Του Άρη Γλυκού,
Η νέα οικονομική πραγματικότητα, όπως αυτή καθορίζεται από τα κριτήρια E.S.G., καλεί τις εταιρείες να είναι περισσότερο «πράσινες», μέσω της διαχείρισης των εκπομπών άνθρακα και της κατανάλωσης ενέργειας (Environmental/ Περιβαλλοντική), την κοινωνική τους στάση που ξεκινάει από τη συμπεριφορά τους στους εργαζομένους μέχρι τους προμηθευτές τους (Social/ Κοινωνική) και με τη διαφάνεια, την ηθική και τον εσωτερικό έλεγχο (Governance/ Διακυβέρνηση).
Η νέα ευρωπαϊκή συμφωνία καθιστά τη δημιουργία αναλυτικών μη οικονομικών εκθέσεων για μεγάλες εταιρείες –με στοιχεία από τη χρονιά που διανύουμε– υποχρεωτική. Από το 2025 και έπειτα, θα υπάρχουν ακόμα περισσότερες πληροφορίες για τις εταιρείας και τις ενέργειές τους για το E.S.G. Σταδιακά, η οδηγία αυτή θα αφορά το σύνολο των επιχειρήσεων, ενώ και οι επενδυτές «αγκαλιάζουν» τη βιώσιμη ανάπτυξη, με το σύνολο των επενδύσεων στην Ευρώπη σε σχετικές δραστηριότητες να υπερβαίνει τα $ 14,1 τρις, ξεπερνώντας και τις Η.Π.Α., όπου η αξία αντίστοιχων επενδύσεων είναι $ 12 τρις.
Το Χρηματιστήριο Αθηνών, στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης, ήδη από το 2018 δημιουργεί τις απαραίτητες βάσεις για να διευκολύνει τις επιχειρήσεις να συντάσσουν ορθές καταστάσεις ESG (μη χρηματοοικονομικές καταστάσεις), αλλά κυρίως τους επενδυτές να μπορούν να αναγνωρίσουν εταιρείες που συμμετέχουν ενεργά στη βιώσιμη ανάπτυξη.
Από το 2018, λοιπόν, το Χρηματιστήριο Αθηνών συμμετέχει στην πρωτοβουλία του Ο.Η.Ε. Sustainable Stock Exchanges (S.S.E.), που στοχεύει στην προώθηση βέλτιστων πρακτικών για τη δημοσιοποίηση καταστάσεων E.S.G. Η συμμετοχή αυτή ήταν καίρια στη δημιουργία του «Οδηγού Δημοσιοποίησης Μη Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών», ώστε οι ελληνικές εισηγμένες εταιρείες να μπορούν να συντάξουν τις καταστάσεις με μεγαλύτερη ευκολία, αλλά και ορθότητα.
Ο οδηγός αυτός χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό μιας βαθμολόγησης για τις εταιρείες αναφορικά με τη διαφάνεια. Συγκεκριμένα, οι εταιρείες βαθμολογούνται όχι με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποιούν και τη σύγκρισή τους με τις υπόλοιπες εταιρείες ή με κάποιους δείκτες για βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά με βάση τη διαφάνεια των στοιχείων που δημοσιοποιούν. Η μεθοδολογία καθορίζεται από το E.S.G. Transparency Methodology. Ο δείκτης αυτός ονομάζεται E.S.G. Transparency Score.
Σε συνδυασμό με τις παραπάνω δράσεις δημιούργησε και έναν δείκτη, τον ATHEX ESG, το 2021. Στην αρχή συμμετείχαν 35 εταιρείες, ενώ, πλέον, η σύνθεσή του αποτελείται από 60 εταιρείες. Η επιλογή των εταιρειών γίνεται με βάση το E.S.G. Transparency Score και την ελεύθερη διασπορά των μετοχών (free float), δηλαδή το ποσοστό των μετοχών που ανήκει στο ευρύ επενδυτικό κοινό και όχι στους βασικούς μετόχους της επιχείρησης. Η πρώτη μέρα υπολογισμού του δείκτη ήταν η Δευτέρα 2 Αυγούστου του 2021 και είχε τιμή 1.000 μονάδες. Η εξέλιξή του έχει μεγάλο ενδιαφέρον, αφού μέχρι και τις 9 Μαΐου του 2024 ο δείκτης έχει αυξηθεί κατά 68,4% και πλησιάζει τις 1.700 μονάδες (βρίσκεται στις 1.684,38), μια εκπληκτική μεταβολή που επιβεβαιώνει τη βαρύτητα του E.S.G. στην οικονομία, καθώς και την επιβράβευση –από τους επενδυτές– ορθών πρακτικών.
Οι ελληνικές συστημικές τράπεζες έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στον δείκτη. Η Εθνική Τράπεζα και η Eurobank είναι πρώτες αναφορικά με την ποσοστιαία συμμετοχή τους στον δείκτη, ξεπερνώντας συνδυαστικά το 21%, ενώ στις θέσεις 5 και 6 του δείκτη είναι η Πειραιώς και η Alpha Bank αντίστοιχα και αποτελούν συνολικά το 40% της σύνθεσης του δείκτη. Ενδιάμεσα βρίσκεται η Μυτιληναίος και η 3Ε (Coca Cola). Την πρώτη δεκάδα συμπληρώνουν η Jumbo, ο Ο.Τ.Ε. και ο Ο.Π.Α.Π. και αποτελούν περίπου το 75% του δείκτη.
Η συμμόρφωση στα κριτήρια E.S.G. τα επόμενα χρόνια δεν θα είναι μια επιλογή της εκάστοτε επιχείρησης, αλλά υποχρεωτική μη χρηματοοικονομική κατάσταση ανάλογη του ισολογισμού. Το Χρηματιστήριο Αθηνών πρωτοστατεί στην προώθηση των κριτηρίων αυτών, έχοντας ήδη επηρεάσει σημαντικά τις εισηγμένες εταιρείες του ελληνικού χρηματιστηρίου και δίνοντας τη δυνατότητα στους επενδυτές να τις επιβραβεύσουν μέσω του δείκτη ATHEX ESG.
Η ελληνική οικονομία έχει υπερ-αποδώσει στα ταμπλό του χρηματιστηρίου και οι εταιρείες οι οποίες συνάδουν σε μεγαλύτερο βαθμό με τα κριτήρια E.S.G. έχουν τις προοπτικές στο μέλλον να είναι η βάση για την περαιτέρω εξέλιξη της οικονομίας. Η κοινωνική πλευρά (Social) μπορεί να είναι καταλυτικός παράγοντας στη μεταφορά και της θετικής αυτής οικονομικής κατάστασης στην κοινωνία που μαστίζεται από την ακρίβεια.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- ΕΧΑΕ: Υιοθέτηση της “ESG Transparency Methodology” στο Δείκτη ATHEX ESG, Capital.gr, διαθέσιμο εδώ
- διαΝΕΟσις: Τα κριτήρια ESG στην Ελλάδα και στον κόσμο, Οικονομικός Ταχυδρόμος, διαθέσιμο εδώ
- Τι σημαίνει η νέα ευρωπαϊκή συμφωνία για τις αξιολογήσεις ESG – Οι αλλαγές στις εταιρείες και τα κριτήρια, insider, διαθέσιμο εδώ
- Ιστοσελίδα Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, Athex ESG Index, διαθέσιμο εδώ
