Της Ευθυμίας Καραδήμου,
Στη σύγχρονη εποχή, η έμφαση στην ορθολογική σκέψη έχει γίνει πιο έντονη από ποτέ. Σε μια πραγματικότητα που απαιτεί αποδείξεις, λογικά επιχειρήματα και αντικειμενικότητα, τα συναισθήματα βαίνουν σταδιακά προς εξαφάνιση. Για παράδειγμα, αρκεί να εξετάσουμε την περίπτωση του ενθουσιασμού και αμέσως θα παρατηρήσουμε πως ο σύγχρονος άνθρωπος σπάνια πλέον θα βιώσει αυτή την ψυχική ανάταση με μια ιδέα, ένα πρόσωπο ή μια προοπτική. Αυτό φυσικά δε σημαίνει πως δεν υπάρχουν στιγμές ενθουσιασμού, όμως μόλις αυτές «δυναμώσουν», σαν να τρομοκρατούμαστε και «τρέχουμε» να προφυλαχτούμε, μην τυχόν χαθούμε μέσα στο ίδιο μας το συναίσθημα. Γιατί, όμως, αυτό; Γιατί τα πάντα γύρω μας επιτάσσουν μια στάση αμυντική απέναντι στο συναίσθημα;
Η ορθολογική σκέψη, χωρίς αμφιβολία, αποτελεί ένα αναπόσπαστο μέρος της κοινωνικής μας πραγματικότητας. Καθημερινά μας προτρέπει να δράσουμε, ώστε να ελέγξουμε, όπως «οφείλουμε», τους φρενήρεις ρυθμούς που μας κατακλύζουν. Να περιορίσουμε τη μόλυνση της ατμόσφαιρας και των υδάτων, να συγκρατήσουμε την ξενοφοβία, να χαλιναγωγήσουμε τη βία των ανηλίκων και άλλα πολλά που αποξενώνουν και φοβίζουν το σύγχρονο άνθρωπο, κάνοντάς τον να οχυρώνεται καλά, με σκοπό να προστατευτεί, διαβρώνοντάς τον έτσι εσωτερικά. Οι κοινωνικές προσδοκίες συχνά επιβάλλουν να παρουσιάζουμε ένα πρόσωπο ψυχραιμίας και αντικειμενικότητας. Στην προσπάθεια να συμμορφωθούν με αυτές τις προσδοκίες, πολλοί άνθρωποι υπονομεύουν τα συναισθήματά τους, φοβούμενοι ότι θα θεωρηθούν αδύναμοι ή ανίκανοι να χειριστούν καταστάσεις με λογικό τρόπο. Αυτή η καταπίεση συχνά έχει ως αποτέλεσμα τη συναισθηματική αποξένωση. Καλλιεργώντας ένα χάσμα μεταξύ της εσωτερικής μας κατάστασης και της εξωτερικής μας εικόνας.
Αυτή η διαρκής καταπίεση του συναισθηματικού μας κόσμου έχει αποδειχθεί ότι συμβάλλει στην ανάπτυξη ψυχικών διαταραχών, όπως το άγχος και η κατάθλιψη. Όταν τα συναισθήματα δεν εκφράζονται, δεν κατανοούνται και δεν επεξεργάζονται, συσσωρεύονται και οδηγούν σε ψυχική δυσφορία. Η αναγνώριση και η αποδοχή των συναισθημάτων μας είναι ουσιαστική διαδικασία για τη διατήρηση της ψυχικής μας υγείας και της ισορροπίας στη ζωή μας. Η συναισθηματική ειλικρίνεια αποτελεί το εφαλτήριο των υγιών σχέσεων. Όταν δεν μπορούμε να εκφράσουμε τα συναισθήματά μας, οι σχέσεις μας γίνονται επιφανειακές και στερούνται της βαθιάς συναισθηματικής σύνδεσης, που απαιτείται για την ανάπτυξη αμοιβαίας κατανόησης και υποστήριξης. Οι σχέσεις που βασίζονται μόνο στη λογική και την αντικειμενικότητα, χωρίς τη ζεστασιά των συναισθημάτων, είναι καταδικασμένες να αποτύχουν.
Η λύση δεν είναι να απορρίψουμε τη λογική υπέρ των συναισθημάτων, αλλά να βρούμε μια ισορροπία. Η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης, δηλαδή της ικανότητας να αναγνωρίζουμε, να κατανοούμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας, αλλά και τα συναισθήματα των άλλων, είναι η δίοδος για την επίτευξη αυτής της ισορροπίας. Η συναισθηματική νοημοσύνη μας επιτρέπει να συνδυάσουμε τη λογική με τα συναισθήματα, λαμβάνοντας αποφάσεις που είναι τόσο λογικές όσο και συναισθηματικά ικανοποιητικές.
Η ορθολογική σκέψη είναι αναμφισβήτητα πολύτιμη, αλλά δεν πρέπει να γίνεται εις βάρος των συναισθημάτων μας. Η καταπίεση των συναισθημάτων ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ψυχική μας υγεία, την ανάπτυξή μας και τις σχέσεις μας. Νοηματοδοτώντας και αναγνωρίζοντας την αξία των συναισθημάτων και ενσωματώνοντάς τα στη λογική μας σκέψη, κατορθώνουμε να επιτύχουμε μια ισορροπημένη και ολοκληρωμένη προσέγγιση στη ζωή μας. Η καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης είναι το κλειδί για να ζήσουμε μια πλουσιότερη, πιο αυθεντική και ικανοποιητική ζωή.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Άνθρωποι με μισή καρδιά, Athens Voice, διαθέσιμο εδώ
