Του Μάριου Δεστούνη,
Οι Ηνωμένες Πολιτείες βρίσκονται αντιμέτωπες με μια τεραστίου μεγέθους επιδημία ναρκωτικών, συγκεκριμένα φαιντανύλης, που οδηγεί δεκάδες χιλιάδες Αμερικανούς στο θάνατο κάθε χρόνο. Η επιδημία φαιντανύλης φέρνει τις Η.Π.Α. στη χειρότερη ιστορικά φάση στο χρόνιο πρόβλημα των ναρκωτικών. Πρόκειται για ένα ναρκωτικό, το οποίο κυκλοφορεί έντονα στον αμερικάνικο χώρο από το 2000, όμως τα τελευταία χρόνια οι θάνατοι που προκαλεί έχουν λάβει διαστάσεις χωρίς προηγούμενο με κυβερνητικούς και άλλους αρμόδιους παράγοντες να κάνουν λόγο για μια επιδημία.
Η φαιντανύλη είναι ένα συνθετικό οπιοειδές, το οποίο σε αντίθεση με άλλα ναρκωτικά κατασκευάζεται εξ’ ολοκλήρου στα εργαστήρια. Η φαρμακευτική του χρήση είναι ως παυσίπονο και αναισθητικό και όπως άλλα οπιοειδή είναι μια πολύ εθιστική ουσία. Η σύνδεση της με θανάτους από υπερβολική δόση ξεκίνησε να εκτοξεύεται το 2015 και έκτοτε ο αριθμός των θανάτων, που σημειώνεται κάθε χρόνο είναι τρομακτικά ανοδικός.
Ποια είναι τα αίτια, όμως, πίσω από την έκρηξη χρήσης φαιντανύλης; Αρχικά, η φαιντανύλη είναι ένα πολύ ισχυρό οπιοειδές. Ένα γραμμάριο φαιντανύλης είναι 50 φορές πιο ισχυρό από την αντίστοιχη ποσότητα καθαρής ηρωίνης. Για τους χρήστες προκαλεί πολύ υψηλά επίπεδα ευφορίας, όπως άλλα αντίστοιχα ναρκωτικά με τη βασική διαφορά, ότι, εκτός από ότι υπάρχει σε αφθονία, είναι πάρα πολύ φθηνή σε σύγκριση με άλλα οπιοειδή με το κόστος ενός χαπιού, που περιέχει δυνητικά θανατηφόρα δόση να ανέρχεται μόλις στα 2 με 3 δολάρια. Για του χρήστες, επομένως, το χαμηλό κόστος και η δυνατή δράση της την καθιστούν υπερβολικά ελκυστική και σε συνδυασμό με τον υψηλό εθισμό που προκαλεί στους χρήστες δημιουργείται η τέλεια συνταγή κέρδους για τους εμπόρους της. Οι παραγωγοί με τη σειρά τους για να αυξήσουν το κέρδος τους αναμειγνύουν τη φαιντανύλη με ηρωίνη, μεθαμφεταμίνη και κοκαΐνη.
Το χρόνιο πρόβλημα των Η.Π.Α. με το εμπόριο ναρκωτικών συνδέεται άμεσα με τη γεωγραφική τους τοποθεσία, καθώς συνορεύουν με το Μεξικό και κατά συνέπεια με τις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής, που είναι παγκοσμίως οι κύριοι παραγωγοί ναρκωτικών ουσιών. Το Μεξικό είναι η χώρα προέλευσης της φαιντανύλης στις Η.Π.Α.. Τα καρτέλ ναρκωτικών του Μεξικού ελέγχουν το εμπόριο φαιντανύλης παράγοντας τα ναρκωτικά μείγματα, που περιέχουν φαιντανύλη και μετά τα διοχετεύουν στην αμερικάνικη αγορά. Το Μεξικό δεν είναι το μόνο υπαίτιο πίσω από τη ναρκωτική επιδημία. Μέχρι το 2019, ο κύριος προμηθευτής φαιντανύλης ήταν η Κίνα, όμως το κινεζικό κράτος απαγόρευσε την παραγωγή της και έκτοτε ανέλαβαν τα καρτέλ του Μεξικού το κενό, που άφησαν οι Κινέζοι παραγωγοί. Παρόλα αυτά, η Κίνα συνεχίζει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο εμπόριο φαιντανύλης, διότι προμηθεύει τα καρτέλ του Μεξικού με τα απαραίτητα χημικά για την κατασκευή της.
