Του Αναστάση Μπάρλα,
Η Ρόζα Λούξεμπουργκ, η «Κόκκινη Ρόζα» όπως έμεινε γνωστή στην ιστορία, θεωρείται μια από τις πιο σημαντικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Το όνομά της είναι άμεσα συνδεδεμένο με τη σοσιαλιστική ιδεολογία και με τον αγώνα ενάντια στον καπιταλισμό, μέσα από τον οποίο φαίνεται και η επαναστατική της δράση. Το γεγονός ότι η Ρόζα ήταν μια ξεχωριστή προσωπικότητα επιβεβαιώνεται από πολλά στοιχεία της ζωής της, ένα εκ των οποίων είναι η ακαδημαϊκή μόρφωση, που έλαβε σε μια εποχή, όπου ελάχιστες γυναίκες κατάφεραν να σπουδάσουν. Πράγματι, το όνομά της αποτελεί ένα σύμβολο αγώνα και αφοσίωσης, τόσο προς σε μια πορεία ισότητας των δύο φύλων, αλλά και στον αγώνα της ενάντια στο καπιταλιστικό σύστημα.
Η Ρόζα, λοιπόν, γεννήθηκε στις 5 Μαρτίου του 1871 στην, τότε κατεχόμενη από τους Ρώσους, Πολωνία από οικογένεια Εβραίων. Η επαναστατική της δράση δεν εμποδίστηκε από την αναπηρία που απέκτησε (στο ένα πόδι της), όταν ήταν 5 ετών λόγω σοβαρής ασθένειας, αλλά ούτε κι από το γεγονός ότι διωκόταν καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής της. Ήδη από το Γυμνάσιο ήταν εγγεγραμμένο μέλος του «Προλεταριάτου», ενός αριστερού κόμματος που ιδρύθηκε το 1882. Το κόμμα δεν κατάφερε να “επιβιώσει” και διαλύθηκε λίγα χρόνια αργότερα, με πέντε από τους ηγέτες του να οδηγούνται σε εκτέλεση και τη Ρόζα να κινδυνεύει με φυλάκιση. Έτσι, οι συνθήκες ώθησαν τη Λούξεμπουργκ να απομακρυνθεί στην Ελβετία, όπου και έλαβε την ακαδημαϊκή της μόρφωση.
Σπούδασε ταυτόχρονα οικονομικά, ιστορία, μαθηματικά, πολιτική και φιλοσοφία, χωρίς όμως να απαγκιστρωθεί από τις μαρξιστικές της αρχές και τον αγώνα της. Μεγάλο μέρος της ιδεολογίας της ήταν η πίστη της πως η μάχη θα έπρεπε να είναι ενάντια στον καπιταλισμό και όχι με σκοπό την αυτοδιάθεση ενός κράτους-έθνους. Για παράδειγμα, στην περίπτωση της Πολωνίας υποστήριζε πως η ανεξαρτητοποίησή της, θα επερχόταν μέσα από επαναστάσεις στη Γερμανία και τη Ρωσία.
Το 1898 παντρεύτηκε τον Γκούσταφ Λίμπεκ και εξέλαβε τη γερμανική υπηκοότητα και μετακόμισε στο Βερολίνο. Εκεί, δραστηριοποιήθηκε στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας (SPD), όπου και ήρθε σε ρήξη με τους Ρεβιζιονιστές του κόμματος και κατ’ επέκταση με τον Έντουαρντ Μπέρνσταϊν, του θεωρητικού της σοσιαλδημοκρατίας, ο οποίος υποστήριζε πως η άμβλυνση της πάλης των τάξεων, θα επιτυγχανόταν μέσα από νόμιμες και δημοκρατικές διαδικασίες. Αντίθετα η Λούξεμπουργκ, όντας πιο ριζοσπαστική, υποστήριζε ότι η επανάσταση αποτελούσε και τη μοναδική λύση.
Εξαιτίας της διαμάχης που ξέσπασε μεταξύ των δύο πτερύγων του SPD, το κόμμα διασπάστηκε και η Λούξεμπουργκ ίδρυσε μαζί με τον Καρλ Λίμπκνεχτ την «Ένωση Σπάρτακος», μια ένωση με σκοπό τη διαφύλαξη των επαναστατικών ιδεών και την αντιπολεμική δράση.
Η οργάνωση ήρθε σε αψιμαχίες με την κυβέρνηση του Κάιζερ Βίλχελμ ΙΙ, με αποτέλεσμα η Ρόζα να οδηγηθεί σε 2 χρόνια φυλάκισης. Μετά την αποφυλάκισή της, η Ρόζα ίδρυσε το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γερμανίας (Ιανουάριος 1919), που αντιτάθηκε έντονα στη μετριοπαθή πολιτική που ακολούθησε το SPD, κατά τα πρότυπα της ίδιας.
Συνέπεια των πράξεων της Ρόζας Λούξεμπουργκ ήταν ένα επαναστατικό κύμα που σάρωσε τη Γερμανία και η Εξέγερση των Σπαρτακιστών, μια εξέγερση άρρηκτα συνδεδεμένη με το όνομά της. Την εξέγερση αυτήν, θα την αναλύσουμε στο Β’ Μέρος του αφιερώματος για τη Ρόζα Λούξεμπουργκ.
Είναι γεννημένος το 2000 και σπουδάζει στο τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Φέρει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην νεότερη και σύγχρονη ιστορία.
