Της Χριστίνα Μπουέτι,
1914: Οι νήσοι Φώκλαντ αποτελούν ένα ιδιαίτερα γνωστό νησιωτικό σύμπλεγμα στον Ατλαντικό Ωκεανό, γύρω στα 280 χιλιόμετρα ανατολικά του στενού του Μαγγελάνου (λέγονται, επίσης, Μαλβίνας από τον λαό της Αργεντινής), τα οποία ήρθαν έντονα στο προσκήνιο στις 2 Απριλίου 1982, όταν η Αργεντινή συγκρούστηκε με το Ηνωμένο Βασίλειο για το ποιος θα επικρατήσει σε αυτά.
Το 1914, όμως, έλαβε χώρα μια άλλη μάχη στα νησιά Φώκλαντ, στο πλαίσιο του Α´ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918), αλλά αυτήν τη φορά η διαμάχη είχε, εκτός από τη Βρετανία, και τη Γερμανία στο παιχνίδι. Από τη μία, η Βρετανία διέθετε 2 καταδρομικά μάχης και 5 ελαφρά καταδρομικά του βασιλικού ναυτικού και από την άλλη, η Γερμανία είχε 2 θωρηκτά καταδρομικά και 3 ελαφρού τύπου.
Τα γεγονότα της σύγκρουσης ξεκίνησαν το πρωί της 6ης Δεκεμβρίου από τον Κόμη Maximilian Reichsgraf von Spee, έναν αξιωματικό του γερμανικού αυτοκρατορικού ναυτικού, ο οποίος ήταν ο διοικητής της ανατολικής μοίρας το διάστημα του πολέμου. Έτσι, μαζί με τους ανωτέρους του προσπαθούσαν να βρουν μια λύση για την πορεία που θα ακολουθούσαν και με ποιον τρόπο θα αντιδρούσαν απέναντι στον εχθρό εάν τον συναντούσαν, αφού οι πληροφορίες για την παρουσία και το μέγεθος της δύναμης των Βρετανών ήταν ασαφείς.
Τελικά, αποφάσισαν να επιτεθούν τα πλοία τους και να προχωρήσουν στην καταστροφή του βρετανικού σταθμού με τους ασυρμάτους. Στις 8 του μήνα άρχισε η επίθεση, με τα πλοία Gneisenau και Nürnberg να είναι στραμμένα προς τον επιθυμητό στόχο. Ωστόσο, η θέα του πυκνού μαύρου καπνού που έβγαινε από εκεί έδωσε την εντύπωση στους Γερμανούς πως οι αντίπαλοί τους κατέστρεφαν τα αποθέματα στο κάρβουνό τους για να μην πέσουν σε ξένα χέρια. Αυτό το γεγονός οδήγησε τα γερμανικά πλοία σε φυγή, όταν το θωρηκτό HMS Canopus τους εντόπισε και άνοιξε πυρ, με τον Βρετανό Nαύαρχο Frederick Doveton Sturdee να στρέφει τις δυνάμεις του κατά των Γερμανών, τους οποίους, μάλιστα, καταδίωξε.
Με τη σειρά του, ο Spee συνειδητοποίησε ότι είχε γίνει στόχος των αντίπαλων καταδρομικών και διέταξε άμεσα τα πλοία του να κινητοποιηθούν. Τα 3 ελαφρά καταδρομικά έλαβαν την εντολή να απομακρυνθούν, ενώ τα Scharnhorst και Gneisenau θα επιχειρούσαν να καθυστερήσουν τους διώκτες τους. Για να μπορέσει να πιάσει όλα τα αντίπαλα πλοία, ο Sturdee διέταξε τα δικά του ελαφρά καταδρομικά να ακολουθήσουν τα αντίστοιχα γερμανικά, ενώ τα Scharnhorst και Gneisenau θα αναλάμβαναν τα Invincible και Inflexible, αντίστοιχα.
H αντίσταση που προέβαλε ο Γερμανός Κόμης ήταν αξιόλογη, καθώς φάνηκε πως οι Βρετανοί είχαν απέναντί τους έναν ισχυρό και προσαρμοστικό αντίπαλο. Μάλιστα, το Scharnhorst κατάφερε να πλήξει ακόμα και το Invincible. Παρόλα αυτά, η μάχη, όπως φάνηκε από το αποτέλεσμα, είχε κριθεί. Η βολή που χτύπησε το Scharnhorst στις 16:00 ήταν τόσο ισχυρή που επτά λεπτά αργότερα βυθίστηκε, όπως και τα Gneisenau, Leipzig και Nürnberg λίγο αργότερα. Μόνο το Dresden κατόρθωσε να γλυτώσει και να ξεφύγει, αν και προσωρινά, αφού εντοπίστηκε κι αυτό, ακολουθώντας τελικά την ίδια μοίρα. Ο απολογισμός των απωλειών υπολογίζεται περίπου σε 2.200 Γερμανούς αξιωματικούς και ναύτες, συμπεριλαμβανομένων του Spee και των δύο παιδιών του που υπηρέτησαν σε πλοία του στόλου.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Battle of Falkland Island, britannica.com, Διαθέσιμο εδώ
- 8 Δεκεμβρίου 1914: Ναυμαχία στα Φώκλαντ- Το βρετανικό ναυτικό εκδικείται τους Γερμανούς, defencenet.gr, Διαθέσιμο εδώ
