Του Ραφαήλ Νικόλαου Μπελενιώτη,
Τον περασμένο Ιούλιο του 2019, η γνωστή και ταλαντούχα Σουδανή δημοσιογράφος του BCC, Ζεϊνάμπ Μπαντάουι είχε αναρωτηθεί έκπληκτη στον «αέρα» της συνέντευξης με τον νεορκισθέντα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη το εξής βαρυσήμαντο: «Μιλάτε σοβαρά, δεν βρήκατε σε ολόκληρη τη χώρα περισσότερες γυναίκες να συμμετέχουν στο κυβερνητικό σχήμα;»
Θυμίζουμε: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ως νέος πρωθυπουργός, είχε κληθεί να απαντήσει στην ερώτηση της Μπαντάουι, εάν υποστηρίζει την ισότητα τον φύλων, την ισότιμη δηλαδή αντιμετώπιση ανδρών και γυναικών σε όλους τους τομείς της κοινωνικής ζωής. Ως ήταν φυσικό ο πρωθυπουργός απάντησε ότι είναι ένθερμος υποστηρικτής της ισότητας και τότε η δημοσιογράφος του ζήτησε να εξηγηθεί: «γιατί δεν υπουργοποιήσατε περισσότερες γυναίκες; Ανάμεσα στους 22 υπουργούς μόλις οι δύο είναι γυναίκες». Η απάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού κάθε άλλο πάρα έπεισε την δημοσιογράφο του BBC, η οποία λογικά ακόμα δεν θα έχει καταφέρει να κατανοήσει πως είναι δυνατόν να μην βρίσκουμε γυναίκες πρόθυμες να «τριφτούν» στον πολιτικό στίβο σ’ ολάκερη την ελληνική επικράτεια.
Αν και γνωρίζουμε -φευ- ότι μια τυχόν πλειοψηφούσα συμμετοχή γυναικών στα ανώτατα αξιώματα ενός κράτους δεν υποδηλώνει και την ισότιμη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, καλό είναι να κρατήσουμε στο μυαλό μας ότι μια δημοσιογράφος σαν την Μπαντάουι σπάνια «αναρωτιέται» και όταν το κάνει, είμαι σίγουρος, το κάνει κεκλεισμένων των θυρών και «off record» του BBC.
Επομένως, πάσχει η ελληνική πολιτική κεντρική σκηνή από την ισότιμη εκπροσώπηση γυναικών; Αδιαμφισβήτητα πάσχει και σίγουρα δεν ευθύνεται η απροθυμία του γυναικείου πληθυσμού της χώρας μας. Διαχρονικά ο ελληνικός πολιτικός στίβος υπήρξε ανδροκρατούμενος. Αρχής γενομένης από το ελληνικό κοινοβούλιο μέχρι και τις κυβερνητικές συνθέσεις οι γυναίκες ήταν μειοψηφούσες, παρά τις γενναίες κατά καιρούς προσπάθειες.
Η Νέα Δημοκρατία υπό την ηγεσία του Κυριάκου Μητσοτάκη και στην γραμμή της «ανανέωσης» είχε δείξει ενθαρρυντικά σημάδια γραφής. Σε αντίθεση με παλαιότερες περιόδους, οι γυναίκες που είχαν στελεχώσει τα κομματικά ψηφοδέλτια ήταν εμφανώς περισσότερες στις εκλογές του 2019. Η παρουσία του γυναικείου φύλου είχε εξαντλήσει κατά πολύ τα όρια της ποσόστωσης που θέτει ο εκλογικός νόμος, με παραπάνω από τριάντα γυναίκες να είχαν επιλεγεί για να συμμετάσχουν στα ψηφοδέλτια, σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές. Ήταν μια ανανέωση που ο πολιτικός χώρος της κεντροδεξιάς την είχε ανάγκη.
