Της Νικόλ Καστόρα,
«Ένα τυχαίο γεγονός
μια νύχτα με αστέρια
που βρέθηκε αναρχικός
σε λάθος μπάτσου χέρια.
–
Κι απ’ το ανοιχτό παράθυρο
έπεσε μοναχός του
γιατί πολύ τον τρέλανε
ο άλλος εαυτός του»
Σίγουρα το θέατρο είναι μια πολύ ιδιαίτερη μορφή τέχνης, αφού μπροστά στα μάτια μας συντελείται η γέννηση και ο θάνατος ενός έργου. Παρ’ όλα αυτά, υπάρχουν και έργα που δεν πεθαίνουν στο σανίδι, αλλά βρίσκουν τρόπο να ξεγλιστρήσουν από την αυλαία και να ζήσουν ανάμεσά μας. O Τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού είναι η παράσταση που εδώ και τρία χρόνια το έχει κατορθώσει. Ακόμα και αν δεν είστε λάτρεις του θεάτρου, ή ακόμα και αν ποτέ κανείς δεν σας έχει αναφέρει την παράσταση –πράγμα δύσκολο– σίγουρα έχετε ακούσει κάποιο από τα μοναδικά τραγούδια της παράστασης. Και για αυτόν ακριβώς τον λόγο, θα ξεκινήσω από τη μουσική της παράστασης, γιατί στον Τυχαίο θάνατο ενός αναρχικού η μουσική πρωταγωνιστεί, αγγίζει, συνταράσσει και απογειώνει! Και αυτό, γιατί δεν μιλάμε για μια ηχογραφημένη μουσική που απλά ντύνει το έργο, αλλά για μία μουσική ζωντανή, με φυσική υπόσταση, η οποία αλληλοεπιδρά, ερμηνεύει τον δικό της ρόλο και αποτελεί καθοριστικό παράγοντα για τη ροή του έργου.
Αυτή είναι και η πρωτοπορία της παράστασης! Μια τομή στον χαρακτήρα και στη μορφή του θεάτρου, καθώς, πρώτον, η μουσική στήνεται και ξεκινάει μπροστά στα μάτια των θεατών, γεγονός απίστευτα καινοτόμο, διαδραστικό και αυθεντικό. Δεύτερον, η ζωντανή μουσική δεν προέρχεται από μια ομάδα μουσικών που κατά διαστήματα παίζουν κάποια μελωδία (όπως συνηθίζεται στο ελληνικό θέατρο), αλλά αντιθέτως στον «αναρχικό» υπάρχει ο συνθέτης επί σκηνής, ο οποίος παίζει ζωντανά, τραγουδάει και χειρίζεται όλους τους ήχους που ακούγονται στην παράσταση, μπροστά στα μάτια του θεατή.
Ο Βάιος Πράπας, λοιπόν, υπογράφει τη μουσική σύνθεση της παράστασης, παίζει ζωντανά δίπλα στους ηθοποιούς και με μοναδικό μέσο την κιθάρα του και τα πετάλια, δημιουργεί μια μοναδική μουσική ατμόσφαιρα που μαγεύει. Η μουσική του είναι αριστουργηματική, αφού κατορθώνει να «αγκαλιάσει» και να αναδείξει αισθαντικά τους δυνατούς και επίκαιρους στίχους του Πάνου Βλάχου. Έτσι, το κοινό συγκινείται, συνταράσσεται και ταυτίζεται απόλυτα με τα τραγούδια της παράστασης, τα οποία τραγουδάει ξανά και ξανά, με αποτέλεσμα η παράσταση να ζει για πάντα στις φωνές και την καρδιά των θεατών. Επίσης, η σκηνική παρουσία του συνθέτη δεσπόζει και είναι άρτια, καθώς ερμηνεύει μουσικά και υποκριτικά το κάθε τραγούδι, αλλά και «φωτίζει» με ευφυείς ήχους τις δράσεις των ηθοποιών, δίνοντας έναν άλλον αέρα στην παράσταση.
