Του Νικολάου Σαμαρά,
1892: Ήταν 15 Ιανουαρίου του 1892 όταν ήρθαν στην επιφάνεια οι πρώτοι κανόνες καλαθοσφαίρισης από τον Καναδό πάστορα Τζέιμς Νέισμιθ, ο οποίος ήταν γυμναστής στο Σπρίνγκφικντ της Μασαχουσέτης, σε μια προσπάθεια εφεύρεσης ενός αθλήματος κλειστού χώρου, προκειμένου να προπονεί τους αθλητές του τον χειμώνα. Δεν θα το φανταζόταν κανείς πως 133 χρόνια μετά θα αποτελούσαν τον θεμέλιο λίθο ενός αθλήματος που είναι από τα πιο δημοφιλή παγκοσμίως. Αν και τη σημερινή εποχή δεν έχει καμία σχέση το άθλημα με τις τότε συνθήκες, η αρχική του δομή πιστώνεται στον Τζέιμς Νέισμιθ του οποίου το όνομα μνημονεύεται μέχρι σήμερα.
Ο πρώτος ανεπίσημος αγώνας μπάσκετ στην ιστορία του αθλήματος διεξήχθη στις 21 Δεκεμβρίου του 1891 στηριζόμενος σε μια σειρά κανόνων του Νέισμιθ με την τοποθέτηση καλαθιού στον τοίχο του γυμναστηρίου, στο οποίο στόχευαν οι αγωνιζόμενοι. Μέσα σε λίγα χρόνια, το άθλημα άρχισε να αποκτά μεγάλη δημοτικότητα και απέκτησε θαυμαστές σε όλη την Αμερική και μέχρι το 1920 υπήρχαν αρκετές επαγγελματικές, αλλά και ερασιτεχνικές ομάδες. Ο Νέισμιθ επινόησε κάποιους κανόνες τους οποίους εν μέρει δανείστηκε από τα υπόλοιπα αθλήματα και προσπάθησε να τους προσαρμόσει στο νέο του εγχείρημα, σε ένα άθλημα που θα παιζόταν σε κλειστό χώρο προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι ιδιαιτερότητες του χειμώνα στην περιοχή. Είχε τονίσει πως το μπάσκετ θα παίζεται με μια στρογγυλή μπάλα παρόμοια με αυτή του soccer και για να αποφευχθούν οι τραυματισμοί δεν θα μπορούσε κάποιος παίκτης απλώς να τρέχει με τη μπάλα στα χέρια, αλλά να την πασάρει, ενώ απαγόρευε τις σωματικές επαφές, οι οποίες θα δίνονταν ως φάουλ και οι αλλαγές θα γίνονταν οποιαδήποτε στιγμή το επιθυμούσε η κάθε ομάδα.
Κάτω από τη «σκεπή» των συγκεκριμένων κανόνων διεξήχθη το πρώτο ματς στην ιστορία του αθλήματος και οι τότε 18 φοιτητές χωρίστηκαν σε δυο ομάδες με το τελικό σκορ του παιχνιδιού να είναι 1-0 με καλάθι του Γουίλιαμ Τσέις από τα εφτάμισι μέτρα, σκορ το οποίο είναι άκρως δυσανάλογο με τα σημερινά δεδομένα του αθλήματος. Με αυτόν τον τρόπο γεννήθηκε ένα νέο άθλημα επισήμως, το όνομα του οποίου έδωσε ο ίδιος ο Νέισμιθ με τίτλο “Basketball” και ουδείς περίμενε εκείνη την εποχή ότι θα αποκτούσε τόσους πολλούς θαυμαστές ανά την υφήλιο. Μερικές δεκαετίες αργότερα, το 1936, το μπάσκετ έγινε Ολυμπιακό άθλημα, καθώς εισήχθη στους Ολυμπιακούς του Βερολίνου, αν και είχε παρουσιαστεί ως άθλημα επίδειξης στους Ολυμπιακούς αγώνες του Αγίου Λουδοβίκου, το 1904, ενώ το γυναικείο μπάσκετ παίχτηκε για πρώτη φορά σε Ολυμπιακούς αγώνες το 1976 στο Μόντρεαλ.
Το επαγγελματικό μπάσκετ έφτασε στο απόγειό του το 1946 με τη δημιουργία του NBA, που σήμερα αποτελεί το κορυφαίο πρωτάθλημα καλαθοσφαίρισης στον πλανήτη, ενώ σε εθνικό επίπεδο η κορυφαία στιγμή του αθλήματος ήταν η δημιουργία της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Μπάσκετ, γνωστή και ως FIBA, με οκτώ χώρες-εκπροσώπους ανάμεσα στις οποίες βρισκόταν και η Ελλάδα. Στη χώρα μας, ο πρώτος αγώνας μπάσκετ συνέβη το 1918 στη ΧΑΝ Αθηνών και ένας από τους αγωνιζόμενους παίκτες, Μάικ Στεργιάδης, υπήρξε μαθητής του Νέισμιθ στο κολέγιο του Σπρίνγκφικντ.
Καταλήγοντας, η επίδραση του Τζέιμς Νέισμιθ ήταν τεράστια όχι μόνο προς το ίδιο το μπάσκετ, αλλά και στον αθλητισμό εν γένει, αν αναλογιστούμε τη σημασία της καλαθοσφαίρισης μέχρι σήμερα, καθώς ενέπνευσε εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους προς αυτό, με αποτέλεσμα να αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή αθλήματα παγκοσμίως.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Η ιστορία της καλαθοσφαίρισης, sansimera.gr, Διαθέσιμο εδώ
- ΟΙ ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΤΟΥ ΜΠΑΣΚΕΤ, ΠΟΥ ΣΤΟΙΧΙΣΑΝ 4.3 ΕΚ ΔΟΛΑΡΙΑ, news247.gr, Διαθέσιμο εδώ