Υπουργικούς θώκους όμως, κατέλαβαν ελάχιστες. Η Υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως φιγουράρει πρώτη και καλύτερη τόσο εξαιτίας του κρίσιμου χαρτοφυλακίου που έχει αναλάβει όσο και εξαιτίας της θέλησης που έχει επιδείξει: έθεσε ως προτεραιότητα τις αλλαγές στο πανεπιστημιακό άσυλο, έφερε τις μεταρρυθμίσεις στα πτυχία των ιδιωτικών κολεγίων, κατάργησε την δημιουργία νομικής σχολής στο Πανεπιστήμιο Πατρών.
Δεύτερη στο σχήμα διακρίνεται η εξωκοινοβουλευτική (πρώην στέλεχος του Κινήματος Αλλαγής) Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού Λίνα Μενδώνη. Ομολογουμένως διεξάγει έναν αγώνα δρόμου για να βάλει μπρος τις μηχανές των έργων στα πολιτιστικά, που είχαν σκουριάσει ή και φρακάρει από την αδιαφορία ή και την δυσπραγία μέσα στα χρόνια της κρίσης. Προσπαθεί να βάλει σε μια τάξη τις απορροφήσεις, να τελειώνει με τα εργοτάξια πολιτισμού που χρόνια τώρα κοσμούν το κέντρο της πρωτεύουσας, να ενοποιήσει τους αρχαιολογικούς χώρους της Αθήνας, να αναβαθμίσει το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Δύσκολη δουλειά, σίγουρα γυναικεία υπόθεση.
Έπειτα μπορούμε να διακρίνουμε επίσης κάποια γυναικεία ονόματα σε υφυπουργικές θέσεις, όπως της Σοφίας Ζαχαράκη στο Παιδείας και Θρησκευμάτων, της Δόμνας Μιχαηλίδου στο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων ή και της Φωτεινής Αραμπατζή στο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, όμως το παιχνίδι παίζεται αλλού και η απορία της δημοσιογράφου παραμένει, ειδικά όταν οι μέχρι τώρα γυναίκες επικεφαλής υπουργείων έχουν ηγηθεί ιδιαίτερα σκληρών και ριζικών μεταρρυθμίσεων με μεγάλη επιτυχία!
Ως κοινωνία διαθέτουμε ένα μεγάλο γυναικείο επιστημονικό προσωπικό που θα μπορούσε να αξιοποιηθεί κατάλληλα σε καίριες υπουργικές θέσεις, αν η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός έχουν την διάθεση να απαντήσουν στο ερώτημα της δημοσιογράφου μια και καλή, στέλνοντας συνάμα και πανευρωπαϊκό μήνυμα: Οι Ελληνίδες επιστήμονες είναι πολλές, έχουν διακριθεί τόσο εγχώρια όσο και στο εξωτερικό, αγωνίζονται με αυταπάρνηση στα ελληνικά εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας μας ή σε ερευνητικούς φορείς με πενιχρά μέσα και μηδαμινές παροχές, έχουν η κάθε μια ξεχωριστά διαπρέψει στους τομείς των ερευνών και των σπουδών τους και σίγουρα είναι έτοιμες και πρόθυμες να προσφέρουν στο έθνος.
Η ελληνική κομματική κουλτούρα, δυστυχώς διαχρονικά υπαγόρευε και υπαγορεύει στους εκάστοτε πρωθυπουργούς, όταν αναζητούν ονόματα προς κάλυψη Υπουργικών θέσεων να μην κοιτάνε πολύ μακριά από τα κομματικά «δώματα». Όμως αν ξεφυλλίσουμε τα ψηφοδέλτια της Ν.Δ. του 2019 ακόμα και εκεί μέσα διακρίνονται λαμπρές γυναίκες, με σπουδαίο έργο πίσω τους. Σίγουρα είναι ένα μέρος στο οποίο οφείλει να προστρέξει ο πρωθυπουργός στον αναμενόμενο μετασχηματισμό. Θα είναι ασυγχώρητος αν δεν το κάνει!
