Του Ιάσονα Χαλκίδη,
Το 2019 και συνεπώς η δεκαετία του 2010, φτάνει αισίως στο τέλος τους με ένα πολύ ενδιαφέρον για τις διεθνείς εξελίξεις έτος να είναι έτοιμο να εισέλθει. Διακρατικές, διπλωματικές διαμάχες, εμπόλεμες συγκρούσεις, εξελίξεις στα πλαίσια της Ε.Ε, εκλογικές αναμετρήσεις, η εκ νέου αναζωπύρωση του μεταναστευτικού/προσφυγικού και εξελίξεις όσον αφορά την προστασία του περιβάλλοντος σημάδεψαν τη χρονιά, και όπως φαίνεται, επρόκειτο να υπογραμμίσουν με τον αντίκτυπό τους και το νέο έτος. Στο παρόν άρθρο θα αναλυθούν περιεκτικά τα κυριότερα στοιχεία των προαναφερθέντων γεγονότων.
Πιο συγκεκριμένα, το παρόν έτος κλείνει εμφατικά, με τις διαβουλεύσεις γύρω από την κατάσταση που επικρατεί στη Λιβύη (που αποτελεί μάλιστα εμπόλεμη περιοχή), να λαμβάνουν παγκόσμιο ενδιαφέρον, με συνέπεια να διευρύνεται ο κύκλος των εμπλεκόμενων πλευρών και το ζήτημα να λαμβάνει παγκόσμιο ενδιαφέρον. Θα μπορούσε να ειπωθεί, πως η όλη κατάσταση που επικρατεί στη Βόρειο-Αφρικανική χώρα ήρθε εντονότερα φως της δημοσιότητας λόγω της Λιβυκό-Τουρκικής Συμφωνίας για την οριοθέτηση ΑΟΖ, με μια σειρά διπλωματικών απαντήσεων να ακολουθεί, κυρίως από την Ελλάδα και στη συνέχεια από ομάδες χωρών, είτε μέσω της εγκαθίδρυσης τοπικών διακρατικών συνεργασιών, είτε μέσα από οργανωμένες και εμπεριστατωμένες προσπάθειες, όπως η προσεχή υπογραφή της συμφωνίας για την κατασκευή του αγωγού East Med.
Ακόμη, εκτός των παραπάνω, με τις εμπόλεμες συγκρούσεις στη Λιβύη να βρίσκονται σχεδόν πέριξ της Τρίπολης, η κατάσταση εκτραχύνεται, με τις Ευρωπαϊκές χώρες, τη Ρωσία και την Τουρκία να βρίσκονται στις επάλξεις για τη διευθέτηση της κατάστασης στο εγγύς μέλλον, με την κάθε πλευρά να έχει τη δική της προσέγγιση ως προς το ζήτημα. Επιπρόσθετα, εκτός της Λιβύης, εμπόλεμες καταστάσεις επικρατούν μεταξύ άλλων κυρίως στη Συρία και την ευρύτερη περιοχή των Συριακό-Τουρκικών συνόρων και σε αφρικανικές χώρες, όπως για παράδειγμα η Μπουρκίνα Φάσο, το Μάλι, η Νιγηρία και η Κέντρο-Αφρικανική Δημοκρατία. Κοινός παρονομαστής στις παραπάνω περιπτώσεις είναι προφανώς η παρουσία εξωτερικών κρατικών παραγόντων ή των κυανόκρανων του ΟΗΕ που δρουν ως καταλύτες στις εκάστοτε εμπόλεμες συγκρούσεις, γεγονός που υποδεικνύει την αδυναμία των εκάστοτε εγχώριων παραγόντων να βρουν βιώσιμες και αποτελεσματικές λύσεις “στα του οίκου” τους.
