Της Στέλλας Πετρακάκη,
Είναι γνωστό πως η βιασύνη, τις περισσότερες φορές, μόνο αρνητικά αποτελέσματα μπορεί να φέρει. Άλλες, πάλι, φορές είναι απαραίτητη, ώστε τα ζητήματα να κλείνουν νωρίς ή και στην ώρα τους. Μία από αυτές τις στιγμές αποτελεί και η έγκριση του πρωτοκόλλου από την Ολομέλεια της Εθνοσυνέλευσης στην Τουρκία, σχετικά με τις ενταξιακές ρυθμίσεις της Σουηδίας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο. Με έναρξη την πρόσφατη σημαδιακή ημερομηνία συνεδρίασης και επακόλουθης έγκρισης του πρωτοκόλλου ένταξης (26.12.2023), δίνεται το έναυσμα ώστε μία νέα εποχή να ξεκινήσει δυναμικά από το νέο έτος. Παρά ταύτα, εκεί που η Τουρκία ξεκίνησε με αποφασιστικότητα και πρόγραμμα την έγκριση, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Fuat Oktay, τόνισε με σαφήνεια πως δεν πρόκειται να υπάρξει γρήγορη διαδικασία, που σημαίνει πως… «ό,τι βρέξει ας κατεβάσει», ύστερα από την έγκριση του πρωτοκόλλου, γεγονός που δείχνει ένα μικρό «πισωγύρισμα» στις τουρκικές αποφάσεις.
Πριν αναπτυχθεί, βέβαια, η κριτική πάνω στη στάση των γειτόνων μας προς την ενταξιακή αφετηρία της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ας δούμε την απόρροια της έγκρισης του πρωτοκόλλου από τα κόμματα της Τουρκίας. Πρωτίστως, το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, του Τούρκου Προέδρου Recep Tayyip Erdoğan, αναμένεται να ψηφίσει υπέρ της ένταξης της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Το Κόμμα Εθνικιστικής Δράσης, αφενός, δεν κρατά ξεκάθαρη στάση στο ζήτημα, ενώ, αφετέρου, το κεμαλικό Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα και το Καλό Κόμμα πρόκειται να λάβουν τις αποφάσεις τους λίγο πριν από την ψηφοφορία για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις. Μέχρι στιγμής, το σίγουρο «όχι» υπάρχει από το φιλοκουρδικό Κόμμα Ισότητας και Δημοκρατίας, του οποίου η στάση διαφαίνεται απόλυτη.
Το ανωτέρω ζήτημα ένταξης της Σουηδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία συζητήθηκε εκτενώς μεταξύ του Αμερικανού Προέδρου, Joe Biden, και του Τούρκου ομόλογού του, Erdoğan, σε τηλεφωνική σύνδεση που είχαν πρόσφατα οι δύο ηγέτες. Σε αυτήν τη συνομιλία προτάθηκε ένα… πρωτότυπο «δούναι και λαβείν» ανάμεσα στους δύο Προέδρους, με κοινό όφελος την ευημερία της εκάστοτε χώρας. Ο Erdoğan εισήγαγε πως η έγκριση του πρωτοκόλλου προσχώρησης της Σουηδίας στη Συμμαχία θα ήταν συνετό να συνοδευτεί και με την έγκριση πώλησης στην Τουρκία αεροσκαφών μοντέλου F-16, με σκοπό την έμπρακτη ενίσχυση της τουρκικής αεροπορίας, όπως, επίσης, και διάφορα αντίστοιχα kit ευρύτερου εκσυγχρονισμού του στόλου της αεροπορίας. Παράδοξο αυτό δεν είναι, καθώς το γεγονός πως η Τουρκία θα συμβάλλει καταλυτικά στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ αποτελεί το πρώτο μέρος της «ανταλλαγής διευκολύνσεων».
Γιατί, όμως, τα υπόλοιπα κόμματα της Τουρκίας διακρίνονται από έναν ευρωσκεπτικισμό και, ακόμα περισσότερο, αμερικανοσκεπτικισμό; Η απάντηση στο ερώτημα είναι πως η διαστρεβλωμένη άποψη που διατηρούν για τις Η.Π.Α., και τη Δύση ευρύτερα, κάθε τόσο «τυφλώνει» τις αποφάσεις τους και τους απομακρύνει ολοένα και περισσότερο από την εναρμόνιση των ευρωπαϊκών χωρών μεταξύ τους (φυσικά εδώ συμπεριλαμβάνεται και το ευρωπαϊκό κομμάτι της Τουρκίας). Σημειώνουν… ισοπαλία η Ρωσία με την Τουρκία στο συγκεκριμένο κομμάτι, καθώς θεωρούν τόσο τη Δύση όσο και τις Η.Π.Α. ως ορατούς και, συνάμα, αόρατους εχθρούς των εθνικών συμφερόντων τους. Υπονοούν, μάλιστα, πως η Ευρώπη αποτελεί δορυφόρο των αμερικανικών τεκταινόμενων, αφού και η Σουηδία αποτελεί μέρος της Ευρώπης και της Ε.Ε. Επομένως, οι τροχοπέδες που συναντά σε κάθε έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων η Σουηδία είναι εξαιτίας μεταπολεμικών απόψεων για τον δυτικό κόσμο και τη δυτική κουλτούρα, στις οποίες περιλαμβάνεται και το «ποιόν» των Η.Π.Α.
Οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την ένταξη της Σουηδίας στο Βορειοατλαντικό Σύμφωνο έχουν μπει πλέον στην καταληκτική τροχιά τους. Απομένει και η ψήφιση των κομμάτων της Τουρκίας υπέρ των όρων του πρωτοκόλλου, που έχει ήδη εγκριθεί. Το «όνειρο» της ασφάλειας και της σιγουριάς, που έχει απόλυτη ανάγκη η Σουηδία (όπως το έχει ήδη εξασφαλίσει η Φινλανδία), δε φαντάζει πλέον ούτε άπιαστο ούτε ακατόρθωτο. Βλέποντας μακροπρόθεσμα στο μέλλον, η κίνηση αυτή πιθανώς να αποδειχθεί άκρως συμφέρουσα τόσο για την Τουρκία όσο και για τη «γροθιά» που σχηματίζεται απέναντι στις εμπόλεμες διαθέσεις της «Ανατολής» (Ρωσίας).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Τουρκία: Κρίσιμη συνεδρίαση της Επιτροπής Εξωτερικών για ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, CNN Greece, διαθέσιμο εδώ
- Δεν βιάζεται η Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, DW Greece, διαθέσιμο εδώ
- Άναψε «πράσινο φως» η Τουρκία για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, BusinessDaily, διαθέσιμο εδώ