Παραδείγματι, η Ελληνίδα πανεπιστημιακός Κωνσταντίνα Ε. Μπότσιου. Απόφοιτη από το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστήμιου Αθηνών είναι διδάκτωρ Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Τύμπιγκεν της Γερμανίας, έχοντας διδάξει για μία δεκαετία στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών, ενώ τώρα είναι αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σύγχρονης Ιστορίας και Διεθνούς Πολιτικής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, στο οποίο διετέλεσε Αντιπρύτανης-Αναπληρώτρια Πρύτανη και Πρόεδρος της Μονάδας Διασφάλισης Ποιότητας (ΜΟ.ΔΙ.Π.) του Πανεπιστημίου. Επιπλέον, από το 2016 διδάσκει ως Επισκέπτρια Καθηγήτρια τον βασικό τομέα Πολιτικής και Διπλωματικής Ιστορίας στην Σχολή Εθνικής Άμυνας (ΣΕΘΑ), όπου έχει τιμηθεί με τη διάκριση της Επίτιμης Διαλέκτου. Έχει λάβει διακρίσεις από πάρα πολλούς διεθνείς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ, ενώ υπήρξε και εταίρος της δεξαμενής σκέψης για την εξωτερική πολιτική LSEIDEAS του London School of Economics and Political Science. Δραστηριοποιείται, δε και στην έρευνα, μέσω του Κέντρου Ελληνικής και Διεθνούς Ιστορίας (ΚΕΔΙΣ), όπου είναι διευθύντρια.
Έπεται όμως και συνέχεια. Η πανέμορφη εικόνα που απαθανάτισε ο δημοσιογραφικός φακός στην ορκωμοσία της νέας βουλής, τον περασμένο Ιούλιο, της εγκυμονούσας -τότε, μητέρας σήμερα- Άννας Ευθυμίου, βουλευτού Α’ περιφέρειας Θεσσαλονίκης, μόνο όμορφα συναισθήματα θα μπορούσε να μας γεμίσει για μια γυναίκα που έδωσε ζωή σε ένα νέο ανθρώπινο πλάσμα αλλά ταυτόχρονα ανταποκρίνεται και στα καθήκοντα της «εθνομητέρας», στον δύσκολο ρόλο της μαχόμενης πολιτικού. Από τον Ιανουάριο του 2011 είχε οριστεί Αναπληρώτρια Γραμματέας της Νέας Δημοκρατίας στη Γραμματεία Γυναικείων Θεμάτων, υπεύθυνη για τα θέματα Βορείου Ελλάδος, την ίδια χρονιά ορκίστηκε Δημοτική Σύμβουλος στο Δήμο Θεσσαλονίκης, ενώ κατά τις εκλογές του 2012 υπήρξε αναπληρώτρια εκπρόσωπος τύπου της Νέας Δημοκρατίας. Εκτός των άλλων είναι και μάχιμη δικηγόρος με ειδίκευση στο εργατικό δίκαιο.
Σίγουρα δεν είναι οι μόνες που υπάρχουν, αλλά αποτελούν με εξίσου μεγάλη σιγουριά το πιο αντιπροσωπευτικό δείγμα γυναικών που έχουν περάσει απαρατήρητες από τον «αλγόριθμο» της ανδροκρατούμενης νοοτροπίας που υποβόσκει χρόνια στην κεντρική πολιτική σκηνή. Ακολουθούν πλείστα ονόματα ταλαντούχων, νέων, δυναμικών γυναικών, όλες έτοιμες να προσφέρουν, αρκεί να κληθούν από τούς αρμόδιους.
Δίχως τη παραμικρή αμφιβολία είναι στο χέρι του πρωθυπουργού και των συνεργατών του, εάν επιθυμεί να συνεχίσει την ανανέωση που ξεκίνησε προεκλογικά, εκείνη που σήμανε στην κεντροδεξιά παράταξη με την εκλογή του, αν θα απαντήσει επιτέλους έμπρακτα στην Ζεϊνάμπ Μπαντάουι. Ας έχει δε, κατά νου ότι δεν είναι μονάχα απορία της Μπαντάουι, αλλά και ενός μεγάλου μέρους της ελληνικής κοινωνίας, που είδε φυσικά την εκλογή της Αικατερίνης Σακελλαροπούλου στην Προεδρία της Δημοκρατίας με εξαιρετικά θετική γνώμη.
