Του Θανάση Μάριζα,
Κι ενώ η ελληνική Κοινωνία εισέρχεται για τα καλά, πλέον, στο 2024, φαίνεται πως οι χρόνιες συστημικές δυσλειτουργίες του πολιτικού χώρου θα συνεχίσουν να τη στοιχειώνουν. Οι κακές συνήθειες, εξάλλου, δύσκολα κόβονται. Ο λόγος για την πολύκροτη εξεταστική επιτροπή του δυστυχήματος των Τεμπών, η οποία συντάχθηκε (θεωρητικά, τουλάχιστον) ώστε να διερευνήσει τα μακροχρόνια αίτια και να αποδώσει αυτήν την περίφημη, πια, Δικαιοσύνη. Η τελευταία, πράγματι, φαίνεται πως έχει αποκτήσει διαστάσεις αστικού μύθου, ειδικά όσον αφορά τον τομέα της Πολιτικής. Παραφράζοντας ελαφρώς την περίφημη υποτιθέμενη ρήση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, «έναν πολιτικό δεν τον στέλνεις φυλακή – τον στέλνεις σπίτι του».
Ο συνονόματος ανιψιός του, βέβαια, ούτε αυτό δεν καταδέχθηκε να κάνει, επιστρέφοντας στα βουλευτικά έδρανα λίγους μόλις μήνες μετά την παραίτησή του. Ο ίδιος έχει δηλώσει επανειλημμένως πως αναλαμβάνει μονάχα την «αντικειμενική πολιτική ευθύνη» για το δυστύχημα και πως η αντίστοιχη ποινική κάπου αλλού πρέπει να κρύβεται. Το πού ανέλαβε να το ανακαλύψει η σχετική επιτροπή, ξεκινώντας μια ενδελεχή (;) εξέταση των πιθανών υπευθύνων, από το 1997 έως και πέρυσι.
Η επιτροπή, λοιπόν, φαίνεται πως έχει δέουσα αίσθηση της βαρύτητας του έργου της και, ως εκ τούτου, παίρνει πολύ στα σοβαρά την τέλεση της όλης διαδικασίας. Τόσο σοβαρά, που χρειάστηκαν και οι τέσσερις αρχικές συνεδριάσεις της (23/11 – 13/12) για να αποφασισθεί το κατά πόσο οι ίδιες θα πραγματοποιηθούν αμισθί και δημοσίως και το γιατί άτομα, όπως η Ζωή Κωνσταντοπούλου και ο Θάνος Πλεύρης, δεν θα έπρεπε να ανήκουν καν στην επιτροπή. Καλά και απαραίτητα όλα αυτά. Χρειάζονταν, όμως, 21 ημέρες για να επιβεβαιωθούν τα αυτονόητα και να πραγματοποιηθεί, κατ’ επέκταση, το πολιτικό αντίστοιχο μιας τρύπας στο νερό;
Τέλος πάντων, ας δώσουμε στους εμπειρογνώμονες το ελαφρυντικό της αμφιβολίας κι ας θεωρήσουμε πως τα ανωτέρω πεπραγμένα ήταν απολύτως αναγκαία. Υπάρχει περίπτωση, εν συνεχεία, να έχει βγει το σχετικό πόρισμα της επιτροπής, έως και την (ήδη μετά από παράταση) προθεσμία της 22ης ημέρας του έτους; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα θα αφεθεί στην κρίση των αναγνωστών.
Πάμε παρακάτω. Έγινε, τουλάχιστον, κάποια ουσιαστική πρόοδος στην πρώτη εξέταση μαρτύρων (18/12); Τα νερά είναι πάλι θολά: εξετάστηκαν μεν πρόσωπα με «βαρύγδουπους» τίτλους, όπως Υπουργός Μεταφορών και Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΡΓΟΣΕ, αλλά, καθώς πρόκειται για άτομα ενεργά στους εν λόγω ρόλους κατά το διάστημα 1995 – 2008, οι απαντήσεις τους σε καίρια ερωτήματα συνοψίζονταν πάνω – κάτω στο «Πού να θυμάμαι; Αυτά έγιναν πριν από 20 / 30 χρόνια». Το κατά πόσο τέτοιου είδους ελιγμοί και (μη) απαντήσεις είναι ή όχι αδυναμίες της ίδιας της επιτροπής, αποτελεί ξεχωριστή απορία. Αν μη τι άλλο, αυτή έκανε τυπικά τη δουλειά της κι έθεσε τις σχετικές ερωτήσεις. Τι φταίει εκείνη, αν οι τελευταίες θα μείνουν αέναα αναπάντητες;
Αυτό το τυπικό φαίνεται, τελικά, πως θα μας… φάει σε αυτήν τη χώρα. Ας οργανωθεί το κατιτίς για τα μάτια του κόσμου, ώστε η τωρινή Κυβέρνηση (και οι αντίστοιχες του παρελθόντος, φυσικά) να μπορούν να νίψουν τας χείρας τους σχετικά με το συγκεκριμένο ζήτημα και ας συνεχίσουμε ως συνήθως. Δεν είναι σίγουρα ούτε η πρώτη, ούτε (απ’ ό,τι φαίνεται) και η τελευταία φορά που οι βαρυσήμαντες πολιτικές δηλώσεις και ενέργειες έχουν ως στόχο την επιφανειακή κάλυψη και τη διατήρηση του ατελούς status quo, παρά την ειλικρινή μετάνοια και προσπάθεια ανάδειξης της οποιασδήποτε ενοχής. Πώς γίνεται, άλλωστε, ένα σύστημα συναινετικό προς –εάν όχι γαλουχημένο από– την αναποτελεσματικότητα και τη διαφθορά, να διερευνήσει τον εαυτό του γι’ αυτά ακριβώς τα συμπτώματα;
Εάν αληθεύει ότι ορισμός της τρέλας είναι το να πράττεις την ίδια ενέργεια δυο φορές και να αναμένεις διαφορετικά αποτελέσματα, τότε η ελληνική Πολιτική είναι (παραφράζοντας, για μια ακόμη φορά, τον «Γενάρχη»), «ένα απέραντο φρενοκομείο». Το θέμα είναι, πάντως, πως εδώ δεν πρόκειται για μια ακούσια ανικανότητα, αλλά για μια ηθελημένη συγκάλυψη της ευθύνης. Γιατί μπορεί η Δικαιοσύνη να είναι επιθυμητή, αλλά είναι, επίσης, και τυφλή, οπότε, εάν δεν την οδηγήσει κάποιος από το χέρι, δεν πρόκειται να φθάσει ποτέ στον προορισμό της.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Χαμηλές πτήσεις της Εξεταστικής για τα Τέμπη, kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- Δυστύχημα στα Τέμπη: Οι μάρτυρες που καλούν τα κόμματα στην εξεταστική επιτροπή, lifo.gr, διαθέσιμο εδώ
- Προκλητικός ο Κ. Καραμανλής για το έγκλημα στα Τέμπη, efsyn.gr, διαθέσιμο εδώ
- Κωνσταντίνος Καραμανλής: 10 φράσεις του μεγάλου πολιτικού που έμειναν στην Ιστορία, tanea.gr, διαθέσιμο εδώ
