Της Μαρίας Ραβάνη,
Τέλη Ιουνίου και για ακόμη μία φορά η χώρα καίγεται. Η αντιπυρική περίοδος ξεκίνησε επίσημα από 1η Μαΐου και πλέον σχεδόν καθημερινά ακούμε πως ξεπετάγονται εστίες σε διάφορα σημεία της ελληνικής επικράτειας, με τους πυροσβέστες να τρέχουν, για να προλάβουν να σώσουν ό,τι σώζεται. Οι πυρκαγιές ξεκίνησαν από πολύ νωρίς φέτος και όπως όλοι λένε, προβλέπεται ένα ιδιαίτερα δύσκολο καλοκαίρι. Και ίσως η σχετική δήλωση του υπουργού Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, κου Κικίλια στα μέσα Μαΐου να ήταν όντως προφητική. Πρόκειται, όμως, για προφητεία, όταν βρίσκεσαι σε ένα αμάξι που βρίσκεται λίγα μέτρα από τον γκρεμό και κατευθύνεται με ταχύτητα προς το κενό; Ή πρόκειται απλά για το αναμενόμενο αποτέλεσμα των πράξεων ( ή παραλείψεών) μας;
Πυριγενές περιβάλλον χαρακτηρίζεται η ελληνική επικράτεια στις επίσημες ιστοσελίδες του Πυροσβεστικού Σώματος, καθώς η μείξη των υψηλών θερμοκρασιών και των ισχυρών ανέμων δημιουργεί ένα εκρηκτικό κοκτέιλ. Υπογραμμίζεται και επαναλαμβάνεται γενικότερα από τους διάφορους αρμόδιους ότι οι περισσότερες πυρκαγιές οφείλονται σε ανθρώπινη αμέλεια, ίσως και σε μία προσπάθεια μετατόπισης του βάρους της ευθύνης από κρατικό σε ατομικό επίπεδο. Για αυτό και το πολύ πιασάρικο σύνθημα: ΕΝΗΜΕΡΩΝΟΜΑΣΤΕ – ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΜΑΣΤΕ – ΠΡΟΣΕΧΟΥΜΕ.
Σίγουρα ο ανθρώπινος παράγοντας σε μία τέτοια συζήτηση παίζει καθοριστικό ρόλο. Πρόσφατο και ηχηρό παράδειγμα η πυρκαγιά στην Ύδρα, η οποία προκλήθηκε από πυροτεχνήματα που εκτόξευσαν προς το πευκοδάσος μία ομάδα ατόμων από τη θαλαμηγό τους. Και σίγουρα, τα ακαθάριστα οικόπεδα ή η πρόκληση πυρκαγιάς για τον α ή β λόγο σε περίοδο υψηλού κινδύνου, μας οδηγεί αναγκαστικά σε συζητήσεις περί ατομικής ευθύνης και υποχρέωσης απέναντι στους άλλους. Τίποτα, όμως, από όλα αυτά δεν εξαλείφει την κυβερνητική ευθύνη και τις υποχρεώσεις που φέρει ένα κράτος απέναντι στους πολίτες του.
Η κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι πυροσβεστικές δυνάμεις της χώρας μας για ακόμη μία χρονιά είναι λίγο-πολύ γνωστή και άκρως θλιβερή. 3.500 οργανικές θέσεις κενές και εναέρια μέσα ηλικίας ακόμη και άνω των 50 ετών. Αρκετοί εποχικοί πυροσβέστες δε γνωρίζουν ακόμη αν θα ξανα-προσληφθούν από Οκτώβρη που λήγει η σύμβασή τους, κάτι που όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Πανελλήνιου Σωματείου Συμβασιούχων Πυροσβεστών Θανάσης Ψαρόπουλος, επηρεάζει το ηθικό των εργαζομένων (κάτι απολύτως λογικό). Πυροσβέστες δίχως σωστή εκπαίδευση (ιδίως εθελοντές) που απλώς τους «πετάμε» σε ενεργά μέτωπα πυρκαγιών και ευχόμαστε για το καλύτερο. Και το χειρότερο; Τίποτα από τα παραπάνω δεν είναι καινούριο. Κάθε φθινόπωρο, τα μέλη του Πυροσβεστικού Σώματος διαμαρτύρονται και κάθε άνοιξη τους έχουμε ξεχάσει. Θυμόμαστε το καλοκαίρι πάλι ότι υπάρχουν –κυρίως γιατί τους χρειαζόμαστε–, αλλά μετά ο Σεπτέμβρης πάλι έρχεται και ο αέναος κύκλος συνεχίζεται.
Όσοι από εμάς έχουμε στην οικογένεια κάποιον που εργάζεται στο Πυροσβεστικό Σώμα, γνωρίζουμε πολύ καλά τι θα πει καλοκαίρι. Με 24ωρες βάρδιες συνεχόμενες, δίχως να είσαι σίγουρος αν θα είσαι αύριο σε επιφυλακή ή όχι. Και πάντοτε με την πιθανότητα ανά πάσα στιγμή να βρεθείς σε κάποιο ενεργό μέτωπο, ρισκάροντας τη ζωή σου και προσπαθώντας να σώσεις τις περιουσίες των συνανθρώπων σου. Και όλα αυτά, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι δεν έχεις τον κατάλληλο εξοπλισμό, ούτε έχεις τα πιο σύγχρονα μέσα. Με πυροσβεστικά οχήματα ακόμη και δίχως φρένα και αεροσκάφη να ρίχνουν στα τυφλά. Κατά τύχη ζωντανοί για άλλη μια μέρα. Μέχρι την επόμενη πυρκαγιά…
Έως το 2030, δήλωσε ο κος Κικίλιας ότι το ελληνικό πυροσβεστικό σώμα θα έχει αλλάξει πρόσωπο. Θα έχει ανανεώσει τον εξοπλισμό του, θα έχει εκπαιδεύσει το προσωπικό του, θα έχει ενσωματώσει νέες τεχνολογίες, όπως είναι η τεχνητή νοημοσύνη. Αντιπυρικές ζώνες, δασοκομάντος και πολλά ακόμη. Μένει μόνο να δούμε μέχρι τότε αν θα υπάρχει κάτι να σώσουν ή αν θα έχουν καεί τα πάντα…
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Έναρξη νέας αντιπυρικής περιόδου 2024, Περιφέρεια Αττικής, διαθέσιμο εδώ
- Δασικές Πυρκαγιές – Οδηγίες Προστασίας, Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, διαθέσιμο εδώ
- Βασίλης Κικίλιας: Θα είναι μια δύσκολη αντιπυρική περίοδος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, διαθέσιμο εδώ
- Με πεσμένο ηθικό στη μάχη των πυρκαγιών οι εποχικοί πυροσβέστες – Σκέψεις για παραιτήσεις, In.gr, διαθέσιμο εδώ
- WWF: Ανεπαρκής η εκπαίδευση των νέων πυροσβεστών, Newmoney.gr, διαθέσιμο εδώ
- Τα ίδια και τα ίδια, 902.gr, διαθέσιμο εδώ
- Η αντιπυρική περίοδος την εποχή της κλιματικής αλλαγής, Η Αυγή, διαθέσιμο εδώ