Του Δημήτρη Μαρκόπουλου,
Στις αρχές του 20ού αιώνα, οι προπηλακισμοί και τα πογκρόμ κατά των Αφροαμερικανών στις Ηνωμένες Πολιτείες παρουσίαζαν σημαντική αύξηση. Την ίδια περίοδο, οι νόμοι του Jim Crow στις νότιες πολιτείες καθιστούσαν νόμιμες τις διακρίσεις εις βάρος των Αφροαμερικανών, ενώ ρατσιστικές οργανώσεις, όπως η Ku Klux Klan, προέβαιναν συχνά σε βίαιες επιθέσεις εναντίον τους. Μέσα σε αυτό το κλίμα εκφοβισμού και τρομοκρατίας, έλαβε χώρα στις 31 Μάιου του 1921, αυτό που έμεινε γνωστό ως η σφαγή της Tulsa, που υπολογίζεται ότι κόστισε τη ζωή τουλάχιστον 75 Αφροαμερικανών.
Black Wall Street
H Tulsa είναι πόλη στην πολιτεία της Oklahoma που στις αρχές του 20ου αιώνα είχε γνωρίσει τεράστια ανάπτυξη εξαιτίας των πετρελαϊκών επιχειρήσεων που είχαν μεταφερθεί στην περιοχή. Απαρτίζονταν από δύο αναπτυσσόμενες διακριτές περιοχές, όπου στη μία ήταν συγκεντρωμένος ο πληθυσμός των λευκών πολιτών και στην άλλη, στην περιοχή του Greenwood, κατοικούσαν περίπου 11.000 Αφροαμερικάνοι. Η περιοχή του Greenwood, αποτελούσε χαρακτηριστικό παράδειγμα επιτυχημένης αφροαμερικανικής κοινότητας, όπου οι εμπορικές, οικονομικές και πολιτισμικές δραστηριότητες των πολιτών γνώριζαν σημαντική ευημερία. Πολλοί μάλιστα είχαν χαρακτηρίσει την περιοχή ως την αφροαμερικανική εκδοχή της wall street.
Τι προηγήθηκε;
Η αποτρόπαια επίθεση ξεκίνησε με αφορμή την καταγγελία της δεκαεφτάχρονης λευκής Sarah Page, σύμφωνα με την οποία ο δεκαεννιάχρονος Αφροαμερικανός Dick Rowland επιχείρησε να τη βιάσει. Ο Rowland, αρνούμενος την καταγγελία, συνελήφθη και την επόμενη μέρα οδηγήθηκε στο δικαστήριο. Την ίδια στιγμή, εφημερίδες της περιοχής καλούσαν για το λιντσάρισμά του, με αποτέλεσμα να μαζευτεί πλήθος οργισμένων λευκών πολιτών έξω από το δικαστήριο. Τα λιντσαρίσματα Αφροαμερικανών από οργισμένους όχλους δεν ήταν ασυνήθιστο φαινόμενο για την εποχή. Για την προστασία του Rowland, 30 περίπου οπλισμένοι Αφροαμερικανοί κατέφθασαν στην περιοχή και πρόσφεραν τις υπηρεσίες τους στο διοικητή της αστυνομίας, ο οποίος όμως απέρριψε τη βοήθεια τους.
Η επίθεση
Στις 7 και μισή το απόγευμα, ο όχλος είχε εξαγριωθεί και απαιτούσε από τον διοικητή της αστυνομίας να τους παραδώσει τον 19χρονο. Ταυτόχρονα, πλήθος Αφροαμερικανών άρχισε να καταφθάνει στην περιοχή, προσπαθώντας να αποτρέψουν το λιντσάρισμα. Μία συμπλοκή μεταξύ ενός λευκού διαδηλωτή με έναν Αφροαμερικανό ήταν αρκετή για να ξεκινήσει η οργανωμένη επίθεση του όχλου στην περιοχή Greenwood. Μέσα σε διάστημα λίγων ωρών, σκότωσαν τουλάχιστον 75 Αφροαμερικανούς, πυρπόλησαν τα σπίτια και τις επιχειρήσεις τους και προκάλεσαν ζημιά άνω των 65.000.000 σημερινών δολαρίων. Η πόλη ήταν υπό το καθεστώς στρατιωτικού νόμου, ωστόσο η εθνική φρουρά παρέμεινε αμέτοχη καθότι είχε τοποθετηθεί περιμετρικά γύρω από τις γειτονιές των λευκών πολιτών, αναμένοντας μία αντεπίθεση των Αφροαμερικανών που δεν ήρθε ποτέ. Καμία προσπάθεια δεν έγινε εκ μέρους της αστυνομίας ή του στρατού για την προστασία της αφροαμερικάνικης κοινότητας.
Οι συνέπειες
Ο Αμερικάνικος ερυθρός σταυρός αναφέρει ότι οι νεκροί, σύμφωνα με πρόσφατες εκτιμήσεις, αγγίζουν τους 300, ενώ οι τραυματίες ήταν πολλοί περισσότεροι. 32 οικοδομικά τετράγωνα κάηκαν ολοσχερώς και καταστράφηκαν 1.1125 σπίτια Αφροαμερικανών. Χρειάστηκε να περάσουν 76 χρόνια μέχρι να συσταθεί επιτροπή από τη πολιτεία της Oklahoma, με σκοπό τη διερεύνηση της επίθεσης. Το 2001 δημοσιεύθηκε το πόρισμα της, στο οποίο μεταξύ άλλων ανέφερε ότι, οι διοικητικές αρχές εκμεταλλεύτηκαν την επίθεση και προσπάθησαν να εκτοπίσουν τους εναπομείναντες Αφροαμερικανούς, με απώτερο σκοπό τη βιομηχανοποίηση της περιοχής, ενώ οι συλληφθέντες Αφρομερικανοί για να αποφυλακιστούν θα έπρεπε να εγγυηθεί για το μέλλον τους κάποιος λευκός πολίτης.
Η σφαγή της Tulsa μείωσε δραματικά την ποιότητα ζωής των Αφροαμερικανών της περιοχής και κατέστησε φανερό ότι 56 χρόνια μετά το τέλος του αμερικανικού εμφυλίου πολέμου, οι ζωές των έγχρωμων πολιτών συνέχιζαν να απειλούνται από τη βαθιά ριζωμένη ρατσιστική νοοτροπία της λευκής κοινωνίας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- Tulsa race massacre of 1921, britannica.com, διαθέσιμο εδώ.
- The 1921 Tulsa Massacre, neh.gov, διαθέσιμο εδώ.
- TULSA RACE MASSACRE, okhistory.org, διαθέσιμο εδώ.
