Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Τα τελευταία χρόνια, έχουν πληθύνει ιδιαίτερα τα βιβλία που αποδίδουν την πραγματικότητα μέσα από πρωταγωνιστές που ανήκουν σε μειονότητες. Αυτή η τάση έχει δώσει στους αναγνώστες νέες ιστορίες, μέσα από το πρίσμα ανθρώπων που παλαιότερα δεν είχαν θέση στον δημόσιο λόγο, και έχει αυξήσει την εκπροσώπηση για το κοινό που ανήκει στις μειονότητες αυτές.
Στο συγκεκριμένο βιβλίο, ο βραβευμένος με Booker συγγραφέας Douglas Stuart αφηγείται την ιστορία του Μάνγκο, ενός νεαρού από τη Γλασκόβη. Το «Ο νεαρός Μάνγκο» είναι πλέον διαθέσιμο και στο ελληνόφωνο κοινό, καθώς κυκλοφόρησε το 2023 από τις Εκδόσεις Μεταίχμιο σε μετάφραση του Μιχάλη Μακρόπουλου. Ο βραβευμένος συγγραφέας είναι επίσης και σχεδιαστής μόδας και ζει στη Νέα Υόρκη, ενώ αντλεί την καταγωγή του από τη Σκωτία.
Η ιστορία του βιβλίου μας μεταφέρει στο 1993, οπότε και διαδραματίζονται τα γεγονότα. Ο πρωταγωνιστής Μάνγκο είναι ένα αγόρι δεκαπέντε ετών που ζει σε δύσκολες συνθήκες. Μαζί με τα αδέλφια του, ανησυχούν διαρκώς για τη μητέρα τους, Μορίν, η οποία συχνά εξαφανίζεται, και λόγω του έκλυτου βίου της κάνει τα παιδιά της να φοβούνται μονίμως ότι δε θα την ξαναδούν. Η πραγματικότητα των παιδιών της οικογένειας Χάμιλτον είναι ζοφερή, καθώς στερούνται ακόμη και τα αναγκαία και υφίστανται περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας. Ο Μάνγκο είναι ένα ευαίσθητο αγόρι, ο πιο όμορφος εμφανισιακά από την οικογένεια, αλλά και αυτός που προσπαθεί πάντα να είναι ευχάριστος και να ικανοποιεί τους άλλους.
Η πρώτη φορά που συναντάμε τον Μάνγκο είναι όταν έρχονται να τον πάρουν από το σπίτι του δύο παράξενοι τύποι για ένα Σαββατοκύριακο με κάμπινγκ και ψάρεμα. Οι δύο άνδρες είναι αλκοολικοί και δε μοιάζουν σε καμία περίπτωση σαν καλή παρέα για έναν ανήλικο, αλλά η μητέρα του Μάνγκο θεωρεί καλή ιδέα το ταξίδι, πιστεύοντας ότι έτσι ο γιος της θα γίνει άνδρας. Ο Μάνγκο, όμως, δεν έχει δείξει να θέλει να εκδηλώσει την αρρενωπότητα με τους τοξικούς τρόπους που θεωρεί σωστούς το περιβάλλον του, με αποτέλεσμα να είναι ένα μοναχικό άτομο που έχει υποστεί κακοποιητικές συμπεριφορές και υποφέρει από αυξημένο άγχος.
Σύντομα ο αναγνώστης καταλαβαίνει ότι είχε κάθε λόγο να ανησυχεί για αυτό το ταξίδι, καθώς ο Μάνγκο βιώνει τραυματικές εμπειρίες. Τα κεφάλαια που περιγράφουν το φρικτό αυτό ταξίδι εναλλάσσονται με την αφήγηση μιας τρυφερής ιστορίας, της γνωριμίας του Μάνγκο με τον Τζέιμς, ένα μεγαλύτερο αγόρι από τη γειτονιά. Ο Τζέιμς είναι από καθολική οικογένεια, ενώ ο Μάνγκο από προτεσταντική, με αποτέλεσμα η γνωριμία τους να πρέπει να παραμείνει κρυφή, καθώς η οικογένεια του Μάνγκο θεωρεί ότι θα έπρεπε να είναι εχθροί. Παρόλα αυτά, ο Μάνγκο για πρώτη φορά γνωρίζει έναν άνθρωπο που δεν έχει πρόθεση να του φερθεί άσχημα. Ο Τζέιμς, σε αντίθεση με τα άλλα αγόρια της γειτονιάς, είναι ευγενικός και υποστηρικτικός, με αποτέλεσμα να μην αργήσει να ανθίσει ο έρωτας μεταξύ τους.
Τα αγόρια συναντιούνται κρυφά σε έναν περιστερώνα που έχει φτιάξει ο Τζέιμς για τα αγωνιστικά του περιστέρια. Είναι το καταφύγιό τους από έναν κόσμο που δεν τους καταλαβαίνει και θέλει να τους επιβάλει να είναι κάποιοι άλλοι για να ανταποκριθούν στα πρότυπα της κοινωνίας για την ταυτότητα ενός άνδρα. Σε έναν κόσμο που θεωρεί ότι άνδρας είναι όποιος έχει τη δυνατότητα να αντέχει τη σωματική καταπόνηση και να εκφοβίζει ή, ακόμη χειρότερα, να προκαλεί πόνο στους άλλους, ο Μάνγκο μέσα από τη γνωριμία του με τον Τζέιμς καταλαβαίνει ότι μπορούν να υπάρξουν και σχέσεις αληθινής αγάπης, που δε βασίζονται στην υποταγή και στη συνεχή προσπάθεια να ικανοποιήσει κανείς τους άλλους.
Ο κόσμος του βιβλίου αυτού είναι σκοτεινός και φέρνει τον Μάνγκο στα όρια της αντοχής του, δείχνοντάς του ότι αυτός ο κόσμος δεν έχει θέση για άτομα με τη δική του ταυτότητα. Παρόλα αυτά, μένει στο τέλος μια χαραμάδα φωτός, που θυμίζει στον αναγνώστη ότι πάντα υπάρχει η δυνατότητα να αγαπήσει και να αγαπηθεί κανείς αληθινά, ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες. Πρόκειται για ένα βιβλίο που διαβάζεται με έντονο ενδιαφέρον και ασφαλώς θα συγκινήσει τους αναγνώστες, ακόμη και αν δεν ανήκουν οι ίδιοι σε κάποια μειονότητα. Άλλωστε, ζούμε κι εμείς σε έναν κόσμο όπου κάθε μέρα υπάρχουν άνθρωποι που κατακρίνουν και καταπιέζουν τους άλλους, αλλά τελικά, κάπου βρίσκονται οι άνθρωποι που θα μας διδάξουν το νόημα της αγάπης.
