη ηλεκτρική δραστηριότητα. Σε όλες τις περιπτώσεις είναι απαραίτητες οι θωρακικές συμπιέσεις, ο πνευμονικός αερισμός και η ύπαρξη φλεβικών γραμμών.
Σε ανίχνευση απινιδώσιμου ρυθμού φορτίζονται τα ηλεκτρόδια στα 150-200J σε διφασικό απινιδωτή, ενώ στην περίπτωση μονοφασικού απινιδωτή 360J. Έπειτα, γίνεται άμεση εφαρμογή ΚΑΡΠΑ για 2 λεπτά χωρίς περεταίρω καθυστερήσεις. Σε περίπτωση ανάνηψης δεν είναι αμέσως ψηλαφητός ο σφυγμός. Οι προσπάθειες εύρεσης σφυγμού είναι ανούσιες εφόσον δεν έχει εμφανιστεί ρυθμός ισοδύναμος της καρδιακής παροχής. Η ΚΑΡΠΑ συνεχίζεται για τα επόμενα 2 λεπτά και αν ο ρυθμός εξακολουθεί να είναι απινιδώσιμος χορηγείται το shock και έπειτα προβαίνουμε σε ΚΑΡΠΑ. Ακολούθως, στο πέρας των 2 λεπτών, αν ο ρυθμός εξακολουθεί να είναι απινιδώσιμος, χορηγείται ενδοφλεβίως αδρεναλίνη και έπειτα το τρίτο σε σειρά shock. Αν ο ρυθμός εξακολουθεί να είναι ο ίδιος ακόμα και μετά το τρίτο shock, χορηγείται ενδοφλέβια αμιοδαρόνη (angoron) με δόση 300mg. Αν ο παραπάνω ρυθμός παραμενένει ακόμα, αναζητούμε την αιτία στη θέση των ηλεκτροδίων και εξετάζουμε την περίπτωση χορήγησης διττανθρακικών και μαγνησίου.
Στην περίπτωση των μη απινιδώσιμων ρυθμών, ο ρυθμός που εμφανίζεται στο monitor είναι είτε ασυστολία είτε άσφυγμη ηλεκτρική δραστηριότητα. Τότε η διαδικασία έχει ως εξής: εφαρμόζουμε κατευθείαν ΚΑΡΠΑ με συχνότητα θωρακικών συμπιέσεων και εμφυσήσεων (πνευμονικού αερισμού) 30/2 και έπειτα χορηγείται 1mg αδρεναλίνης ενδοφλεβίως. Η διαδικασία πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό. Σε περίπτωση ενδοιασμού για την αναγνώριση του ρυθμού μεταξύ ασυστολίας ή αδρής κοιλιακής μαρμαρυγής, δεν συνίσταται η απινίδωση (συνέχεια με ΚΑΡΠΑ). Κατ’ αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η πιθανότητα να μετατραπεί η ασυστολία σε αδρή κοιλιακή μαρμαρυγή με εύκολη ανάταξη με απινίδωση. Σαφώς, ενδέχεται στη διάρκεια της εφαρμογής ΚΑΡΠΑ να υπάρχουν αναστρέψιμες αιτίες, για παράδειγμα σώστη τοποθέτηση και καλή επαφή των paddles, επανέλεγχος των ηλεκτροδίων, ύπαρξη σωστού πνευμονικού αερισμού (έλεγχος αεραγωγού και οξυγόνου). Έπειτα, από τον φλεβοκαθετήρα είναι απαραίτητη η χορήγηση αδρεναλίνης ανά τρία λεπτά.
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην ανάνηψη είναι η αδρεναλίνη, η αντιδιουρητική ορμόνη-βασοπρεσίνη (κορτικοστεροειδή) και η αμιοδαρόνη. Η αδρεναλίνη είναι το κύριο φάρμακο χορήγησης και δίνεται 1mg ανά 3-5 λεπτά, είναι αδρενεργικός α και β αγωνιστής (συμπαθομιμητικό φάρμακο). Όσον αφορά τη βασοπρεσίνη, η χορήγησή της στην ανάνηψη βρίσκεται ακόμα σε ερευνητικό στάδιο και δεν θεωρείται ισοδύναμο της αδρεναλίνης. Τέλος, απαραίτητη είναι η χορήγηση της αμιοδαρόνης. Θεωρείται αντιρρυθμικό φάρμακο και δρα στην κυτταρική μεμβράνη της μυϊκής ίνας της καρδίας, δηλαδή το μυοκάρδιο (σταθεροποιητής), επηρεάζει το δυναμικό ενεργείας παρατείνοντας την ανερέθιστη περίοδο (δηλ. το χρονικό διάστημα έπειτα του δυναμικού ενεργείας που δεν δύναται να δημιουργηθεί άλλο δυναμικό) της ίνας. Σε περίπτωση έλλειψης της αμιοδαρόνης χρησιμοποιείται εναλλακτικά λιδοκαίνη.
Ο πνευμονικός αερισμός εξασφαλίζεται μέσω λαρυγγικής μάσκας ή τραχειοσωλήνα, εφόσον υπάρχει. Ο αερισμός δεν γίνεται ταυτόχρονα με τις θωρακικές συμπιέσεις. Στην περίπτωση λαρυγγικής μάσκας γίνεται τοποθέτηση στοματοφαρυγγικού ή λαρυγγοφαρυγγικού σωλήνα. Ένας ακόμα τύπος μάσκας είναι η ambu, η οποία χρειάζεται δύο χειριστές (στερέωση της μάσκας στο πρόσωπο και πίεση του ασκού).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
-
What are Defibrillators?, NIH. Διαθέσιμο εδώ
-
Types of Defibrillator – Overview & Uses, Avive. Διαθέσιμο εδώ
- ΑΠΙΝΙΔΩΣΗ, hcpediatrics, Διαθέσιμο εδώ
-
ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΜΕΝΗ ΚΑΡΔΙΟΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΗ ΑΝΑΖΟΩΓΟΝΗΣΗ, Νικολόπουλος. Διαθέσιμο εδώ
