Της Χρυσάνθης- Ίριδας Ανεμογιάννη,
Τι είναι ένα παράθυρο; Άνοιγμα, πιθανότατα σε κάποιον τοίχο, συνήθως σχήματος ορθογωνίου, που επιτρέπει τον εξαερισμό, τον φωτισμό και την επικοινωνία με έναν εσωτερικό χώρο, χωρίς να εξυπηρετεί την είσοδο σε αυτόν υπό κανονικές συνθήκες. Το άνοιγμα καλύπτεται από ένα πλαίσιο, ένα τζάμι, που δεν εμποδίζει τις παραπάνω λειτουργίες και διαχωρίζεται από μια πόρτα, η οποία τοποθετείται για λόγους κίνησης και εισόδου. Πρακτικά, πρόκειται για ένα εργαλείο διασύνδεσης.
Πώς μπορούμε να απεικονίσουμε ένα παράθυρο; Εύκολα. Ένα ορθογώνιο που αποτελείται από τεταρτημόρια με βάση μια οριζόντια και μια κάθετη κλίμακα. Οριζόντια στην κλίμακα τοποθετούνται αυτά που είναι γνωστά και άγνωστα σε εμάς, ενώ κάθετα τοποθετούνται αυτά που είναι γνωστά και άγνωστα στους άλλους. Βάση αυτού του χωρισμού προκύπτουν τέσσερα μέρη.
Ξεκινώντας πάνω αριστερά. Στο τεταρτημόριο αυτό εντοπίζουμε όλα τα στοιχεία και τα χαρακτηριστικά που γνωρίζουμε εμείς για τον εαυτό μας, αλλά και οι άλλοι γύρω μας. Οι πληροφορίες αυτές είναι δημόσιες, καθώς δεν απειλούν την αυτοεκτίμησή μας. Αντιστοίχως, όσο πιο υψηλή είναι η αυτοπεποίθηση κάποιου τόσο μεγαλύτερη είναι αυτή η «ανοιχτή περιοχή».
Ακριβώς δίπλα, βρίσκεται το «τυφλό» σε εμάς σημείο, καθώς αποτελείται από στοιχεία που οι άλλοι γνωρίζουν για εμάς, αλλά εμείς αδυνατούμε να δούμε. Η περιοχή αυτή αμβλύνεται όσο εμείς μεταφέρουμε στοιχεία στην «ανοιχτή περιοχή».
Ακριβώς από κάτω, βρίσκεται η «άγνωστη περιοχή». Περιλαμβάνει στοιχεία του εαυτού μας που δεν έχουμε επίγνωση ούτε εμείς, αλλά ούτε και οι άλλοι γύρω μας. Είναι σαν να βλέπεις μια ταινία μισή. Αν θέλεις να αντιληφθείς το πραγματικό νόημα, πρέπει να την «ανακαλύψεις» ολόκληρη.
Το τελευταίο τεταρτημόριο είναι, ίσως, το αγαπημένο μας. Εκείνη η πλευρά, από την οποία μας αρέσει να κοιτάμε έξω, γιατί από εκεί κανείς δεν μας βλέπει. Ο «κρυφός εαυτός». Τα στοιχεία που είναι ορατά σε εμάς, αλλά επιλέγουμε να μην τα αποκαλύπτουμε στους άλλους είτε επειδή είναι τρωτά είτε επειδή τα αξιολογούμε ως πολύ σημαντικά.
Το πρώτο βήμα ήταν να ανοίξουμε τις κουρτίνες, για να μπει φως και να μπορέσουμε να δούμε μέσα από το παράθυρο. Από εκεί και πέρα πρέπει συνεχώς να καθαρίζουμε το τζάμι, προκειμένου να εκτελεί τη βασική του λειτουργία.
Το παράθυρο είναι ένα εργαλείο που, μάλλον, δεν γνωρίζουμε πότε και από ποιον δημιουργήθηκε. Το συγκεκριμένο παράθυρο – μοντέλο, όμως, αναπτύχθηκε πριν από κάποια χρόνια από δύο Αμερικανούς ψυχολόγους, τους Joseph Luft και Harrington Ingham, και έχει πλέον καθιερωθεί ως το παράθυρο “Johari”.
