Της Μαρίας Αλμασίδου,
1955: Πέθανε ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ που έμεινε στην ιστορία της επιστήμης ανακαλύπτοντας την πενικιλίνη. Ο Φλέμινγκ ήταν το έβδομο από τα οκτώ παιδιά ενός αγρότη και μεγαλώνοντας στη νοτιοδυτική Σκωτία συνήθιζε ήδη από μικρή ηλικία να παρατηρεί και να εκτιμάει τη φύση.
Το 1895, μετακόμισε στο Λονδίνο, όπου και ολοκλήρωσε τη βασική του εκπαίδευση. Αφού εργάστηκε για λίγο ως ναυτιλιακός υπάλληλος, ξεκίνησε το 1901 τις σπουδές του πάνω στην ιατρική, έχοντας κερδίσει υποτροφία και με τη συνεισφορά του θείου του. Το 1908, κέρδισε χρυσό μετάλλιο για τον καλύτερο φοιτητή ιατρικής και παρόλο που αρχικά επιθυμούσε να γίνει χειρουργός, η επαφή του με το εργαστήριο εμβολιασμού στο νοσοκομείο St. Mary’s, τον έπεισε να ακολουθήσει τη βακτηριολογία. Ιδιαίτερη επιρροή του άσκησε ο Sir Almroth Edward Wright, του οποίου οι απόψεις για τον εμβολιασμό ήταν επαναστατικές για τον κόσμο της ιατρικής.
Από το 1901 έως το 1914, ο Φλέμινγκ υπήρξε πετυχημένος αφροδισιολόγος και ήταν από τους πρώτους γιατρούς στη Βρετανία που χρησιμοποίησε την αρφαιναμίνη, που βοήθησε στην καταπολέμηση της σύφιλης. Κατά τη διάρκεια του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου, βρισκόταν στην επιτροπή του βασιλικού στρατού, μελετώντας τα τραύματα και δουλεύοντας ως βακτηριολόγος. Σύντομα απέδειξε ότι η χρήση πολύ δυνατών αντισηπτικών βλάπτει στην πραγματικότητα τα τραύματα και πρότεινε τη χρήση πιο ήπιων αλατούχων διαλυμάτων.
Μετά τον πόλεμο, ο Φλέμινγκ έγινε υποδιευθυντής του τμήματος εμβολιασμού στο νοσοκομείο St. Mary’s. Το 1946, μάλιστα, το τμήμα μετονομάστηκε σε Wright-Flemming Institute. Μία από τις μεγάλες ανακαλύψεις του έγινε το 1921, με την ανακάλυψη της λυσοζύμης, ενός ενζύμου που απαντάται στο σάλιο και στα δάκρυα και έχει ήπια αντισηπτική δράση. Ο Φλέμινγκ θεώρησε αυτή του την ανακάλυψη ως τη σπουδαιότερη που έκανε ως επιστήμονας.
Η σπουδαιότερη ανακάλυψή του, όμως, ήρθε στις 3 Σεπτεμβρίου του 1928. Πρόκειται για την ανακάλυψη της πενικιλίνης. Ο Φλέμινγκ παρατήρησε ότι ένα μέρος του σταφυλόκοκκου πάνω στο οποίο δούλευε, μολύνθηκε από έναν μύκητα. Στην αρχή, φάνηκε να είναι μούχλα αυτό που περιέπλεξε την ανάπτυξη των βακτηρίων, ενώ αργότερα ονομάστηκε πενικιλίνη η ουσία που παρήχθη.
Ο Φλέμινγκ αποφάσισε να ερευνήσει περεταίρω, θεωρώντας ότι έχει ανακαλύψει ένα ένζυμο πιο δυνατό από τη λυσοζύμη. Πρόκειται, όμως, στην πραγματικότητα για την ανακάλυψη ενός αντιβιοτικού, από τα πρώτα που ανακαλύφθηκαν. Για την έρευνα, ο Φλέμινγκ συνεργάστηκε με άλλους δύο νέους ερευνητές. Απέτυχαν, ωστόσο, τόσο να σταθεροποιήσουν όσο και να απομονώσουν την πενικιλίνη. Διαπιστώθηκε ότι η πενικιλίνη μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σαν τοπικό αντισηπτικό αλλά και ως ενέσιμο αντιβιοτικό, αν απομονωνόταν.
Τελικά, η πενικιλίνη χρησιμοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου, έπειτα από τη μελέτη μιας ομάδας επιστημόνων που καθοδηγούσε ο Howard Florey στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Ο Φλέμινγκ κέρδισε το 1945 το βραβείο Νόμπελ, όπως και ο συνεργάτης του Ernst Chain. Το προηγούμενο έτος, ο Φλέμινγκ είχε κερδίσει το μετάλλιο John Scott legacy, ενώ το 1946 κέρδισε το μετάλλιο Άλμπερτ.
Το 1949, πέθανε η πρώτη γυναίκα του Φλέμινγκ, με την οποία είχε αποκτήσει κι έναν γιο, το 1924. Το 1953, δύο χρόνια πριν τον θάνατό του, παντρεύτηκε την Ελληνίδα μικροβιολόγο και συνεργάτιδά του Αμαλία Κουτσούρη-Βουρέκα, η οποία είχε συμμετάσχει στην αντίσταση κατά τη διάρκεια του Β´ Παγκοσμίου Πολέμου.
Ο Αλεξάντερ Φλέμινγκ πέθανε στις 11 Μαρτίου του 1955 από ανακοπή καρδιάς, έχοντας γνωρίσει μεγάλη απήχηση παγκοσμίως την τελευταία δεκαετία της ζωής του χάρη στη συνεισφορά του στον κόσμο της ιατρικής. Ο Φλέμινγκ χάρη στην ανακάλυψη της πενικιλίνης καθιερώθηκε ως ένας από τους πιο γνωστούς επιστήμονες του κόσμου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Βιογραφία του Αλεξάντερ Φλέμινγκ, microbiologynote.com, Διαθέσιμο εδώ
- Sir Ernst Boris Chain, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
