Της Ειρήνης Λάττα,
Ο όρος «παιδική κακοποίηση» είναι ένας όρος, ο οποίος χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια, για να δηλώσει τη βία, την κακή μεταχείριση-εκμετάλλευση και την παραμέληση των ανθρώπων κάτω των 18 χρονών. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, η παιδική κακοποίηση διαχωρίζεται σε 4 κατηγορίες. Πρώτον, στη σωματική κακοποίηση, όπου ασκείται σκόπιμα βία στα παιδιά, με πιθανό σκοπό την τιμωρία τους μέσα από ξυλοδαρμό, τσιμπήματα, δαγκώματα, στραγγαλισμό ή πρόκληση ασφυξίας. Δεύτερον, στη συναισθηματική-ψυχολογική κακοποίηση, κατά την οποία κυριαρχούν τόσο μεμονωμένα περιστατικά όσο και συγκεκριμένο μοτίβο συμπεριφοράς, όπου υποτιμάται η προσωπικότητα του παιδιού. Αυτό πραγματοποιείται μέσα από συνεχείς απειλές, εκβιασμούς ή ταπείνωση και εξευτελισμό του παιδιού, με αποτέλεσμα την απουσία ενός περιβάλλοντος ασφάλειας για αυτό. Η τρίτη μορφή της παιδικής κακοποίησης είναι η παραμέληση, η οποία αφορά στην αδυναμία του γονέα να καλύψει βασικές ανάγκες για την ανάπτυξη του παιδιού, όπως την υγεία του, την εκπαίδευση, τη συναισθηματική ανάπτυξη, τη διατροφή, την κοινωνικοποίηση και τις συνθήκες διαβίωσης. Τέλος, η τέταρτη μορφή είναι η σεξουαλική κακοποίηση, η οποία αφορά στη συμμετοχή του παιδιού σε σεξουαλική δραστηριότητα, την οποία δεν είναι σε θέση να κατανοήσει πλήρως, δεν είναι βιολογικά αναπτυγμένο να τη δεχτεί και δεν είναι σε νοητικό ή αναπτυξιακό στάδιο, προκειμένου να μπορεί να δώσει τη συγκατάθεσή του.
Μπορεί να πει κανείς ότι τα πιο συνηθισμένα περιστατικά παιδικής κακοποίησης προκύπτουν μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον και πρόκειται για λεκτική, ψυχολογική ή σωματική κακοποίηση και βία από τους γονείς μέχρι ένα αρχικό στάδιο. Τουλάχιστον, αυτό νομίζαμε. Μέχρι τη σύγχρονη εποχή, όπου τα ακραία περιστατικά παιδικής κακοποίησης έχουν αυξηθεί ραγδαία. Δεν υπάρχει, δυστυχώς, μέρα πλέον που να μην ακούμε τέτοιου είδους γεγονότα, με αποκορύφωμα τη σεξουαλική παρενόχληση παιδιών ή ακόμα και την πλήρη αδιαφορία για αυτά που μπορεί να οδηγήσει μέχρι και στη δολοφονία τους. «Μα καλά τι γονείς υπάρχουν;», «Ποιος άνθρωπος μπορεί να έχει τόσο διεστραμμένες σκέψεις;», «Δεν υπάρχει κανένας ηθικός φραγμός στη σημερινή κοινωνία;» είναι πολλά από τα ερωτήματα που γυρνάνε διαρκώς στο μυαλό μας, για τα οποία δεν παίρνουμε κάποια απάντηση. Αντιθέτως, καθημερινά νιώθουμε σαν να χάνουμε όλο και πιο πολύ το μυαλό μας. Ντρεπόμαστε να ζούμε σε μια τέτοια κοινωνία, όπου δεν υπάρχει κανένας σεβασμός στα δικαιώματα, στη ζωή και στην ψυχή του ανθρώπου που είναι δίπλα μας, κανένας ηθικός δισταγμός, καμία αίσθηση ευθύνης, μόνο ένα «ατέρμονο» «εγώ» και ένα «αχαλίνωτο» πάθος. Λες και αυτό είναι η ανθρώπινη ψυχή, ένα πάθος. Ποιος, άραγε, προσπαθεί να το «τιθασεύσει»;
Και ναι, ξέρουμε πως πια δεν προσπαθούμε να έχουμε ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις. Οι περισσότεροι άνθρωποι αδιαφορούν για τους συνανθρώπους, με τους οποίους σχετίζονται, και δε νοιάζονται ούτε λίγο για τον πόνο και την απογοήτευση που τους προκαλούν. Αλλά, να ξεσπάμε στα παιδιά; Να βγάζουμε το απωθημένο του «πονεμένου» εαυτού μας πάνω στην «αθώα» παιδική ψυχή; Όσο και να προσπαθήσω δε βρίσκω νόημα και απάντηση. Το ζήτημα, όμως, είναι τι μπορούμε να κάνουμε εμείς, για να βοηθήσουμε μια τέτοια κατάσταση; Κάτι που μπορούμε να κάνουμε είναι να είμαστε περισσότερο ευαισθητοποιημένοι σε ζητήματα παιδικής κακοποίησης και να είμαστε υποψιασμένοι για σημάδια που το «μαρτυρούν». Για παράδειγμα, αλλαγές στη συμπεριφορά του παιδιού, επιφύλαξη και έντονη καχυποψία, έλλειψη επιθυμίας για επιστροφή στο σπίτι, αλλά και αδιαφορία/παραμέληση των γονιών, όλα αυτά αποτελούν δείγματα που πρέπει να μας υποψιάζουν και να μας ωθούν στο να ενημερώσουμε τους αρμόδιους φορείς. Με αυτόν τον τρόπο, δηλαδή, με ιδιοτελές ενδιαφέρον για τα παιδιά της κοινωνίας αυτής, υπάρχει πιθανότητα τέτοια περιστατικά να «μειωθούν» και —ελπίζουμε κάποια στιγμή— να «εξαλειφθούν».
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- Παιδική κακοποίηση| Αναγνωρίζοντας τα σημάδια της, gineanthropos.gr. Διαθέσιμο εδώ
