Του Ευγένιου Ακαρίδη,
Οι περισσότεροι άνθρωποι λατρεύουν την ιστορία του “underdog”, κάποιου που χωρίς πολλές ελπίδες και πιθανότητες κατάφερε κάτι καταπληκτικό. Με εκπλήσσει, λοιπόν, που κάποιες απίστευτες τέτοιες ιστορίες δεν είναι ευρέως γνωστές και σκοπεύω να το αλλάξω. Ας ανακαλύψουμε οπότε μερικούς άκαμπτους χαρακτήρες που κατάφεραν σε εποχές με μηδενική κοινωνική κινητικότητα να ξεφύγουν από την ταπεινή τους καταγωγή και να χαράξουν το όνομά τους στα βιβλία της ιστορίας.
GENGHIS KHAN
Ναι, κι όμως, ο πρώτος που ένωσε τα μογγολικά φύλα, ο κατακτητής της μισής Ευρασίας, ο άνθρωπος που σκότωσε αρκετούς ώστε να μειώσει το διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, ο τρόμος των πολιτισμένων αυτοκρατοριών ξεκίνησε από το απόλυτο τίποτα. Συγκεκριμένα, ο Temüjin γεννήθηκε σε μια οικογένεια πολλών παιδιών, καθώς η μητέρα του ήταν η δεύτερη γυναίκα ενός φυλετικού ηγέτη, ονόματι Yesügei, στη στέπα, ο οποίος την είχε απαγάγει. Ο Yesügei δεν έδειξε καθόλου αγάπη στο νέο του γιο, όμως δολοφονήθηκε όταν ο μικρός Temüjin ήταν μόλις 8, αμέσως αφότου αρραβωνιάστηκε.
Έτσι, ο νεαρός αναγκάστηκε να επιστρέψει στη μητέρα του για να βοηθήσει την οικογένειά του, τώρα που η φυλή της την είχε διώξει. Εκεί αναγκάστηκε να μάθει να επιβιώνει σε τρομερά δύσκολες συνθήκες και να ξεχάσει, σε ένα βαθμό, τον ήρεμο, αγνό και οριακά «φοβητσιάρικο» εαυτό του. Πέρα από τη σκληρή πραγματικότητα της άγριας στέπας, γνώρισε τουλάχιστον το μοναδικό του φίλο, το συνομήλικό του Jamukha.
Μετά από πολλά δύσκολα χρόνια, σε συνεργασία με ένα μικρότερό αδερφό του, σκότωσε το μεγαλύτερο αδερφό και έγινε κεφαλή της οικογένειάς του, αλλά και εγκληματίας στα μάτια των νομάδων της στέπας. Έτσι, η φυλή που άνηκε παλαιότερα η οικογένειά του τον αιχμαλώτισε και τον έκανε υπηρέτη των σκλάβων της. Όταν ο 16χρονος πλέον Temüjin κατάφερε να δραπετεύσει, βρήκε επιτέλους ειρήνη μέσα από το γάμο, δίνοντας το γαμήλιο δώρο του σε έναν τοπικό φυλετικό ηγέτη με αποτέλεσμα να υιοθετηθεί από εκείνον και να διασφαλιστεί η ασφάλεια της οικογένειάς του.
ZHENG YI SHAO
Σχεδόν κανένας πειρατής δεν προερχόταν από τα υψηλά κοινωνικά στρώματα, και οι περισσότεροι είχαν περιορισμένη φήμη και τραγικό τέλος. Είναι απίστευτο, λοιπόν, που ο Μαυρογένης κι ο Jack Rackham έχουν μείνει στην ιστορία, ενώ η Κινέζα «βασίλισσα των πειρατών» παραμένει άγνωστη στη Δύση.
Γεννημένη στη φτώχεια, κατάφερε να ξεφύγει από την πορνεία της νεαρής της ηλικίας μόνον όταν παντρεύτηκε έναν ταπεινό πειρατή. Μετά από χρόνια, ο σύζυγός της κληρονόμησε τον πειρατικό στόλο του ξαδέρφου του και, με τη βοήθειά της ένωσε όλους τους πειρατές της περιοχής σε μια πειρατική συνομοσπονδία. Όταν εκείνος πέθανε, η Zheng Yi Sao κληρονόμησε την ηγεμονία του πάνω στην πειρατική αυτή συνομοσπονδία, χάρη στην υποστήριξη του θετού ανιψιού του, τον οποίο και αργότερα παντρεύτηκε.
