Του Ιούλιου Παπάζογλου,
Ο πόλεμος της Κορέας, που ξέσπασε το 1950 και ολοκληρώθηκε το 1953, αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές συγκρούσεις του 20ού αιώνα. Η σύγκρουση ανάμεσα στη Βόρεια και Νότια Κορέα, συνοδευόμενη από την ενεργή συμμετοχή διεθνών δυνάμεων, διαμόρφωσε τη γεωπολιτική τοπογραφία της Ανατολικής Ασίας και είχε επιπτώσεις που παρατηρούνται ακόμα και σήμερα. Ξεκίνησε στις 25 Ιουνίου 1950 όταν η Βόρεια Κορέα εισέβαλε στη Νότια Κορέα και σταμάτησε μετά από ανακωχή στις 27 Ιουλίου 1953. Ο βορράς υποστηρίχθηκε από την Κίνα και τη Σοβιετική Ένωση, ενώ ο νότος υποστηρίχθηκε από τις δυνάμεις των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ).
Τα ξημερώματα της 25ης Ιουνίου 1950, ο στρατός της Βόρειας Κορέας διέσχισε τον 38ο παράλληλο πίσω από τα πυρά του πυροβολικού. Ο στρατός της Βόρειας Κορέας δικαιολόγησε την επίθεσή του με τον ισχυρισμό ότι τα στρατεύματα της Νότιας Κορέας επιτέθηκαν πρώτα και ότι η Βόρεια Κορέα στόχευε να συλλάβει και να εκτελέσει τον «προδότη ληστή Syngman Rhee». Οι μάχες ξεκίνησαν στη στρατηγική χερσόνησο Ongjin στα δυτικά. Υπήρχαν αρχικοί ισχυρισμοί της Νότιας Κορέας ότι το 17ο Σύνταγμα είχε αντεπιτεθεί στο Haeju. Ορισμένοι μελετητές υποστηρίζουν ότι η ισχυριζόμενη αντεπίθεση ήταν αντίθετα η υποκίνηση επίθεσης, και ως εκ τούτου ότι οι Νοτιοκορεάτες μπορεί να πυροβόλησαν πρώτοι. Ωστόσο, η έκθεση που περιείχε τον ισχυρισμό Haeju περιείχε επίσης πολλά άλλα λάθη και ξεκάθαρα ψέματα. Όποιος και εάν έριξε τους πρώτους πυροβολισμούς στο Ongjin, οι δυνάμεις του στρατού της Βόρειας Κορέας επιτέθηκαν σε όλο τον 38ο παράλληλο μέσα σε μια ώρα.
Ο στρατός της Βόρειας Κορέας διέθετε συνδυασμένη δύναμη όπλων που περιλάμβανε άρματα μάχης που υποστηρίζονταν από βαρύ πυροβολικό. Ο στρατός της Νότιας Κορέας δεν είχε άρματα μάχης, αντιαρματικά όπλα ή βαρύ πυροβολικό για να σταματήσει μια τέτοια επίθεση. Επιπλέον, οι Νοτιοκορεάτες δέσμευσαν τις δυνάμεις τους αποσπασματικά, και αυτές καταστράφηκαν σε λίγες μέρες. Στις 27 Ιουνίου, ο Rhee εκκένωσε τη Σεούλ μαζί με κάποιους από την κυβέρνηση. Λίγο μετά τα μεσάνυχτα της 28ης Ιουνίου, η Νότια Κορέα ανατίναξε τη γέφυρα Hangang πέρα από τον ποταμό Han σε μια προσπάθεια να σταματήσει τους Βορειοκορεάτες. Η γέφυρα ανατινάχθηκε ενώ 4.000 πρόσφυγες την περνούσαν και εκατοντάδες σκοτώθηκαν. Η καταστροφή της γέφυρας παγίδευσε, επίσης, πολλές μονάδες του στρατού της Νότιας Κορέας βόρεια του ποταμού Χαν. Παρά τα απελπισμένα μέτρα, η Σεούλ έπεσε την ίδια μέρα.
Αρκετοί βουλευτές της Εθνοσυνέλευσης της Νότιας Κορέας παρέμειναν στη Σεούλ όταν έπεσε, και 48 στη συνέχεια ορκίστηκαν πίστη στον Βορρά. Στις 28 Ιουνίου, ο Rhee διέταξε τη σφαγή υπόπτων πολιτικών αντιπάλων στη χώρα του. Σε πέντε ημέρες, ο στρατός της Νότιας Κορέας, ο οποίος αριθμούσε 95.000 στρατιώτες στις 25 Ιουνίου, μειώθηκε σε λιγότερο από 22.000 στρατιώτες. Στις αρχές Ιουλίου, όταν έφτασαν οι αμερικανικές δυνάμεις, ό,τι είχε απομείνει από το νοτικοκορεάτικο στράτευμα τέθηκε υπό την αμερικανική επιχειρησιακή διοίκηση της Διοίκησης των Ηνωμένων Εθνών. Μετά τους δύο πρώτους μήνες του πολέμου, ο στρατός της Νότιας Κορέας και οι σύμμαχοί του σχεδόν ηττήθηκαν, κρατώντας μόνο την περίμετρο του Πουσάν.