Θα μπορούσε να λεχθεί πως η συνεχής ύπαρξη ένοπλων συγκρούσεων, είναι ένας από τους λόγους που υπάρχει μια εκ νέου ανάφλεξη του μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος, με τις προσφυγικές και μεταναστευτικές ροές προς τα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κυρίως μέσω της Ελλάδας και της Ιταλίας, να αυξάνονται όλο και περισσότερο. Αυτό είναι και ένα θέμα που θα συνεχίσει να απασχολεί και τα επόμενα χρόνια τόσο τις κυβερνήσεις των κρατών μελών της ΕΕ, όσο και τους αξιωματούχους αυτής, που έθεσαν το εν λόγω ζήτημα ως μία από τις προτεραιότητές τους. Εκτός αυτού, η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η εξεύρεση περιβαλλοντικά βιώσιμων λύσεων προς αυτό τον τομέα είναι ακόμα ψηλότερα από ποτέ στη λίστα των προτεραιοτήτων της Ένωσης, λόγω και της ευρύτερης πίεσης που δέχθηκε η διεθνής σκηνή πάνω σε αυτό το θέμα. Τέλος, δεν αποκλείεται την επομένη δεκαετία, να πραγματοποιηθεί και μια νέα επέκταση της ΕΕ, κυρίως προς τα Δυτικά Βαλκάνια, με το Μαυροβούνιο και τη Σερβία να βρίσκονται περισσότερο από τα υπόλοιπα Δυτικό-Βαλκανικά κράτη προ των Ευρωπαϊκών πυλών.
Επιπρόσθετα, μεταξύ των παραπάνω, θεματική με εντονότερο διεθνή χαρακτήρα αποτελούν δύο εκλογικές αναμετρήσεις που βρέθηκαν και βρίσκονται στο επίκεντρο του παγκοσμίου ενδιαφέροντος, δηλαδή οι πρόσφατες Βρετανικές εκλογές και οι προσεχείς εντός του 2020, Αμερικανικές εκλογές. Πιο συγκεκριμένα, από τη μια, οι Βρετανικές εκλογές, χαρακτηρίστηκαν ως καίριες για την πραγμάτωση ή μη του πολυσυζητημένου BREXIT και με τη νίκη του Μπόρις Τζόνσον, το συγκεκριμένο σενάριο φαντάζει να φτάνει όλο και περισσότερο προς την πραγμάτωσή του. Από την άλλη, οι Αμερικανικές εκλογές, αναμένονται με τεράστιο ενδιαφέρον, καθώς το μεν στρατόπεδο των Δημοκρατικών δεν έχει βρει ακόμη τον εκπρόσωπό του στις εκλογές, και ο δε τρέχων και πρόσφατα παραπεμφθείς πρόεδρος τον ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να ακονίζει εν μέσω πολλών αντιδράσεων, τα ξίφη του για τη νέα προσεχή εκλογική αναμέτρηση.
Εν κατακλείδι, μέσα από τη σύντομη παρουσίαση των παραπάνω γεγονότων και διεθνούς σημασίας καταστάσεων, γίνεται κατανοητό το πόσο σημαντικό για τη διεθνή σκηνή φαίνεται να είναι το προσεχές έτος. Επομένως, οι εξελίξεις που θα προκύψουν κατά τη διάρκεια του 2020 σε πολλά από τα τρέχοντα ζητήματα, θα θέσουν τα θεμέλια για το πώς θα κυμανθούν τα δρώμενα της διεθνούς σκηνής στα επόμενα χρόνια που έρχονται.
Είναι βαλκανιολόγος, 25 χρονών και κατάγεται από την Θεσσαλονίκη. Κάνει το μεταπτυχιακό του στις Ευρωπαϊκές Σπουδές, με ιδιότητα τις Δημόσιες Σχέσεις και τη Διοίκηση, στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ στην Ολλανδία. Έχει διατελέσει ερευνητής στο ΕΛΙΑΜΕΠ, έχει αρθρογραφήσει σε ιστοσελίδες και ηλεκτρονικά περιοδικά και ομιλεί 5 ξένες γλώσσες.