Με τον πειρατικό στόλο υπό τον έλεγχο της, κατάφερε μια μεγάλη σειρά νικών απέναντι σε τοπικούς κινεζικούς στόλους, το αυτοκρατορικό ναυτικό της δυναστείας των Τσινγκ, αλλά και πορτογαλικά και βρετανικά πλοία. Για δέκα περίπου χρόνια κατατρόπωνε τους εχθρούς της και λεηλατούσε περιοχές, μέχρι να βγει στη σύνταξη από επιλογή της και θέση ισχύος. Εκείνη, ο νέος της σύζυγος και όλοι της οι πειρατές έλαβαν επίσημη συγχώρεση και χρήματα, ενώ το ζευγάρι μόνο έχτισε μια καινούρια ζωή με δύο παιδιά. Η Zheng Yi Sao πέθανε περίπου στα 69 της χρόνια, έχοντας ζήσει το υπόλοιπο της ζωής της σε οικονομική άνεση και ηρεμία.
ΔΙΟΚΛΗΤΙΑΝΟΣ
Την περίοδο που γεννήθηκε ο Διοκλητιανός, τα μέσα του 3ου αιώνα μ.Χ., η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία ήταν έτοιμη να καταρρεύσει. Ο ίδιος, όντας πιθανώς γιος ενός απελευθερωμένου σκλάβου, δεν είχε προοπτικές, μέχρι να ξεκινήσει τη στρατιωτική του καριέρα. Εκεί, για 40 περίπου χρόνια, έφερε εις πέρας με ζήλο το καθήκον του και η αφοσίωση και ικανότητές του του κέρδισαν την ηγεσία του αυτοκρατορικού ιππικού.
Όταν λοιπόν, σε μια εκστρατεία στην Περσία, σκοτώθηκε ο αυτοκράτορας Κάρος και, λίγο αργότερα, δολοφονήθηκε ο διάδοχός του Νουμεριανός, ο στρατός επέλεξε το Διοκλητιανό ως αυτοκράτορα της Ανατολής. Αφότου αντιμετώπισε τους άμεσους κινδύνους για τη θέση του, κέρδισε στη μάχη τον αυτοκράτορα της Δύσης και είχε απόλυτο έλεγχο.
Με τη νέα του ισχύ έκανε αλλαγές οι οποίες κράτησαν ζωντανή τη Ρώμη για άλλους 2 σχεδόν αιώνες. Από το σύστημα της Τετραρχίας (το οποίο δε διήρκεσε πολύ αλλά έλυσε πολλά άμεσα προβλήματα στο χρόνο αυτό) μέχρι πολλές οικονομικές μεταρρυθμίσεις και εκστρατείες εναντίον των εχθρών της Ρώμης, το πιο αξιόλογο ίσως κατόρθωμά του είναι πως παραιτήθηκε από τη θέση του και έζησε τα τελευταία του χρόνια πίσω στο χωριό της Δαλματίας στο οποίο είχε γεννηθεί.
Υπάρχουν δεκάδες, αν όχι εκατοντάδες ακόμα τέτοια παραδείγματα και απίθανες ιστορίες. Η αυτοκράτειρα Θεοδώρα, που από ιερόδουλη στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης κατέληξε η πιο ισχυρή γυναίκα του Βυζαντίου πλάι στον Ιουστινιανό. H Αικατερίνη Α’ της Ρωσίας, που είχε μια παρόμοια μοίρα και άνοιξε το δρόμο για γυναίκες να κάθονται στο θρόνο της Ρωσίας, με αποτέλεσμα έναν ευδόκιμο αιώνα για τη χώρα. Οι πάπες Λέων Γ’ και Γρηγόριος Ζ’ με τον καθοριστικό τους ρόλο στη μεσαιωνική γεωπολιτική πραγματικότητα αλλά και το καθολικό δόγμα.
Είναι, ας ελπίζουμε, παντοτινή αλήθεια λοιπόν πως με μερική τύχη και σταθερή, συνεπή ατομική προσπάθεια και επιμονή, ο καθένας μας μπορεί να βρεθεί κάπου καλά στη ζωή. Ίσως όχι στην κεφαλή ενός πειρατικού στόλου ή μιας ασύλληπτα γιγαντιαίας αυτοκρατορίας, αλλά αν οι στόχοι σας είναι ελάχιστα πιο μετριασμένοι, το όνειρο δε χρειάζεται να πεθάνει!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- “Genghis Khan – Temüjin the Child – Extra History – Part 1”, youtube.com, Διαθέσιμο εδώ
- “Ching Shih: The Pirate Widow Menace of the South China Sea”, youtube.com, Διαθέσιμο εδώ
- David Stone Potter, “The Roman Empire at Bay, AD 180-395“, Λονδίνο: Εκδόσεις Routledge
