Της Ειρήνης Λάττα,
Νομίζω ο καθένας από εμάς βιώνει ή έχει βιώσει κάποια στιγμή την αποξένωση είτε στο σχολείο, όταν ήμασταν μαθητές είτε σε παρέες συνομηλίκων, στον χώρο εργασίας μας, στο σπίτι μας, μέχρι και στον εαυτό μας. Και όσο και αν το τελευταίο μας ακούγεται περίεργο είναι η αιτία όλων των υπολοίπων. Πλέον, ο όρος αποξένωση παίρνει άλλες διαστάσεις, αφού σε αντίθεση με τα παλιά χρόνια είναι πολύ πιο εύκολο να μείνει κανείς μόνος του, «κλεισμένος» στον εαυτό και τις σκέψεις του, με όλες τις ανέσεις, τα κινητά, τις τηλεοράσεις, τους υπολογιστές, τα βιντεοπαιχνίδια και τα delivery, παρά να κοινωνικοποιηθεί και να επικοινωνήσει με τον κόσμο άλλων ανθρώπων, ώστε να εξελιχθεί πνευματικά και ψυχικά. Ίσως γιατί, όπως έχουμε ξαναπεί, επιλέγουμε το δρόμο της εύκολης λύσης.
Παλαιότερα, η κατάσταση ήταν, τελείως, διαφορετική. Όλοι οι άνθρωποι «δένονταν» με το διπλανό τους και αντιμετώπιζαν μαζί κάθε δυσκολία μικρή και μεγάλη. Ήξεραν ποιος μένει δίπλα τους και επικοινωνούσαν αυθόρμητα, χωρίς να σκέφτονται το κάθε πράγμα τόσες φορές και δίχως να κάνουν σενάρια θυματοποίησης, να τους ζηλεύουν, αλλά να θέλουν το καλύτερο γι’ αυτούς, πάντα φυσικά, με εξαιρέσεις. Στις μέρες μας, που δεν έχουμε τόσο μεγάλες δυσκολίες να διαχειριστούμε, όπως είναι ο πόλεμος, αλλά έχουμε πολύ εύκολη πρόσβαση σε εικονικές φιλίες, μέσω του διαδικτύου, τα πράγματα γίνονται περισσότερο περίπλοκα. Νομίζουμε ότι έχουμε πολλούς φίλους, επειδή ίσως, αυτό μας «δείχνουν» τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, αλλά εάν οι φιλίες περιορίζονται εκεί, δυστυχώς δεν είναι και τόσο αληθινές, διότι δεν είναι διαπροσωπικές, δεν υπάρχει άμεση επαφή, δηλαδή «τροφή» για τις ανθρώπινες σχέσεις.
Πλέον, είμαστε όλοι «δοσμένοι» στα υλικά αγαθά, για να καλύψουμε το συναισθηματικό κενό και τη μιζέρια μας. Προσπαθούμε να καλύψουμε αυτό το κενό μόνοι μας, χωρίς καμία παρέα. Νιώθουμε «ήρωες» που μπορούμε να κατορθώσουμε τα πάντα μόνοι μας, χωρίς να δενόμαστε βαθιά συναισθηματικά με κάποιον και να καλύπτουμε μόνοι μας όλες μας τις ανάγκες. Φυσικά, και αυτό δεν είναι δυνατόν. Είναι καταλυτικές οι ουσιαστικές ανθρώπινες σχέσεις, καθώς διαφορετικά θα ήμασταν είτε θεοί είτε θηρία, σύμφωνα με τον Αριστοτέλη. Να μην αποξενώνουμε ούτε τους άλλους, αλλά ούτε τον ίδιο μας τον εαυτό, καθώς με το να απομακρυνόμαστε από τον άνθρωπο, απομακρυνόμαστε και από τον εαυτό μας. Εμάς αποξενώνουμε. Ανησυχούμε τόσο πώς θα φανούμε στον κόσμο, τι θα σκεφτεί για εμάς, μήπως σχολιάσει κάτι, φανερά ή κρυφά, που αποφεύγουμε κάθε επαφή με τους υπόλοιπους ανθρώπους ή θέτουμε πάντα όρια στην έκφραση και στον αυθορμητισμό μας. Αυτό, πολλές φορές, μετατρέπεται και σε ζήλεια απέναντι σε άλλα πρόσωπα που νομίζουμε ότι έχουν περισσότερα πράγματα από όσα εμείς ή, πιθανώς, δεν έχουν αποξενωθεί τόσο από τον εαυτό τους.
Ίσως, σαν άνθρωποι έχουμε την τάση να απομονώνουμε καθετί διαφορετικό από εμάς, όπως τον άνθρωπο που έχει κάποιο πρόβλημα νοητικό ή ψυχικό, τον πρόσφυγα, τον άστεγο, τον άνεργο, εκείνον που έχει διαφορετική άποψη. Είμαστε συνηθισμένοι να ψάχνουμε το ελάττωμα του άλλου, την αδυναμία του, και δεν μπορούμε να δούμε μέσα στην ψυχή του ή έστω να προσπαθήσουμε να μπούμε στη θέση του. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το πως αντιμετωπίζουμε τους άλλους δείχνει το πως αντιμετωπίζουμε τον εαυτό μας. Και αυτό είναι ένας καλός λόγος για να μην αποξενώνουμε ούτε τους άλλους ούτε εμάς.
