Της Μαριάνθης Τσιάρα,
Τα τελευταία χρόνια, πολύ περισσότερο το τωρινό χρονικό διάστημα, η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με ένα στεγαστικό ζήτημα, όπου συνεχώς και πληθαίνουν τα προβλήματα και οι δυσκολίες στον συγκεκριμένο τομέα. Αδύνατο πλέον είναι για ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού των πολιτών να εξοφλήσουν μια κατοικία, ειδικά αν πρόκειται για αγορά. Σε αστικές περιοχές, όπως η Αθήνα, οι πολίτες δυσκολεύονται μέχρι και στην εύρεση ενός προσιτού ενοικίου, με βάση τον μέσο μισθό. Επιπλέον, στην Ευρώπη έχει παύσει, πλέον, και η προσπάθεια κατασκευής νέων κατοικιών, λόγω του τεράστιου κόστους και των αυστηρών κανονισμών για την ενεργειακή αποδοτικότητα.
Οι ενδιαφερόμενοι ενοικιαστές καλούνται, σε πολλές περιπτώσεις, να πληρώσουν πάνω από το 50% των μηνιαίων εισοδημάτων τους μόνο για την κάλυψη του κόστους του ενοικίου. Πολλές αιτίες μπορούν να εντοπιστούν. Πρώτη και συχνότερη είναι η βραχυχρόνια μίσθωση κατοικιών, που εντείνει την έλλειψη διαμερισμάτων. Ακολουθούν οι ψηφιακοί νομάδες και τα κίνητρα που προσφέρονται από μεσογειακές κυρίως χώρες για την προσέλκυσή τους. Ακόμη και το μεταναστευτικό, σε συνδυασμό με τη διάθεση αρκετών διαμερισμάτων που ανήκουν στο δημόσιο για τη στέγαση νόμιμων προσφύγων, επηρεάζει την κατάσταση.
Οι πλουσιότερες χώρες είναι αυτές που έχουν πληγεί περισσότερο. Οι νέες οικοδομικές άδειες στη Γερμανία μειώθηκαν περισσότερο από 27%, στη Γαλλία κατά 28% και στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται η οικοδόμηση να μειωθεί περισσότερο από 25% φέτος. Η Σουηδία, παράλληλα, υφίσταται τη χειρότερη ύφεση εδώ και 30 χρόνια, με τους ρυθμούς δόμησης να είναι μικρότεροι από το ένα τρίτο αυτού που θεωρείται απαραίτητο, ώστε να καλύπτεται η ζήτηση.
Η ύφεση επηρεάζει τόσο τις μονοκατοικίες όσο και τα μεγάλα οικιστικά έργα. Στη Γερμανία αναστάλθηκαν επ’αόριστον όλες οι νέες κατασκευές της Vovonia SE, της μεγαλύτερης σχετικής εταιρείας στη χώρα. Στη Σουηδία, ένα καίριο επιχειρηματικό σχέδιο για την κατασκευή κυψελών μπαταριών για αυτοκίνητα, ώστε να μειωθεί η εξάρτηση της περιοχής από την Κίνα, πιθανώς να μην προσελκύσει, εν τέλει, αρκετούς εργαζομένους, λόγω έλλειψης κατοικιών.
Όλα τα προβλήματα περί ζήτησης ίσως να είχαν αντιμετωπιστεί, εάν δεν υπήρχε και το σοβαρό ζήτημα της μείωσης της κατασκευής των κατοικιών, με το κόστος να αυξάνεται λόγω και των νέων κανόνων περί πράσινης ανάπτυξης και περιβαλλοντικής ουδετερότητας. Η κατάσταση αυτή σημαίνει, επίσης, ότι οι κυβερνήσεις αδυνατούν να τηρήσουν βασικές υποσχέσεις προς τους ψηφοφόρους. Η Σουηδία έχει μεν συνταγματική δέσμευση να παρέχει οικονομικά προσιτή στέγαση, η προσφορά δε ενοικιαζομένων διαμερισμάτων δεν έχει καταφέρει να συμβαδίζει με τη ζήτηση εδώ και δεκαετίες, ανεβάζοντας τις τιμές των υπαρχουσών κατοικιών και αναγκάζοντας τους ανθρώπους να ζουν σε «μαύρες» υπενοικιάσεις. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ο στόχος της συντηρητικής Κυβερνήσεως, για 300.000 νέες κατοικίες ετησίως, έχει χαθεί προ πολλού.
Στη Γερμανία, τέλος, η ανάληψη της εξουσίας από τον κυβερνητικό συνασπισμό του Καγκελάριου Olaf Scholz, το 2021, είχε συνδυαστεί με δέσμευση περί οικονομικά προσιτής στέγασης. Οι οικονομολόγοι, ωστόσο, εκτιμούν ότι η κυβέρνηση δε θα μπορέσει να επιτύχει τον στόχο της, για προσθήκη 400.000 νέων κατοικιών ετησίως, τουλάχιστον έως και το 2026.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Κρίση στην οικοδομή, εκτίναξη στα ενοίκια, Τα Νέα, διαθέσιμο εδώ
- Η μεγάλη στεγαστική κρίση της Ευρώπης μόλις άρχισε – Στο ναδίρ η οικοδομική δραστηριότητα, Ημερησία, διαθέσιμο εδώ
- Η κρίση της στέγης «χτυπά» την Ευρώπη: Απλησίαστα τα ενοίκια – Απειλεί η ύφεση, Insider, διαθέσιμο εδώ
