Της Ευθυμίας Γκαμπέση,
Το σημερινό μας βιβλίο, Ελεύθερος σκοπευτής, του Τάκη Θεοδωρόπουλου, πρόκειται για μια βιωματική αφήγηση γεγονότων της ζωής του, με άξονα πάντα την παράμετρο της αυτογνωσίας, το οποίο κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο. Στο κείμενο, το οποίο επιμελείται ο Κερασίδης Παναγιώτης, παρατίθενται πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία, όπου ο συγγραφέας αποτυπώνει όλο το πνευματικό του ταξίδι ως αναγνώστης και μελετητής. Μέσα από το βιβλίο, αναμφισβήτητα η λογοτεχνία καθίσταται άκρως γοητευτική και «ελκυστική», ενώ στόχος του συγγραφέα είναι μέσα από τα διαβάσματά του να καταλήξει στη γραφή του, μετά από ανακατατάξεις, επαναπροσιδιορισμούς και επιλογές.
Ως προς τον «ελεύθερο σκοπευτή», ο Τάκης Θεοδωρόπουλος είναι γεννημένος στην Αθήνα, το 1954. Έχει ασχοληθεί με τη δημοσιογραφία, εργαζόμενος στον Ημερήσιο, στο Περιοδικό Τύπο και στον εκδοτικό χώρο. Αυτήν τη στιγμή, μπορείτε να βρείτε κείμενά του στην εφημερίδα Η Καθημερινή, και συγκεκριμένα στο καθημερινό χρονογράφημα. Επιπρόσθετα, η υπογραφή του έχει μπει σε μυθιστορήματα και δοκίμια. Από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο, μεταξύ άλλων, κυκλοφορούν τα μυθιστορήματά του Βερονάλ, Σελάνα: Το μυθιστόρημα του Παρθενώνα, Το μυθιστόρημα του Ξενοφώντα και Το αδιανόητο τοπίο, και τα δοκίμια Στη χώρα του περίπου: Περίπου σύγχρονη, περίπου ευρωπαϊκή, περίπου πλούσια, Τα Ελγίνεια και τα πορτοκάλια: Επίγονοι ή κληρονόμοι; και Τα πρώτα διακόσια χρόνια είναι δύσκολα: Δύο αιώνες νευρικής κρίσης.
Επιστρέφοντας στο βιβλίο, η γοητεία που προσφέρει στη λογοτεχνία επανδρώνεται με τις αναφορές στους εξαιρετικούς και παγκόσμιας φήμης λογοτέχνες, όπως είναι ο Προυστ, Κάφκα, Ντοστογιέφσκι, Καζαντζάκης, Καμί, Σεφέρης, Εγγονόπουλος, Μαλρό κ.ά. Ο θαυμασμός του για τους κλασικούς είναι διάχυτος σε όλο το βιβλίο με συγκεκριμένα στοιχεία να ξεχωρίζουν. Τέτοια είναι η προσήλωση, η εντατική και εξονυχιστική έρευνα για το αντικείμενο που απασχολεί τον μελετητή, η μεθοδολογία, η υπομονή.
Στο προσκήνιο έρχονται διάφοροι σπουδαίοι «καλλιτέχνες» και επαγγελματίες του χώρου των γραμμάτων όπως ο Καβάφης, ο Όργουελ, ο Ντοστογιέφκι, ο Φρόυντ. Ακόμη, ο Πλάτωνας έχει ασκήσει μεγάλη επιρροή στον συγγραφέα. Μέσα από αυτήν τη μελέτη μαθαίνει να «κολυμπάει στο πέλαγος του Πλάτωνα», όπως χαρακτηριστικά λέει και ο ίδιος. Είχε μία ιδιότητα ο Πλάτωνας, να τον βοηθάει να καθαρίζει το μυαλό του από τις ανούσιες φιλοσοφίες. Άλλωστε, αναγνωρίζει την αρχαία ελληνική γραμματεία ως το καλύτερο αφηγηματικό είδος, χωρίς να αφαιρεί αξία, βέβαια, από τα μεγάλα μυθιστορήματα που όπως λέει είναι η παραμυθία μας στην υπαρξιακή μοναξιά.
Πέρα από τους «διάσημους», επισημαίνει και δικά του κοντινά πρόσωπα όπως διάφορους δασκάλους του, ένας από αυτούς και ο Πέτρος Παπαδόπουλος που ήταν παράλληλα και φίλος του. Μιλάει, ακόμη, για τον πατέρα του, τον Βασίλη Θεοδωρόπουλο, τον γνωστό αυταρκαζόμενο ήρωα που του άρεσαν οι ιταλικές κωμωδίες. Ιδιαίτερη μνεία δίνει και στη μητέρα του για την οποία κάνει εκτενή αναφορά. Γράφει για τον θάνατό της, το υπόβαθρό της, τη ζωή της, καθώς και το σπουδαίο της έργο ως μεταφράστρια, παρόλο που δεν αναγνωρίστηκε ποτέ από τον κόσμο των γραμμάτων.
Η κλίση του στη λογοτεχνία φαινόταν εξαρχής, άλλωστε του το είχε αναγνωρίσει αυτό και ο δάσκαλός του. Στην αρχή ήθελε να γίνει ζωγράφος, αλλά γρήγορα τον κέρδισαν τα γράμματα και η μελέτη σε αυτά. Το αντικείμενο του διδακτορικού του ήταν «η γυναίκα και η νόσος στους τραγικούς», ένα πεδίο τελείως ξένο για τον ίδιο, χωρίς να έχει παραθέσει βιβλιογραφικά στοιχεία. Σε αυτήν την περίπτωση, πρωταγωνιστές είναι ο Φρόυντ και ο Φουκώ.
Στη συνέχεια, κάνει αναφορές στον Ιπποκράτη, στη Μήδεια, καθώς μιλάει για το Παρίσι, ή «γαλατικό χωριό» —όπως το αναφέρει— και το έντονο στοιχείο του μαρξισμού που επικρατούσε εκεί. Υπογραμμίζει την έντονη περίοδο της Μεταπολίτευσης, οπότε ήταν διάχυτη μία ακατάπαυστη πολυλογία με πλούσιο πολιτικό και ιδεολογικό λεξιλόγιο. Οι περιπέτειες του συγγραφέα όμως δεν παραμένουν εκεί, καθώς θα περάσει τον ατλαντικό και θα βρεθεί στη Νέα Υόρκη.
Θα συνοψίσω με ένα σχόλιο του ίδιου του εκδότη: «Ο τίτλος “ελεύθερος σκοπευτής” είναι κυριολεκτικός. Δηλώνει τη στάση του ανθρώπου που ψάχνει μόνος του τον στόχο του. Και εννοείται αποτελεί και ο ίδιος στόχο». Γιατί αυτό έκανε στην πραγματικότητα ο συγγραφέας, έγινε ένας ελεύθερος άνθρωπος που επιλέγει ο ίδιος τον στόχο του και κατευθύνεται προς αυτόν.