Του Δημήτρη Βασιλόπουλου,
Η απαρχή της Κόζα Νόστρα, ή αλλιώς όπως είναι γνωστή, η Ιταλική μαφία βρίσκεται στον Ιταλικό νότο και κυρίως στην Σικελία όπου ομάδες ατόμων σχημάτισαν κρυφές «σέκτες» για να αποφύγουν την υποδούλωση από ξένες δυνάμεις αλλά και αργότερα για να προασπίσουν τα συμφέροντά τους. Οι ομάδες αυτές ξεκίνησαν δειλά-δειλά να πουλάνε προστασία σε μεγάλους καλλιεργητές γης έναντι χρημάτων. Η προστασία, όπως θα δούμε και παρακάτω, υπήρξε η κύρια πηγή εσόδων για την Ιταλική μαφία στην Αμερική.
Αρχικά πρέπει να αναλύσουμε τον όρο Μαφία. Μια αρκετά γενική έννοια υποδεικνύει κάποιον ο οποίος είναι ρωμαλέος, καλοντυμένος και -ιδιαίτερα στον νότο- περήφανος. Πως όμως μια χούφτα φτωχών Ιταλών έφτασε σε σημείο να κάνει κουμάντο σε όλο τον υπόκοσμο της Αμερικής; Για αυτό πρέπει να ανατρέξουμε στις πρώτες μεταναστεύσεις Ιταλών κατά τον 19ο αιώνα, οι οποίες ήταν κατά έναν βαθμό έντονες. Πέρα από τους απλούς Ιταλούς που μετανάστευσαν στην Αμερική με σκοπό την επίτευξη του λεγόμενου Αμερικανικού ονείρου ανάμεσά τους ήταν και Ιταλοί οι οποίοι έφυγαν διότι εκκρεμούσαν εις βάρος τους διάφορα αδικήματα. Οι πρώτοι Ιταλοί έφτασαν στην περιοχή της Νέας Υόρκης κυρίως στο Χάρλεμ, στο Μπρούκλιν και στην ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή της Νέας Υόρκης, όπου και δημιουργήθηκαν τα πρώτα Ιταλικά γκέτο με δύσκολες και φτωχές συνθήκες διαβίωσης. Εκεί «γεννήθηκαν» και οι πρώτες εγκληματικές ομάδες Ιταλών που βιοπορίζονταν κλέβοντας σπίτια και πουλώντας προστασία σε πλανόδιους πωλητές. Μάλιστα ο πρώτος Ιταλός μαφιόζος που καταγράφεται ονομάζεται Τζουσέπε Εσποσίτο ο οποίος έφυγε από την Ιταλία μετά από 11 φόνους, όπου και κατέληξε αργότερα αφού η Αμερική τον εξέδωσε.
Από το 1890 μέχρι και το 1920 στην Νέα Υόρκη η πιο γνωστή εγκληματική ομάδα ήταν η συμμορία των πέντε περιοχών υπό τον Αντόνιο Βακκαρέλλι στην οποία «μαθήτευσαν» αργότερα σημαντικές προσωπικότητες του υποκόσμου όπως ο Λάκι Λουτσιάνο και ο Αλ Καπόνε. Η περίοδος από το 1920 μέχρι και το 1931 και την δημιουργία της Επιτροπής είναι ιδιαίτερη και γεμάτη αναταραχές καθώς στους δρόμους ισχύει ο νόμος ότι το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό. Στην περιοχή της Νέας Υόρκης υπήρχαν δύο μέλη της παλιάς φρουράς ο Σαλβατόρε Μαρανζάνο και ο Τζουσέπε Μασσερία.
Οι δυο τους μάχονταν για κάθε γειτονιά και κάθε μαγαζί, ώστε να έχουν τον απόλυτο έλεγχο. Ο Τζουσέπε Μασσερία θα βρεθεί νεκρός σε ένα εστιατόριο προδομένος από τους δικούς του άντρες και ο Μαρανζάνο θα κηρυχθεί αρχηγός των αρχηγών. Όμως μετά από 6 μήνες θα βρεθεί μαχαιρωμένος στο γραφείο του πάλι από τους κοντινούς του άνδρες. Η ειρωνεία είναι πως είχε το προσωνύμιο μικρός Καίσαρας και δολοφονήθηκε με τον ίδιο τρόπο. Πίσω και από τις δύο δολοφονίες σημαντικό ρόλο έπαιξε ο Λάκι Λουτσιάνο, ο οποίος σε συνεργασία με την εβραϊκή μαφία είχε καταλάβει από νωρίς ότι οι αλληλοσκοτωμοί δεν βοηθούσαν κάπου και πως όλοι μπορούσαν να βγάλουν λεφτά χωρίς αιματοχυσία αν πραγματικά συνεργάζονταν.
