Της Λυδίας Τσώνη,
Χορός… τέχνη αρχέγονη, αυθόρμητη, φυσική όσο και η ίδια μας η οντότητα. Ο χορός ξεκίνησε από τα αρχαία χρόνια και συνοδεύει την ιστορία, την εκφράζει και πολλές φορές μας βοηθά να την εξετάσουμε. Δεν έχει υπάρξει καμία χρονική περίοδος της ανθρωπότητας που να μην εκφράστηκε μέσω της τέχνης και ο χορός δεν αποτελεί εξαίρεση. Τα είδη του χορού μπορεί να είναι πολλά, όμως η νοοτροπία που υπολανθάνει είναι μία: η έκφραση. Έκφραση χαράς, λύπης, φόβου, έρωτα, ενθουσιασμού και πόνου.
Τι είναι άραγε αυτό που ωθεί τους ανθρώπους να χορέψουν; Δεν είναι λίγοι αυτοί που ισχυρίζονται ότι ο χορός δεν είναι για αυτούς ή ότι δεν ξέρουν να χορεύουν ή πως δεν θυμούνται τα βήματα. Στη σύγχρονη εποχή έχουμε νομίζω παρερμηνεύσει, σε μεγάλο βαθμό, την αμεσότητα της σύνδεσης χορού-χορογραφίας. Δηλαδή, έχουμε καταστήσει τις έννοιες αυτές ταυτόσημες, ξεχνώντας την ουσιαστική τους διαφορά: το συναίσθημα. Δεν ισχυρίζομαι βέβαια ότι μια τέλεια εκτελεσμένη χορογραφία είναι ελλιπής από συναίσθημα. Κάθε καλός χορευτής εξάλλου γνωρίζει πως χωρίς αγάπη για αυτήν, η χορογραφία είναι άψυχη και δεν διαφέρει από το απλό περπάτημα.
Για να γίνει πιο κατανοητή η διαφορά θα πρέπει να φέρουμε στο μυαλό μας έναν μεθυσμένο. Ναι, καλά διαβάσατε. Έναν μεθυσμένο που χωρίς να τον ενδιαφέρει ποιος τον παρακολουθεί ή τι θα πει για αυτό ο κόσμος, χορεύει ανεξέλεγκτα παρασέρνοντας κόσμο, γελώντας υστερικά, πέφτοντας κάτω και πάλι από την αρχή. Νομίζω αυτή είναι εκείνη η στιγμή που νιώθεις πιο ελεύθερος από ποτέ. Όταν σβήνουν όλοι και όλα και μένεις με τον εαυτό σου και την μουσική. Όταν σώμα και ψυχή ξεδιπλώνονται και καθοδηγείσαι από κάτι που δεν μπορείς ακριβώς να προσδιορίσεις, δεν μπορείς ωστόσο και να του αντισταθείς. Είναι μια ανθρώπινη ανάγκη η έκφραση και πίσω από αυτήν βρίσκεται η υποσυνείδητη προσπάθεια να φανερώσουμε τον εαυτό μας, ελευθερώνοντάς τον από τα δεσμά των ενδοιασμών.
Και για όλα αυτά δεν είναι καν απαραίτητο να μεθύσεις! Χορεύεις στο δωμάτιό σου με τα ακουστικά στο φουλ, με τους φίλους σε μια παραλία λίγο πριν από το ηλιοβασίλεμα, με τον άνθρωπο που αγαπάς, με την οικογένειά σου, με τους γνωστούς και ακόμη καλύτερα τους αγνώστους. Όλα καταλήγουν σε έναν καθρέφτη του εαυτού και ακόμα καλύτερα μέσω αυτού, τη δυνατότητα της συμμετοχής σε κάτι κοινό και της κοινωνίας σε ένα συναίσθημα. Είναι αυτή η αγάπη για τον εαυτό μας, που μας αναγκάζει να τον μοιραστούμε. Για αυτό άλλωστε στις μεγάλες χαρές (για παράδειγμα γλέντι, γάμος, γιορτή) και στις μεγάλες λύπες (ένα πιο ακραίο παράδειγμα: ο χορός των Σουλιωτισσών), ο χορός είναι πάντα εκεί για να ενώσει τους ανθρώπους.
Εξάλλου, ο χορός είναι στενά συνδεδεμένος και με έναν άλλο μεγάλο θεραπευτή της ανθρώπινης ψυχής: τη μουσική. Σύμφωνα με έρευνες που πραγματοποιήθηκαν στο Πανεπιστήμιο του Bath, αλλά και την κλινική ψυχολόγο Aishwarya Raj, η μουσική μπορεί να έχει ευεργετική επίδραση στα σήματα του εγκεφάλου όπως η ντοπαμίνη, που συνδέεται με τα συναισθήματα ευχαρίστησης και η ωκυτοκίνη, η οποία ονομάζεται «ορμόνη της αγάπης». Επιπλέον, η επιστήμων συμπλήρωσε πως υπάρχουν κάποια στοιχεία ότι η μουσική μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των επιπέδων της ορμόνης του στρες, η οποία ονομάζεται κορτιζόλη. Ακόμη, βάσεις της έρευνας, η μουσική βοηθά στη βελτίωση της εστίασης στη δουλειά ή τις σπουδές, καθώς βοηθά στην αύξηση της ικανότητας του εγκεφάλου να επεξεργάζεται πληροφορίες και σκέψεις. Τέλος-όπως είναι ευρέως γνωστό-η μουσική επιφέρει τη χαλάρωση του νου και του σώματος.
Όσα όμορφα κι αν μπορούμε όμως να πούμε για τον χορό η αλήθεια είναι επίπονη. Όπως και η εκμάθησή του. Θα ήθελα στο σημείο αυτό να απομυθοποιήσω την έννοια που κυριαρχεί στο μυαλό πολλών που θεωρούν τον χορό ένα απλό «χοροπήδημα» ή μια απλή ασχολία χωρίς καμία δυσκολία. Σίγουρα, ο πρωταρχικός στόχος του χορού είναι και πρέπει να είναι η διασκέδαση. Θεωρώ όμως απαραίτητο να αναγνωρίσουμε την αξία όλων όσων αφιερώνονται σε αυτόν επαγγελματικά, μέσα από όλο τον πόνο που πρέπει να υποστούν. Ακόμη και αν κάποιοι διαφωνούν ο χορός είναι ένα άθλημα και απαιτεί συνεπώς την δική του διατροφή, τις δικές του θυσίες, τις δικές του απαιτητικές προπονήσεις, τα επίπονα παπούτσια και κοστούμια, το άγχος της εμφάνισης στην σκηνή, τον φόβο της πτώσης, την ανάγκη για χειροκρότημα.
Ο χορός λοιπόν, αποτελεί ένα συνωθύλευμα γνώσεων, συναισθημάτων, εμπειριών. Πρόκειται για ένα άνοιγμα της ψυχής στον εξωτερικό κόσμο και μια ευκαιρία για επαφή, είτε σωματική είτε ψυχική. Με όποιον τρόπο, με όποιον σύντροφο σε όποιον χώρο και αν επιλέξετε να τον δοκιμάσετε βεβαιωθείτε πως βάλατε όλη σας την αγάπη σ’ αυτόν. Και πιστέψτε με, θα σας ανταμείψει!
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- 4 οφέλη της μουσικής στην ψυχική υγεία. Okmag.gr. Διαθέσιμο εδώ