«Όχι δεν διψάω για αίμα
θέλω να ρίξω φως στο ψέμα
σε αυτά που μένουν στα σκοτάδια
σ’ αυτούς που σκότωσαν με χάδια
άλλα λόγια γίναν ταμπούρλα
να μην κοιμούνται όλα τα βούρλα
να θυμούνται όσοι φοβούνται
και να ξυπνάνε όσοι πεινάνε
…
πήγα στο τώρα το πριν το μετά
όπου ο κόσμος παραπατά
είδα ανθρώπους τόσο φτωχούς το μόνο που είχαν ήταν…
λεφτά
καθωσπρέπει φάτσες αστείες αγοράζουν παιδιά στις
πλατείες»
Τη σκηνοθεσία αναλαμβάνει ο καταξιωμένος Γιάννης Κακλέας, ο οποίος με το εξαιρετικό πλήρωμα που έχει επιλέξει, κατορθώνουν να διασκευάσουν το κλασικό έργο του Ντάριο Φο και να το εντάξουν στην Ελλάδα του σήμερα. Ο Τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού αναφέρεται στην αληθινή ιστορία του «αναρχικού σιδηροδρομικού» Τζουζέπε Πινέλι, ο οποίος δολοφονήθηκε από την ιταλική αστυνομία, αλλά παρουσιάστηκε ως αυτοκτονία. Με έναυσμα το αληθινό αυτό γεγονός, η παράσταση καταδικάζει την κατάχρηση οποιασδήποτε εξουσίας, η οποία «βιάζει» την ελευθερία και το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης των ανθρώπων.
«Τι θέλετε;
Ό,τι θέλετε
…
Θα κοπώ για σας στη μέση
δε θα πάρω για τίποτα θέση
πείτε τι σας αρέσει
να κουλάρετε;
να παρτάρετε;
ό,τι γουστάρετε
ό,τι δώσετε αυτό θα πάρετε.
…
Το ξέρω μιλάω πολύ
θα γίνω χαλί
να με πατήσετε
αρκεί να μη με αφήσετε
αρκεί να μην πάτε ποτέ στον επόμενο
θα δώσω περιεχόμενο
για κάθε ενδεχόμενο
δημιουργός φαινόμενο
χωρίς περιεχόμενο.
Με δολοφονεί αυτό που με κινεί
η δική σας η γνώμη η κοινή ακόμη με συγκινεί ακόμη, συγγνώμη»
Ο Πάνος Βλάχος πρωταγωνιστεί στον ρόλο του γελωτοποιού-παλιάτσου και εντυπωσιάζει. Η ερμηνεία του παρακολουθείται απνευστί, αφού κατορθώνει να υποδυθεί μια τεράστια γκάμα χαρακτήρων, εναλλάσσοντας επί τόπου τον έναν ρόλο μετά τον άλλο με εξαιρετική κινησιολογία. Με τεράστια ευκολία, «μεταπηδά» από το ένα πρόσωπο στο άλλο, και πιο συγκεκριμένα από το δραματικό στο κωμικό και αντίστροφα, αποδεικνύοντας πως κατέχει την υποκριτική τέχνη σε όλο της το εύρος. Ο Στέλιος Πέτσος και ο Γιώργος Τζαβάρας είναι απολαυστικότατοι, αφού με τις ερμηνείες τους θα σας κάνουν να γελάσετε μέχρι δακρύων. Όσο για το τέλος της ιστορίας… δίνονται δύο εκδοχές ή οποιαδήποτε άλλη εσείς θεωρείτε σωστή! Λαμβάνοντας πάντα υπόψιν το καλό του κοινωνικού συνόλου, το δίκαιο, το ανθρώπινο! Και όχι αυτό που μάς επιβάλει η οποιαδήποτε εξουσία! «Ο αναρχικός» μετά από τρία πετυχημένα χρόνια, αποχαιρετά το θέατρο «Γκλόρια», που τον φιλοξένησε, όμως δεν έχει πει ακόμα το τελευταίο «αντίο»! Θα περιοδεύσει σε πολλές πόλεις και θα μας χαρίσει μερικές ακόμα παραστάσεις! Μην το χάσετε! Προλάβετε να το δείτε ή να το ξαναδείτε!
«Υπάρχει ένας θάνατος, ένας τυχαίος φόνος
που επαναλαμβάνεται στα μάτια μου μπροστά
απέναντι στο άδικο κανείς μη μένει μόνος
δεν φτιάχτηκαν οι άνθρωποι να ζούνε χωριστά»
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ένα τυχαίο γεγονός, youtube.com, διαθέσιμο εδώ.
- Πάνος Βλάχος: Το τραγούδι του γελωτοποιού, youtube.com, διαθέσιμο εδώ.
- Πάνος Βλάχος: Όλα τα μάτια πάνω μου, youtube.com, διαθέσιμο εδώ.
- Τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού, youtube.com, διαθέσιμο εδώ.