Του Γιάννη Τσορτανίδη,
Ο Αιγέας, βασιλιάς της Αθήνας, είχε πάει στο Μαντείο των Δελφών για να ζητήσει χρησμό, καθώς ύστερα από δύο γάμους παρέμενε άτεκνος και η εξουσία του είχε ήδη αρχίσει να αμφισβητείται από τους Παλλαντίδες (τον αδερφό του, Πάλλαντα και τα πενήντα παιδιά του). Στην επιστροφή του σταμάτησε στην Τροιζήνα, όπου ο βασιλιάς και φίλος του Πιτθέας τον μέθυσε και τον ώθησε να σμίξει ερωτικά με την κόρη του, Αίθρα. Όταν συνειδητοποίησε τι είχε συμβεί και αγνοώντας ότι την ίδια μέρα η Αίθρα είχε συνευρεθεί και με τον θεό Ποσειδώνα, ο Αιγέας υπέδειξε στην Αίθρα έναν βράχο, κάτω από τον οποίο βρισκόταν μια λακκούβα, όπου είχε κρύψει τα σανδάλια και το σπαθί του και την όρκισε, αν τελικά γεννούσε τον γιο του, να τον οδηγούσε σε εκείνο το σημείο όταν εκείνος θα έφτανε στην εφηβεία: αν ο νεαρός κατάφερνε να σηκώσει τον βράχο, η μητέρα του θα του αποκάλυπτε τη βασιλική του καταγωγή και θα τον έστελνε στην Αθήνα να συναντήσει τον πατέρα του.
Πράγματι, η Αίθρα έφερε στον κόσμο τον γιο του Αιγέα (ή του Ποσειδώνα) και αυτός έδειξε από μικρός τη γενναιότητά του: χαρακτηριστικό είναι όταν ο Ηρακλής σταμάτησε κάποτε στην Τροιζήνα και άφησε κάτω τη λεοντή του, το παιδί της χίμηξε με ένα μαχαίρι, νομίζοντας ότι επρόκειτο για ζωντανό λιοντάρι. Μεγαλωμένος με την πεποίθηση ότι ήταν γιος του Ποσειδώνα ήταν ιδιαίτερα ευσεβής και όταν έγινε έφηβος επισκέφθηκε το μαντείο των Δελφών, όπου έκοψε και αφιέρωσε το μπροστινό μέρος των μαλλιών του στον θεό Απόλλωνα. Όταν με τη δύναμή του κατάφερε να σηκώσει εκείνον το βράχο, η Αίθρα τήρησε την υπόσχεσή της και του είπε την αλήθεια για τον πατέρα του. Αφού πήρε το σπαθί και φόρεσε τα σανδάλια του Αιγέα, ο νεαρός ξεκίνησε για την Αθήνα.
Στη διαδρομή κατάφερε να σκοτώσει μια σειρά από επικίνδυνους κακοποιούς χρησιμοποιώντας εναντίον τους τα ίδια μέσα, με τα οποία οι ίδιοι δολοφονούσαν τα θύματά τους, όπως τον Περιφήτη στην Επίδαυρο — με το ίδιο του το ρόπαλο. Κοντά στον Ισθμό της Κορίνθου ζούσε ο Σίνης ο Πιτυοκάμπτης ο οποίος, αφού πρώτα έδενε κάποιον διαβάτη στις λυγισμένες κορφές δύο ψηλών πεύκων, στη συνέχεια τις απελευθέρωνε και το θύμα ακρωτηριαζόταν. Ο νεαρός θανάτωσε τον Σίνη υποβάλλοντάς τον στο ίδιο μαρτύριο κι έπειτα έσμιξε με την κόρη του, Περιγούνη, με την οποία απέκτησε τον πρώτο του απόγονο, τον Μελάνιππο. Σκότωσε ακόμα τον Σκίρωνα, στη σημερινή Κακιά Σκάλα, σπρώχνοντάς τον στον γκρεμό και τον Κερκύονα στην Ελευσίνα, σωριάζοντάς τον εν μέσω πάλης. Στην Ιερά Οδό συνάντησε και θανάτωσε τον Προκρούστη, που έδενε τα θύματά του —αντίστροφα με το ύψος τους— σε κοντό ή μακρύ κρεβάτι και κατόπιν, είτε χτυπούσε τα άκρα τους με σφυρί είτε τα έκοβε, ώστε να φέρει τα ξαπλωμένα σώματα σε συμμετρία με αυτό. Κατόπιν εξαγνίστηκε για τους φόνους που είχε διαπράξει στον βωμό του Μειλίχιου Δία, στον Κηφισό, και εισήλθε στην Αθήνα.
Όταν ο ρωμαλέος νεαρός έφτασε στο παλάτι η φήμη του είχε ήδη προηγηθεί και η Μήδεια (μετά την εγκατάλειψή της από τον Ιάσονα και την παιδοκτονία είχε καταφύγει στην Αθήνα και είχε σμίξει με τον Αιγέα, χαρίζοντάς του έναν γιο) κατάλαβε ότι επρόκειτο για τον πρωτότοκο γιο του βασιλιά, ο οποίος δικαιωματικά θα απειλούσε τη διαδοχή του δικού της απογόνου, Μήδου. Αφού, λοιπόν, έπεισε τον Αιγέα ότι το σθένος και η δημοφιλία που είχε αποκτήσει ο ξένος θα απειλούσαν τον (ήδη εποφθαλμιούμενο από τους Παλλαντίδες) θρόνο του, συμφώνησαν να προσφέρει ο ίδιος στον ξένο δηλητηριασμένο κρασί, ώστε να τον εξοντώσει. Όταν, όμως, στο τραπέζι που έστρωσαν προς τιμήν του, ο νεαρός φανέρωσε το σπαθί που του είχε αφήσει ο πατέρας του, ο Αιγέας τον αναγνώρισε και ματαίωσε το σχέδιο δολοφονίας του: περιχαρής, ο βασιλιάς τον παρουσίασε δημόσια ως γιο του, ενώ η Μήδεια με τον Μήδο εγκατέλειψαν την Αθήνα και εγκαταστάθηκαν στην Ασία.
Το όνομά του ατρόμητου ήρωα ήταν Θησέας. Σύμφωνα με τον Πλούταρχο, αυτό το όνομα του δόθηκε είτε από τη μητέρα του όταν γεννήθηκε, με σαφή υπαινιγμό στα σημάδια που είχε «θέσει» για αυτόν ο πατέρας του κάτω από τον βράχο, είτε αμέσως μετά την αναγνώρισή του στην Αθήνα από τον Αιγέα, ο οποίος και επίσημα πλέον τον «υιοθέτησε». Ο Θησέας έμελλε να γίνει ο πιο τρανός ήρωας και πρώιμος ιδρυτής της πόλης των Αθηνών.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Θ. Κακριδής, Ελληνική Μυθολογία, Τόμος 3 Οι Ήρωες, Εκδοτική Αθηνών, Αθήνα 1986
- Cristina Servadei, La figura di Theseus nella ceramica attica, Ante Quem, Bologna 2005
