Της Στέλλας Χριστοδούλου,
Στην εποχή που ζούμε, αναμφίβολα πολλές επιχειρήσεις κατανοούν τα οφέλη μίας ομαδοποίησης. Ομαδοποίηση, όμως, σε τι ακριβώς, σε ποιο κομμάτι; Οι επιχειρηματικές συστάδες είναι γεωγραφικά συγκεντρωμένες αλληλένδετες επιχειρήσεις και ιδρύματα εντός ενός συγκεκριμένου πεδίου δράσης. Η γεωγραφική τους συγκέντρωση αναφέρεται στον ορισμό της περιοχής, που καλύπτει η επιχειρηματική συστάδα και καθορίζεται, κυρίως, από τη γεωγραφική περιοχή μέσα στην οποία αναπτύσσονται οι σχέσεις συνεργασίας μεταξύ των επιχειρήσεων, χωρίς, βέβαια, να αποκλείεται η συνεργασία μεταξύ επιχειρήσεων που βρίσκονται έξω από αυτή.
Στόχος της εκάστοτε συστάδας είναι η ανάπτυξη συνεργειών με πολλαπλασιαστικό χαρακτήρα στα αποτελέσματα των συνεργαζόμενων επιχειρήσεων, ώστε μέσα από τη συλλογική δράση, οι επιχειρήσεις να επιτυγχάνουν αποτελέσματα που αυτόνομα η κάθε μία μόνη της δεν θα ήταν δυνατό να τα πετύχει.
Κάποια βασικά σημεία που πρέπει να χαρακτηρίζουν τους συνεργατικούς δεσμούς είναι ξεκάθαρα η εγγύτητα. Και τι ακριβώς εννοούμε με αυτήν τη λέξη; Εννοούμε πως οι επιχειρήσεις πρέπει να είναι αρκετά κοντά στον χώρο, για να δημιουργηθούν τυχόν δευτερογενείς επιπτώσεις και να κατανέμονται από κοινού οι πληροφορίες.
Επιπλέον, οι διασυνδέσεις είναι πολύ σημαντικές. Όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν κοινούς στόχους και οράματα μεταξύ τους, να στοχεύουν στα ίδια θέλω και να παλεύουν για τα ίδια όνειρα. Οι αλληλεπιδράσεις είναι εξίσου σημαντικές. Οι επιχειρήσεις οφείλουν να έχουν μεταξύ τους ένα σωστό επίπεδο δραστικής αλληλεπίδρασης. Να ασκούν επιρροή η μία στην άλλη και να ανταλλάσσουν γνώσεις και οράματα. Τέλος, καθίσταται αναγκαίο να υπάρχει ένας επαρκής αριθμός συμμετεχόντων για τις αλληλεπιδράσεις, ώστε αυτές να έχουν σημαντική επίδραση στην απόδοση των εταιρειών.
Βασική ερώτηση που πρέπει να απαντηθεί, ώστε να είναι ξεκάθαρο σε όλους μας, είναι ο τρόπος με τον οποίο μία επιχείρηση αποφασίζει για τη γεωγραφική της θέση. Η αναζήτηση της κατάλληλης επαγγελματικής στέγης θεωρείται παράγοντας-κλειδί για την εξέλιξη της δραστηριότητας μίας επιχείρησης. Η έδρα της κάθε εταιρείας είναι εξαιρετικά σημαντική για ουσιαστικούς λόγους, καθώς πρόκειται για τον χώρο που είτε παράγεται το προϊόν είτε φυλάσσεται. Επομένως, η εύρεση κατάλληλης επαγγελματικής στέγης είναι ζήτημα ύψιστης σημασίας και θα πρέπει να αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη προσοχή.
- Αρχικά, πρέπει να εξεταστεί κατά πόσον το κτίριο που επιλέγουμε μπορεί να καλύψει τις ανάγκες της εταιρείας ως προς την καθημερινή της λειτουργία, με τους αντίστοιχους χώρους και την άνεση εντός αυτών από τον κατάλληλο εξαερισμό μέχρι και τους ανελκυστήρες.
- Παράλληλα, ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην περιοχή που θα εδραιωθεί η επιχείρηση. Αναμφίβολα, μια «επαγγελματική» περιοχή συμβάλλει σε μία γενικότερη, αποδοτικότερη λειτουργία.
- Επιπλέον, αναλόγως με τη φύση του αντικειμένου της επιχείρησης εξετάζεται η διάταξη του κτιρίου. Δηλαδή, μια επιχείρηση που εισάγει εμπόρευμα από το εξωτερικό και θέλει να το προφυλάξει, χρειάζεται μεγάλους, άνετους χώρους για αποθήκευση.
- Τέλος, εξίσου σημαντικό όπως τα προηγούμενα είναι η πρόσβαση και οι θέσεις στάθμευσης, διότι τόσο για το προσωπικό της εταιρείας όσο και για τους πελάτες είναι καλό να έχουν εξασφαλισμένη μία εύκολη πρόσβαση στην επιχείρηση.
Καταλήγοντας, σκεπτόμενοι όλα τα παραπάνω, διαπιστώνουμε πως η συγκέντρωση επιχειρήσεων σε συστάδες, πάντα στην ίδια γεωγραφική ζώνη, δημιουργεί οφέλη που βασίζονται κυρίως: στη μείωση του κόστους παραγωγής και marketing, στην ανάπτυξη νέων μεθόδων παραγωγής, στη δημιουργία δικτύων συνεργασίας και στην αξιοποίηση τοπικών αναπτυξιακών προγραμμάτων. Η δημιουργία επιχειρηματικών συστάδων σε μια περιοχή μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα σημαντική μείωση τόσο στο κόστος της κάθε μεμονωμένης επιχείρησης όσο και στο κόστος όλων μαζί των επιχειρήσεων που μετέχουν στη συστάδα. Ορισμένοι από τους λόγους που συντελούν σε αυτήν τη σημαντική μείωση του κόστους είναι η ύπαρξη μεγάλου αριθμού επιχειρήσεων, οι οποίες μοιράζονται πληροφορίες για την αγορά, ερευνητικά και αναπτυξιακά προγράμματα, δυνατότητα επιλογής εξειδικευμένου προσωπικού, καθώς και δημόσιες επενδύσεις σχετικές με τις ανάγκες της συγκεκριμένης οικονομικής δραστηριότητας, ακόμα και πληροφορίες και προγράμματα που αφορούν στην προστασία του περιβάλλοντος της περιοχής στην οποία δραστηριοποιούνται.
Ο σκοπός της δημιουργίας των clusters είναι να αυξηθεί το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα των επιχειρήσεων και να αντιμετωπιστεί η αύξηση των απαιτήσεων της σύγχρονης οικονομικής κατάστασης. Η ανάπτυξη επιχειρηματικών συνεργατικών σχηματισμών είναι το εργαλείο με το οποίο η ελληνική οικονομία μπορεί να τονωθεί και να φτάσει στα ύψη.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Clusters and the New Economics of Competition, hbr.org, διαθέσιμο εδώ
- Τι είναι Cluster (με παραδείγματα) και τα πλεονεκτήματα του, businessmentor.gr, διαθέσιμο εδώ
- clusters και επιχειρηματικότητα, p-consulting.gr, διαθέσιμο εδώ