Του Ελευθέριου Χονδρού,
Το πολιτικό τοπίο της Ευρώπης υφίσταται μια σεισμική μετατόπιση, με τη συγκρότηση μιας νέας Aκροδεξιάς συμμαχίας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Κόμμα Ελευθερίας της Αυστρίας (FPÖ), το Fidesz, του Ούγγρου Πρωθυπουργού Orbán και το λαϊκιστικό τσέχικο κόμμα ANO, με επικεφαλής τον Babiš, ενώθηκαν, για να δημιουργήσουν τους «Πατριώτες για την Ευρώπη». Αυτός ο συνασπισμός είναι έτοιμος να αμφισβητήσει το status quo, εγείροντας σημαντικές ανησυχίες για το μέλλον της ευρωπαϊκής ενότητας και των δημοκρατικών αξιών.
Η ανακοίνωση αυτής της συμμαχίας αντιμετωπίστηκε με τρόμο. Ο Orbán, μαζί με τον αρχηγό του FPÖ, Herbert Kickl και τον Babiš του ANO, δήλωσαν την πρόθεσή τους να σχηματίσουν μια νέα πολιτική παράταξη στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο Orbán τόνισε ότι αυτή η πρωτοβουλία σηματοδοτεί την αρχή μιας «νέας εποχής» στην ευρωπαϊκή πολιτική. Το «πατριωτικό μανιφέστο» τους υπόσχεται ειρήνη, ασφάλεια και ανάπτυξη, σε πλήρη αντίθεση με τον «πόλεμο, τη μετανάστευση και τη στασιμότητα», που αποδίδουν στη σημερινή ελίτ των Βρυξελλών. Ωστόσο, η ρητορική που χρησιμοποιούν αυτοί οι ηγέτες προκαλεί ανησυχία. Η γλώσσα της εθνικής κυριαρχίας και της αντίθεσης στον φεντεραλισμό απηχεί συναισθήματα που ιστορικά υπονόμευσαν την ευρωπαϊκή συνεργασία. Αυτή η νέα συμμαχία απειλεί να διαβρώσει το πνεύμα συνεργασίας που υπήρξε ακρογωνιαίος λίθος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η συμμαχία χρειάζεται υποστήριξη από κόμματα σε τουλάχιστον άλλες τέσσερις χώρες, για να αναγνωριστεί ως επίσημη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά η δυναμική που έχουν ήδη κερδίσει είναι ανησυχητική.
Η συγκρότηση των “Patriots for Europe” συμπίπτει με την ανάληψη της εξάμηνης εκ περιτροπής προεδρίας της ΕΕ από την Ουγγαρία. Αυτό το χρονοδιάγραμμα είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό, δεδομένης της πρόσφατης ιστορίας της Ουγγαρίας να μπλοκάρει, να τροποποιεί ή να καθυστερεί βασικές αποφάσεις της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τις σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα. Το σύνθημα της προεδρίας του Orbán, “Make Europe Great Again”, απηχεί το διχαστικό σύνθημα του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, υποδηλώνοντας περαιτέρω μια στροφή προς την εθνικιστική και λαϊκιστική ρητορική. Ο Orbán, ο Kickl και ο Babiš έχουν εκμεταλλευτεί τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων για τις αυξανόμενες τιμές, τη μετανάστευση και το κόστος της πράσινης μετάβασης. Η επιτυχία τους στις πρόσφατες ευρωπαϊκές εκλογές αντανακλά μια αυξανόμενη δυσαρέσκεια μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών, την οποία έχουν εκμεταλλευτεί επιδέξια. Η δυνατότητα αυτής της συμμαχίας να επηρεάσει σημαντικά την πολιτική της ΕΕ θα μπορούσε να διακόψει τις προσπάθειες για τη συλλογική αντιμετώπιση αυτών των κρίσιμων ζητημάτων.
Επιπλέον, η εμπλοκή του FPÖ της Αυστρίας, το οποίο είναι μέρος της ομάδας Ταυτότητα και Δημοκρατία, μαζί με το Εθνικό Ράλι της Γαλλίας και την Ιταλική Λέγκα, σηματοδοτεί μια ευρύτερη ενοποίηση των ακροδεξιών δυνάμεων στην Ευρώπη. Αυτός ο συνασπισμός δεν είναι απλώς μια πολιτική συμμαχία, αλλά μια στρατηγική κίνηση για την ουσιαστική αναμόρφωση της ευρωπαϊκής πολιτικής. Οι ισχυρές επιδόσεις του FPÖ στις αυστριακές δημοσκοπήσεις, ενόψει των κοινοβουλευτικών εκλογών της 29ης Σεπτεμβρίου, υποδηλώνουν ότι αυτή η αλλαγή θα μπορούσε να έχει μόνιμες επιπτώσεις.
Οι επιπτώσεις αυτής της νέας συμμαχίας εκτείνονται πέρα από τους άμεσους πολιτικούς ελιγμούς. Θέτει μια άμεση πρόκληση για τις θεμελιώδεις αρχές της ΕΕ για ενότητα, δημοκρατία και κοινή πρόοδο. Η ΕΕ είναι εδώ και πολύ καιρό προπύργιο φιλελεύθερων δημοκρατικών αξιών, που προωθεί τη συνεργασία και τη συλλογική λήψη αποφάσεων. Η άνοδος ενός ισχυρού ακροδεξιού μπλοκ απειλεί να υπονομεύσει αυτές τις αξίες, οδηγώντας ενδεχομένως σε αυξημένο κατακερματισμό και σύγκρουση εντός της ένωσης. Καθώς αυτή η νέα συμμαχία αποκτά έλξη, είναι ζωτικής σημασίας για τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα και τους ηγέτες να απαντήσουν αποφασιστικά. Πρέπει να επιβεβαιώσουν τη δέσμευσή τους στις αρχές που καθοδηγούν την ΕΕ από την ίδρυσή της και να εργαστούν για την αντιμετώπιση των υποκείμενων ζητημάτων που προκαλούν τη δυσαρέσκεια των ψηφοφόρων. Σε αντίθετη περίπτωση, θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική αλλαγή στην ισορροπία δυνάμεων εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με εκτεταμένες συνέπειες για το μέλλον της Ευρώπης.
Η συγκρότηση των “Patriots for Europe” σηματοδοτεί μια κρίσιμη καμπή στην ευρωπαϊκή πολιτική. Η άνοδος αυτής της Aκροδεξιάς συμμαχίας υπογραμμίζει την αυξανόμενη πόλωση και δυσαρέσκεια μεταξύ των ευρωπαίων πολιτών. Είναι μια έντονη υπενθύμιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η ΕΕ και της επείγουσας ανάγκης για μια ανανεωμένη δέσμευση για ενότητα, δημοκρατία και συλλογική πρόοδο. Οι επόμενοι μήνες θα είναι καθοριστικοί για να καθοριστεί εάν η Ευρώπη μπορεί να αντέξει αυτό το νέο κύμα εθνικιστικού λαϊκισμού ή εάν θα υποκύψει στις δυνάμεις που επιδιώκουν να διαλύσουν τα επιτεύγματα των τελευταίων δεκαετιών που κατακτήθηκαν με κόπο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ‘Patriots for Europe’: Hungary’s Orban announces new EU Parliament alliance, Al Jazeera, διαθέσιμο εδώ
- Orbán’s Fidesz forming new far-right alliance with Austrian, Czech parties, Politico, διαθέσιμο εδώ