Το 2010, οι Η.Π.Α. είχαν 40.000 θανάτους από υπερβολική δόση ναρκωτικών και μόνο για το 10% ήταν υπεύθυνη η φαιντανύλη. Το 2022, οι θάνατοι από υπερβολική δόση ήταν 107.000 και για τους 73.000, σχεδόν 20 φορές περισσότεροι από το 2010 και υπεύθυνη είναι η φαιντανύλη. Ο λόγος που η φαιντανύλη είναι τόσο θανατηφόρα είναι το γεγονός, ότι επειδή είναι ένα πολύ ισχυρό ναρκωτικό απαιτεί ακρίβεια στον καθορισμό της δόσης, καθώς μια μικρή λήψη παραπάνω ποσότητας είναι ικανή να οδηγήσει στο λεγόμενο ‘’overdose”. Συγκεκριμένα, 2mg φαιντανύλης είναι δυνητικά μια θανάσιμη δόση, ενώ μεγάλη ποσότητα χαπιών που κατασχέθηκαν βρέθηκαν να περιέχουν διπλάσια δόση από αυτή που αρκεί για να οδηγήσει σε θάνατο.
Η Κυβέρνηση των Η.Π.Α. ασχολείται εντατικά με το θέμα χωρίς να έχει καταφέρει να βρει αποτελεσματική λύση. Πάντως, η Κυβέρνηση Biden έχει ήδη διαθέσει 4 δισεκατομμύρια δολάρια για την καταπολέμηση της επιδημίας στοχεύοντας στη βοήθεια ατόμων με διαταραχές χρήσης ουσιών και ψυχιατρικών παθήσεων, ενώ ταυτόχρονα ανακοίνωσε, ότι η Κυβέρνηση επεξεργάζεται πλάνο που θα καταστήσει το σύστημα υγείας πιο οικονομικά προσβάσιμο, ώστε περισσότεροι πολίτες να αποκτήσουν τη δυνατότητα νοσηλείας. Ο DEA (τμήμα δίωξης ναρκωτικών των Η.Π.Α.) από την πλευρά του έχει ρίξει όλη την προσοχή του στην αντιμετώπιση της επιδημίας με διαρκείς ελέγχους, κατασχέσεις και συλλήψεις. Το 2021, μόνο ο DEA προχώρησε σε κατάσχεση 4,5 τόνων φαιντανύλης και περίπου 50 εκατομμύρια χάπια. Το 2022, η ποσότητα που κατασχέθηκε ήταν διπλάσια σε σύγκριση με το 2021, ικανή να σκοτώσει 333 εκατομμύρια Αμερικάνους!
Ο DEA στρέφει την προσπάθεια του στην αντιμετώπιση της ρίζας του προβλήματος, δηλαδή τα 2 κύρια μεξικάνικα καρτέλ (Sinaloa & Jalisco cartels), ενώ στους κύκλους του Κογκρέσου και της Κυβέρνησης εξετάζεται η πιθανότητα η Κίνα εσκεμμένα να ενισχύει την κρίση φαιντανύλης, για να δημιουργήσει εσωτερικές αναταραχές στις Η.Π.Α. και να ενισχύσει περαιτέρω τη δημογραφική τους κρίση. Ο DEA έχει ενισχύσει και εντείνει μαζί με άλλα αρμόδια όργανα τις περιπολίες και τους ελέγχους σε όλη τη διαδρομή που ακολουθεί η φαιντανύλη μέχρι να φτάσει στις Η.Π.Α. στέλνοντας μάλιστα και πράκτορες στο Μεξικό για τον εντοπισμό των γραμμών παραγωγής και το κλείσιμό τους, κάτι το οποίο μόνο εύκολο δεν θα είναι, καθώς έχει να αντιμετωπίσει δύο μεγάλα οργανωμένα καρτέλ. Το πιο τρομακτικό δεδομένο είναι, ότι η επιδημία της φαιντανύλης έχει ήδη συμβάλλει στη γενική μείωση του προσδόκιμου ζωής στις Η.Π.Α..
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Homeland Security outlines plan to stop fentanyl, precursor chemicals, Washington Post, διαθέσιμο εδώ
- Americans are overdosing on a drug they don’t know they’re taking, CNN, διαθέσιμο εδώ
- Some Key Facts About Fentanyl, The New York Times, διαθέσιμο εδώ
- U.S. Rep. Mike Gallagher of Wisconsin misrepresents China’s role in the US fentanyl crisis, Milwaukee journal sentinel, διαθέσιμο εδώ
- US seizes enough fentanyl in 2022 to kill every American, BBC, διαθέσιμο εδώ
- How the fentanyl crisis’ fourth wave has hit every corner of the US, BBC, διαθέσιμο εδώ
