Της Παρασκευής Κωστίνου,
1872: Πεθαίνει ο Σάμιουελ Μορς στις 2 Απριλίου, ένας από τους σημαντικότερους εφευρέτες του 19ου αιώνα, μένοντας στην ιστορία για την εφεύρεση του κώδικα Μορς και του ηλεκτρομαγνητικού τηλέγραφου. Αυτό, βέβαια, που είναι λιγότερο γνωστό για τον Μορς είναι η καλλιτεχνική του καριέρα ως ζωγράφος.
Γεννήθηκε στις 27 Απριλίου 1791 στη Μασαχουσέτη και καταγόταν από πλούσια οικογένεια με πατέρα ιερέα. Το πλήρες όνομά του ήταν Samuel Finley Breese Morse. Από μικρή ηλικία έδειξε ενδιαφέρον τόσο για τα καλλιτεχνικά, όσο και για τις θετικές επιστήμες και ιδίως τη φυσική. Σπούδασε στο Γέιλ και προκειμένου να πληρώνει τα δίδακτρα του πανεπιστημίου, έκανε πορτρέτα συμφοιτητών και καθηγητών του. Αυτό σταδιακά είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει πελατεία, που αποτελούνταν από την ελίτ της αμερικάνικης κοινωνίας, που φυσικά τον ευνόησε πολύ. Παράλληλα, όμως, με τη ζωγραφική, σαν χόμπι θα λέγαμε, ασχολούνταν με τη φυσική. Κατά τη διάρκεια του πολέμου Αγγλίας εναντίον Ηνωμένων Πολιτειών, το 1812, ο Μορς κράτησε φιλική στάση προς την πατρίδα του και τότε δημιούργησε πολλά πορτρέτα και πίνακες με μυθολογικό περιεχόμενο. Πολύ γνωστός του πίνακας έχει τίτλο Θνήσκων Ηρακλής, ο οποίος ήταν παραγγελία του Δήμου της Νέας Υόρκης προς τιμήν του Γάλλου Μακρήσιου ντε Λαφαγιέτ, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διάρκεια της Αμερικάνικης Επανάστασης.
Παράλληλα, όμως, τον ταλάνιζε η σκέψη να βρεθεί ένας τρόπος να επικοινωνούν οι άνθρωποι και να στέλνουν μηνύματα, ενώ βρίσκονται σε μεγάλη απόσταση. Αφορμή, ίσως, γι’ αυτό στάθηκε ένα θλιβερό γεγονός. Κατά τη διάρκεια της δημιουργίας του έργου, που αναφέρθηκε παραπάνω, ο Μορς βρισκόταν στη Νέα Υόρκη, αλλά η γυναίκα του ήταν έγκυος στο τρίτο τους παιδί. Δυστυχώς, όμως, δεν άντεξε κατά τη διάρκεια της γέννας και απεβίωσε, ενώ το βρέφος ήταν υγιέστατο. Αυτά τα δυσάρεστα νέα ο Μορς τα έμαθε λίγες μέρες αργότερα και ενώ είχε γίνει η κηδεία της συζύγου του.
Από τότε, λοιπόν, ξεκίνησε να ψάχνει διάφορους τρόπους για να μεταφέρονται μηνύματα γρήγορα μεταξύ μεγάλων αποστάσεων και διαπίστωσε ότι ο μόνος τρόπος είναι με τη συμβολή των ηλεκτρομαγνητικών κυμάτων. Το 1837, πράγματι, κατάφερε να εφεύρει τον πρώτο ηλεκτρομαγνητικό τηλέγραφο, ο οποίος παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης. Η εφεύρεση του Μορς κατάφερε να κεντρίσει το ενδιαφέρον ακόμα και του Κογκρέσου, ώστε να χρηματοδοτήσει την έρευνά του για την τελειοποίηση του έργου αυτού. Η πρώτη τηλεγραφική γραμμή ήταν μεταξύ Ουάσιγκτον και Βαλτιμόρης. Ο τηλέγραφος κατάφερε να φέρει κοντά απομακρυσμένες μεταξύ τους περιοχές και να ενώσει τον κόσμο. Αυτό, όμως, που έλειπε από τον τηλέγραφο ήταν ένα «αλφάβητο», με το οποίο θα διευκολυνόταν η επικοινωνία.
Έτσι, ο Μορς με τον συνεργάτη του Alfred Vail, δημιούργησαν τον Κώδικα Μορς, που αποτελείται από τελείες (στιγμές) και παύλες, που αντιστοιχούν στα γράμματα του αλφάβητου, στους αριθμούς 0-9. Η διάρκεια που έχει η τελεία ισούται με τη μονάδα, ενώ η γραμμή έχει κατά τρεις φορές μεγαλύτερη διάρκεια. Όσον αφορά την απόσταση μεταξύ των λέξεων, είναι 7 στιγμές και μεταξύ των γραμμάτων είναι 3 στιγμές.
Χρειαζόταν μόνο ένα ηλεκτρικό καλώδιο και το εκάστοτε μήνυμα μεταφερόταν γρήγορα και δραστικά. Γρήγορα άρχισε να διαδίδεται και σε άλλες χώρες, όπως και στην Ευρώπη, ενώ πολλές χώρες τον τίμησαν μέχρι το τέλος της ζωής του για αυτήν την εφεύρεση, που κατάφερε να σώσει πολλές ζωές. Τα επόμενα χρόνια της ζωής του θα τα περνούσε στο εργαστήριό του, δουλεύοντας τις εφευρέσεις του, παραμερίζοντας, όμως, το πάθος του, τη ζωγραφική. Κατάφερε να κάνει μεγάλη περιουσία αφενός, αφετέρου όμως πέρασε τα τελευταία χρόνια της ζωής του στις δικαστικές αίθουσες, διότι είχαν εμφανιστεί ορισμένοι που διεκδικούσαν την πρωτοτυπία της συγκεκριμένης πατέντας.
Κατάφερε να κερδίσει στο δικαστήριο και από τότε ίδρυσε το Vassar College, έβαλε υποψηφιότητα στις εκλογές, αλλά ηττήθηκε, και ίδρυσε την Εθνική Ακαδημία Σχεδίου στις Η.Π.Α., διατελώντας, μάλιστα, Πρόεδρος. Απεβίωσε στις 2 Απριλίου 1872 και κατάφερε να μείνει στην ιστορία ως ο «Αμερικανός Νταβίντσι», που έδωσε την ευκαιρία στους ανθρώπους να επικοινωνούν σε έκτακτη ανάγκη, προλαβαίνοντας με αυτόν τον τρόπο περιστατικά παρόμοια με αυτό που ο ίδιος είχε ζήσει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Ο Κώδικας Μορς ήταν εφεύρεση διάσημου ζωγράφου. Πώς η απώλεια της γυναίκας του, τον οδήγησε στον τηλέγραφο, mixanitouxronou.gr, Διαθέσιμο εδώ
- Ο «Αμερικανός Ντα Βίντσι» Σάμιουελ Μορς, newsbeast.gr, Διαθέσιμο εδώ