Τον Σεπτέμβριο του 1950, ωστόσο, οι δυνάμεις του ΟΗΕ αποβιβάστηκαν στο Ίντσεον, αποκόπτοντας τα στρατεύματα της Βόρειας Κορέας και τις γραμμές ανεφοδιασμού. Εισέβαλαν στη Βόρεια Κορέα τον Οκτώβριο του 1950 και προχώρησαν προς τον ποταμό Γιαλού —στα σύνορα με την Κίνα. Στις 19 Οκτωβρίου 1950, ο Κινεζικός Λαϊκός Εθελοντικός Στρατός διέσχισε το Yalu και μπήκε στον πόλεμο. Οι δυνάμεις του ΟΗΕ υποχώρησαν από τη Βόρεια Κορέα μετά την πρώτη και δεύτερη επίθεση του κινεζικού στρατού. Οι κομμουνιστικές δυνάμεις κατέλαβαν ξανά τη Σεούλ τον Ιανουάριο του 1951 πριν την χάσουν. Μετά την αποτυχημένη κινεζική εαρινή επίθεση, ωθήθηκαν πίσω στον 38ο παράλληλο και τα δύο τελευταία χρόνια μετατράπηκαν σε πόλεμο φθοράς. Η μάχη έληξε στις 27 Ιουλίου 1953 όταν υπογράφηκε η Κορεατική Συμφωνία Ανακωχής, η οποία επέτρεψε την ανταλλαγή αιχμαλώτων και τη δημιουργία της Κορεάτικης Αποστρατιωτικοποιημένης Ζώνης. Η σύγκρουση εκτόπισε εκατομμύρια ανθρώπους, προκάλεσε περίπου 3 εκατομμύρια θανάτους και τον μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων αμάχων από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο ή τον Πόλεμο του Βιετνάμ. Τα φερόμενα εγκλήματα πολέμου περιλαμβάνουν τη δολοφονία υπόπτων κομμουνιστών από την κυβέρνηση της Νότιας Κορέας και τα βασανιστήρια και την πείνα αιχμαλώτων πολέμου από τους Βορειοκορεάτες. Η Βόρεια Κορέα έγινε μια από τις πιο βαριά βομβαρδισμένες χώρες στην ιστορία. Σχεδόν όλες οι μεγάλες πόλεις της Κορέας καταστράφηκαν. Δεν υπογράφηκε ποτέ συνθήκη ειρήνης, καθιστώντας αυτή μια παγωμένη σύγκρουση.
Ως αποτέλεσμα του πολέμου, «η Βόρεια Κορέα είχε ουσιαστικά καταστραφεί ως βιομηχανική κοινωνία». Μετά την ανακωχή, ο Κιμ Ιλ Σουνγκ ζήτησε τη σοβιετική οικονομική και βιομηχανική βοήθεια. Τον Σεπτέμβριο του 1953, η σοβιετική κυβέρνηση συμφώνησε να «ακυρώσει ή να αναβάλει την αποπληρωμή για όλα τα… εκκρεμή χρέη» και υποσχέθηκε να χορηγήσει στη Βόρεια Κορέα ένα δισεκατομμύριο ρούβλια σε νομισματική βοήθεια, βιομηχανικό εξοπλισμό και καταναλωτικά αγαθά. Τα μέλη της Ανατολικής Ευρώπης του Σοβιετικού Μπλοκ συνεισέφεραν επίσης με «υλικοτεχνική υποστήριξη, τεχνική βοήθεια [και] ιατρικές προμήθειες». Η Κίνα ακύρωσε τα πολεμικά χρέη της Βόρειας Κορέας, παρείχε 800 εκατομμύρια γιουάν, υποσχέθηκε εμπορική συνεργασία και έστειλε χιλιάδες στρατεύματα για την ανοικοδόμηση της κατεστραμμένης υποδομής.
Η σύγχρονη Βόρεια Κορέα παραμένει υπανάπτυκτη και συνεχίζει να είναι μια ολοκληρωτική δικτατορία από το τέλος του πολέμου, με μια περίτεχνη λατρεία προσωπικότητας γύρω από τη δυναστεία Κιμ. Η μεταπολεμική ανάκαμψη ήταν διαφορετική στις δύο Κορέες. Η Νότια Κορέα, η οποία ξεκίνησε από μια πολύ χαμηλότερη βιομηχανική βάση από τη Βόρεια Κορέα (η τελευταία περιείχε το 80% της βαριάς βιομηχανίας της Κορέας το 1945), έμεινε στάσιμη την πρώτη μεταπολεμική δεκαετία. Το 1953, η Νότια Κορέα και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν μια Συνθήκη Αμοιβαίας Άμυνας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Don Oberdorfer (2001), The two Koreas: A contemporary history, New York: Basic Books
- Ο Πόλεμος της Κορέας, sansimera.gr, διαθέσιμο εδώ.