Έτσι, κατάφερε κάτι που φάνταζε μέχρι τότε ως ένα απατηλό όνειρο. Συσπείρωσε τις μεγάλες οικογένειες της Αμερικής και το 1931 δημιούργησε την Επιτροπή και το Συνδικάτο του Οργανωμένου Εγκλήματος. Συγκεκριμένα έθεσε ως άβατο την περιοχή της Νέας Υόρκης και των προαστίων της αναθέτοντας στις πέντε μεγάλες οικογένειες, οι οποίες πήραν το όνομα των αρχηγών τους τον πλήρη έλεγχο. Επίσης, έθεσε κανόνες όπως η Ομερτά που σήμαινε σιωπή δηλαδή να μην αναφέρει κανένας τι συμβαίνει στον έξω κόσμο, καθώς παρέμενε μια μυστική οργάνωση. Εάν κάποιος παραβίαζε τον νόμο τιμωρούνταν με θάνατο.
Πέρα από τις πέντε οικογένειες ο Λουτσιάνο οργάνωσε και τις περίπου εικοσιπέντε οικογένειες σε όλη την Αμερική, ώστε να υπάρχει μια κοινή συνεννόηση μεταξύ τους. Όλες αυτές οι πληροφορίες βγήκαν αργότερα στο φως μέσω πληροφοριοδοτών όπως ο Τζο Βαλάτσι που εξήγησε αναλυτικά την δομή της Ιταλικής Μαφίας και των οικογενειών. Βέβαια αξίζει να σημειωθεί ότι στην κοινή γνώμη η εικόνα των Ιταλών είχε φθαρεί αρκετά και πολλοί είχαν αρνητική άποψη για τους Ιταλούς θεωρώντας τους φονιάδες.
Κατά έναν παράδοξο τρόπο η Ιταλική Μαφία βοήθησε τόσο στην οικονομία της Αμερικής όσο και κατά τον Β´ Παγκόσμιο Πόλεμο. Πολλοί μαφιόζοι αφέθηκαν ελεύθεροι αφού εντάχθηκαν στον Αμερικανικό Στρατό και βοήθησαν τους Αμερικάνους στην απόβαση της Σικελίας ως διερμηνείς και ως σαμποτέρ, καθώς ο Μουσολίνι μισούσε τους Μαφιόζους του Νότου και είχε ήδη διώξει ή σκοτώσει αρκετούς ή ακόμα ανέθεσε σε μεγάλες οικογένειες την φύλαξη των λιμανιών σε περίπτωση σαμποτάζ από τους Γερμανούς.
Κατά τη δεκαετία του 1960 και του 1970 η Μαφία απέκτησε ακόμη μεγαλύτερη δύναμη, καθώς έλεγχε όλα τα μεγάλα συνδικάτα της Αμερικής. Ιδιαίτερος ντόρος έγινε την δεκαετία του 1990 που και ο αρχηγός της οικογένειας Γκαμπίνο μιας από των πέντε μεγάλων της Νέας Υόρκης Τζον Γκόττι καταδικάστηκε για διάφορα εγκλήματα και μέσω κρυφών μαγνητοφωνήσεων αποκάλυψε αναλυτικά τον τρόπο δομής και λειτουργίας της Μαφίας. Πλέον μέχρι και σήμερα η Μαφία συνεχίζει να δρα χωρίς όμως την «αίγλη» της παλαιάς εποχής.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
- John Dickie (2015), Cosa Nostra: A History of the Sicilian Mafia, Λονδίνο: Hodder & Stoughton.
- Thoma Reppetto (2005), American Mafia, Νέα Υόρκη: Henry Holt & Company Inc.
