Του Μάριου Δεστούνη,
Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης προχώρησε στην οριστική έκδοση απόφασης για τον πόλεμο στη Γάζα. Το δικαστήριο διέταξε το Ισραήλ να παύσει άμεσα όλες τις στρατιωτικές επιχειρήσεις. Η υπόθεση να θυμίσουμε ότι είχε ξεκινήσει μετά την προσφυγή της Νοτίου Αφρικής κατά του Ισραήλ ενώπιον της Χάγης, με την κατηγορία της γενοκτονίας όπως αυτή ορίζεται μέσα στη σύμβαση της Γενοκτονίας.
Το Δικαστήριο κατέληξε ότι η κατάσταση στη Γάζα είναι σε καταστροφικά επίπεδα. Η πίεση που βιώνει το Ισραήλ μετά και από αυτήν την απόφαση πλέον είναι ασφυκτική. Η διεθνής κοινότητα έχει στραφεί εναντίον του, τα δυο ανώτατα δικαιοδοτικά όργανα σε διεθνές επίπεδο έχουν αποφασίσει εναντίον του και ακόμα και σε συμμαχικούς κύκλους υπάρχουν τριβές και αμφιβολίες. Οι αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης ως το ανώτερο δικαστήριο σε παγκόσμιο επίπεδο είναι φυσικά απόλυτα δεσμευτικές. Το πρόβλημα ανακύπτει από το γεγονός ότι το Δικαστήριο δεν έχει τρόπο να τις επιβάλλει. Επομένως, έγκειται στο εκάστοτε κράτος να συμμορφωθεί και είναι ιδιαίτερα σημαντικό για ένα κράτος το κατά ποσό είναι νομοταγές. Το Ισραήλ πάντως δεν φαίνεται να έχει κάποια τέτοια διάθεση και μάλιστα η κριτική προς την απόφαση του Δικαστηρίου ήταν σφοδρή, ως μια απόφαση που στο μέλλον θα δώσει την τέλεια δικαιολογία σε τρομοκρατικές οργανώσεις ώστε να γλιτώνουν μετά από πράξεις όπως αυτή της Χαμάς εις βάρος του Ισραήλ.
Το Ισραήλ, επίσης, στάθηκε στο γεγονός ότι το Δικαστήριο δεν αναφέρθηκε στην απόφαση του, στο δικαίωμα του κράτους στην νόμιμη άμυνα. Τα πράγματα όμως είναι αρκετά ξεκάθαρα από νομικής άποψης. Το Ισραήλ πλέον δεν δύναται να κάνει λόγο για νόμιμη άμυνα καθώς δεν τηρεί τα κριτήρια της και έχει προχωρήσει σε πράξεις που πέραν του δικαστηρίου και η διεθνής κοινότητα βλέπει καθαρά ως εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας. Είναι δεδομένο επίσης ότι άρθρα της σύμβασης της Γενοκτονίας, όντας το μεγαλύτερο έγκλημα κατά της ανθρωπότητας, έχουν παραβιαστεί. Παρόλα αυτά, το Ισραήλ είναι απίθανο να συμμορφωθεί με τη απόφαση του Δικαστηρίου ιδίως όσο οι Η.Π.Α. συνεχίζουν με νύχια και δόντια να το στηρίζουν. Επιπλέον, πιθανό για τους ηγέτες του Ισραήλ είναι να μην βρίσκουν νόημα να σταματήσουν εφόσον πλέον η κατάσταση έχει φτάσει σε αυτό το σημείο. Μάλιστα αρνούνται κατηγορηματικά προφανώς οποιαδήποτε πράξη γενοκτονίας και δεν αναγνωρίζουν τα νούμερα νεκρών πολιτών ή παιδιών που δίνονται στη δημοσιότητα, ενώ ταυτόχρονα αποφεύγουν να δώσουν δική τους εκτίμηση για τον αριθμό. Εμμένουν στο ότι κάνουν τα πάντα για να προστατεύσουν πολίτες και στο ότι οι περισσότεροι νεκροί είναι μαχητές της Χαμάς, αποφεύγοντας να απαντήσουν οτιδήποτε περαιτέρω.
Πρόσφατα, κυβερνητικός εκπρόσωπος του Ισραήλ εμφανίστηκε σε γνωστή εκπομπή στην Αγγλία και αφού αρνήθηκε να δώσει οποιαδήποτε απάντηση για τον αριθμό των νεκρών πολιτών στη συνέχεια είπε ότι μπορεί ο κόσμος να ανατρέξει στα στοιχεία που δίνει η Χαμάς, τα οποία όμως προχώρησε λέγοντας ότι δεν ισχύουν. Φυσικά, και μόνο αυτή η εικόνα του εκπροσώπου του Ισραήλ είναι ενδεικτική: γνωρίζουν παρά πολύ καλά τι έχει συμβεί και τι λένε οι αριθμοί αλλά προσπαθούν αδιάκοπα να το αποκρύψουν. Ασχέτως εάν συμμορφωθεί το Ισραήλ η πίεση που δέχεται πλέον είναι υπερβολική και ακόμη και αν δεν λυγίσει, έχει δημιουργήσει μια εικόνα στη διεθνή κοινότητα που θα το στοιχειώνει στο μέλλον και θα επηρεάσει δραματικά τις σχέσεις του με τον υπόλοιπο κόσμο. Ο μόνος τρόπος να ασκηθεί περαιτέρω πίεση σε περίπτωση μη συμμόρφωσης είναι να του επιβληθούν κυρώσεις κάτι το οποίο είναι ιδιαίτερα δύσκολο, διότι είναι απίθανο να το επιτρέψουν αυτό οι στενοί του σύμμαχοι.
Το σίγουρο είναι η απόφαση του Δικαστηρίου είναι μια μαύρη σελίδα για την ιστορία του Ισραήλ: ο λαός που έχει συνδεθεί με τη σύμβαση και την έννοια της γενοκτονίας έρχεται μετά από χρόνια αντιμέτωπος με το ίδιο έγκλημα. Ο μόνος τρόπος για το Ισραήλ να συνεχίσει την επιδίωξη της καταστροφής της Χαμάς και να συμμορφωθεί με την απόφαση είναι να παύσει της μεγάλης κλίκας επιχειρήσεις και να προβεί σε στοχευμένες επιθέσεις κατά της Χαμάς και να εκμηδενίσει τις απώλειες πολιτών κάτι που στην πράξη είναι πολύ δύσκολο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- UN’s top court orders Israel to ‘immediately’ halt its operation in Rafah, CNN, διαθέσιμο εδώ