Της Κωνσταντίνας Δημάκα,
Ο ελεύθερος χρόνος αποτελεί βασικό κομμάτι της καθημερινότητάς μας. Ειδικότερα, για τους εφήβους έχει μεγάλη σημασία, διότι ο ελεύθερος χρόνος είναι στιγμές ξεκούρασης και ηρεμίας. Ποια είναι, λοιπόν, η σημασία του ελεύθερου χρόνου και τι επιπτώσεις έχει η έλλειψή του στους εφήβους; Καταρχάς, ένα σημαντικό όφελος του ελεύθερου χρόνου είναι ότι συμβάλλει στην κοινωνικοποίηση. Αυτό σημαίνει ότι αρκετοί έφηβοι στον ελεύθερό τους χρόνο επιλέγουν να κάνουν μια δραστηριότητα, όπου εντάσσονται σε ομάδες και, έτσι, αποκτούν νέες παρέες και φίλους.
Εκτός από την κοινωνικοποίηση, οι δραστηριότητες αποτελούν και ένα μέσο διαφυγής από τα άγχη και τη ρουτίνα της καθημερινότητας, καθώς οι νέοι περνούν ευχάριστα και δημιουργικά τον χρόνο τους. Επιπλέον, πολλοί έφηβοι επιλέγουν να αξιοποιήσουν τον ελεύθερο τους χρόνο κάνοντας ένα άθλημα, γιατί ο αθλητισμός είναι μια πολύ καλή επιλογή, αφού συμβάλλει στην υγεία και την ευεξία, αλλά και στη σωματική εκτόνωση. Ακόμη, ο ελεύθερος χρόνος δίνει τη δυνατότητα για ενασχόληση με ψυχαγωγικές δραστηριότητες, όπως διάβασμα βιβλίων, επισκέψεις σε μουσεία και παρακολούθηση ταινιών. Οι ενασχολήσεις αυτές είναι σημαντικές «πηγές» για την πνευματική διεύρυνση των εφήβων, από τη στιγμή που έρχονται σε επαφή με γνώσεις που θα τους προκαλέσουν προβληματισμό και ευαισθησίες. Ωστόσο, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο ελεύθερος χρόνος των παιδιών πρέπει να μην είναι υπερφορτωμένος και να κάνουν ό,τι δραστηριότητες επιθυμούν τα ίδια.
Στις μέρες μας, παρατηρείται ότι ολοένα και περισσότερα παιδιά δεν έχουν ελεύθερο χρόνο, παρά τις θετικές επιπτώσεις που έχει. Με άλλα λόγια, το φορτωμένο πρόγραμμά τους είναι μια αιτία έλλειψης ελεύθερου χρόνου, με επακόλουθο να δημιουργείται με τον καιρό μια μοναχική ζωή για τους εφήβους. Προτιμούν, δηλαδή, να «σπαταλούν» ενέργεια μπροστά από τον υπολογιστή ή τα κινητά, αντί να βγαίνουν ή να ασχολούνται με δραστηριότητες. Αυτό οδηγεί σε μια μονότονη και αγχώδη ζωή, βλάπτοντας σοβαρά τη ψυχική υγεία τους. Επιπροσθέτως, η έλλειψη του ελεύθερου χρόνου στερεί από τους εφήβους μια μεγάλη ανάγκη, εκείνη της κοινωνικοποίησης. Είναι σημαντικό οι νέοι να κάνουν νέες παρέες, ώστε να μοιράζονται τους προβληματισμούς τους, να ανταλλάσσουν απόψεις και, γενικότερα, να υπάρχει η ανάγκη της συντροφικότητας. Όταν, λοιπόν, δεν υπάρχει χρόνος για τις παρέες, οι έφηβοι αισθάνονται απομονωμένοι. Από την πλευρά του εκπαιδευτικού συστήματος, δίνεται έντονη σημασία στις εξετάσεις και τους βαθμούς. Οι μαθητές, λοιπόν, πιέζονται στο να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις του σχολείου και αφοσιώνονται έντονα στο διάβασμα, για να έχουν πάντα καλούς βαθμούς και γραπτά, με αποτέλεσμα να μην έχουν χρόνο για τον εαυτό τους.
Η οικογένεια και το σχολείο οφείλουν να επισημαίνουν στους εφήβους τη σημασία που έχει ο ελεύθερος χρόνος στη ζωή μας. Επεξηγηματικά, τόσο το σχολικό όσο και το οικογενειακό περιβάλλον θα πρέπει να ενθαρρύνει τους εφήβους στο να βρίσκουν πάντα ελεύθερο χρόνο και να τον περνούν ευχάριστα και δημιουργικά. Η αξία του ελεύθερου χρόνου είναι σημαντική για την ψυχική, αλλά και τη σωματική μας υγεία, και θα πρέπει να τονίζεται σε κάθε έφηβο. Συμπερασματικά, οι έφηβοι είναι σημαντικό να έχουν ελεύθερο χρόνο τόσο για την ψυχική τους υγεία όσο και για τη σωματική τους ευεξία. Οι γονείς και το σχολικό περιβάλλον οφείλουν να ωθούν και να τονίζουν στους εφήβους τη σημασία του ελεύθερου χρόνου και να κάνουν ό,τι εκείνοι επιθυμούν με ευχάριστο τρόπο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Αξία ζωής και δικαίωμα ο ελεύθερος χρόνος, rizospastis.gr. Διαθέσιμο εδώ
- Ελεύθερος χρόνος απαραίτητος για τον έφηβο, όμως υπάρχει;, efimeridapallatideio.wordpress.com. Διαθέσιμο εδώ
