Της Κωνσταντίνας Βαλμά,
Πανελλήνιες. Μια χρονιά γεμάτη άγχος, φόβο και ανασφάλεια έφτανε στο τέλος της όταν έβγαιναν οι μαθητές από την αίθουσα του σχολείου έπειτα από την τελευταία τους εξέταση. Έπειτα από κάποιες βδομάδες αναμονής, ανακοινώνονταν τα αποτελέσματα και τότε, οι εξεταζόμενοι, ανάλογα με τις επιδόσεις τους, επέλεγαν τη σχολή που επιθυμούσαν. Μέχρι και το 2020, μαθητές οι οποίοι είχαν γράψει λιγότερα από 3.000 μόρια μπορούσαν να δηλώσουν και να ενταχθούν σε τμήματα πανεπιστημίων σε όλη την Ελλάδα. Όλα άλλαξαν όταν το 2021 το Υπουργείο Παιδείας θεσμοθέτησε την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής (ΕΒΕ), που καθορίζει την πρόσβαση των υποψηφίων στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα.
Ειδικότερα, η ΕΒΕ είναι η θεσμοθετημένη ελάχιστη βάση μορίων και καθορίζεται έπειτα από τη συσχέτιση των μέσων όρων, που επιτεύχθηκαν στα τέσσερα πανελλαδικώς εξεταζόμενα μαθήματα σε κάθε επιστημονικό πεδίο, των επιδόσεων βαθμολογίας των υποψηφίων. Επομένως, αυτό που πρέπει να επιτύχει ο απόφοιτος υποψήφιος είναι ίση ή μεγαλύτερη βαθμολογική επίδοση από την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής ανά σχολή και τμήμα. Η ελάχιστη και η μέγιστη τιμή της ΕΒΕ διαμορφώνεται με απόφαση του υπουργείου Παιδείας, και έπειτα από εισηγήσεις των ίδιων των ΑΕΙ. Ο μέσος όρος κάθε πεδίου αλλάζει κάθε χρόνο, σύμφωνα με τις επιδόσεις των εξεταζόμενων και όχι με βάση τη δυσκολία των θεμάτων στα οποία δοκιμάστηκαν οι υποψήφιοι.
Η συγκεκριμένη απόφαση του Υπουργείου συγκεντρώνει αρκετούς υποστηρικτές, καθώς κύριος στόχος της συγκεκριμένης τροποποίησης είναι η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής να αναβαθμίσει τις σπουδές στα ελληνικά δημόσια πανεπιστήμια και να διασφαλιστεί η επιτυχής φοίτηση και η έγκαιρη ολοκλήρωση του κύκλου σπουδών των φοιτητών. Παρόλα αυτά, μπορούμε να πούμε πως η ΕΒΕ επιτυγχάνει τον σκοπό της ή δημιουργεί άλλα σημαντικότερα προβλήματα;
Αξίζει κατ’ αρχάς να σημειωθεί, πως το Υπουργείο Παιδείας «μερίμνησε» και για εκείνους που θα επιλέξουν να δώσουν μια δεύτερη ευκαιρία στις δυνατότητές τους και αποφάσισε πως ο υποψήφιος που είχε μέσο όρο κάτω από 8,27 την πρώτη χρονιά και 8,37 τη δεύτερη χρόνια δεν θα μπορέσει να υποβάλει Μηχανογραφικό. Η συγκεκριμένη απόφαση πάρθηκε με δεδομένο ότι οι υποψήφιοι που έχουν χαμηλές αποδόσεις είναι δυσκολότερο να ολοκληρώσουν μετέπειτα και τις σπουδές τους στα ΑΕΙ της χώρας μας. Όσον αφορά τους μαθητές που έγραψαν από 8,37 έως 14,43 το 2022, αυτοί θα είχαν περιορισμένη πρόσβαση στο Μηχανογραφικό Δελτίο. Με λίγα λόγια, θα μπορούσαν να επιλέξουν συγκεκριμένες σχολές, αυτές στις οποίες θα μπορούσαν να ανταποκριθούν με το μαθησιακό τους επίπεδο, όπως φαίνεται. Τέλος, εκείνοι που έγραψαν πάνω από 14,5, δεν αντιμετώπιζαν κανένα πρόβλημα με την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και μπορούσαν να διαλέξουν οποιαδήποτε σχολή ήθελαν.
Ακόμη και στη φετινή χρονιά παρατηρούνται αδικίες στις Πανελλήνιες Εξετάσεις, με την Κυβέρνηση να εμμένει στη λογική ότι οι υποψήφιοι που μένουν εκτός της πρώτης επιλογής τους, μπορούν απλώς να δηλώσουν κάποια άλλη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί μαθήτρια, η οποία, ενώ συγκέντρωσε 22.000 μόρια συνολικά –συνυπολογίζοντας τον βαθμό των Ειδικών Μαθημάτων– δεν μπορεί να δηλώσει την Αρχιτεκτονική στην οποία ήθελε να εισαχθεί, διότι υπολείπεται 0.6 βαθμών από την ΕΒΕ στο ελεύθερο σχέδιο, σε ένα μάθημα που δεν διδάσκεται στα δημόσια σχολεία και για το οποίο απαιτείται ο υποψήφιος να στραφεί σε φροντιστήριο.
Είναι γεγονός πως το 57,07% των τμημάτων των ΑΕΙ της χώρας μας απαιτεί από τους υποψήφιους να έχουν γράψει πάνω από 10 για να εισαχθούν σε αυτά, με αποτέλεσμα οι μαθητές να αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στις δυσκολίες και να δημιουργούνται περισσότερες κενές θέσεις. Το 2022 είχαμε 3.619 κενές θέσεις, γεγονός που μάλλον αποτελεί αντιφατική κατάσταση σε σχέση με το εγχείρημα του Υπουργείου Παιδείας. Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, η θεσμοθέτηση της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής δεν ανταποκρίνεται στους σκοπούς που είχε θέσει εξαρχής το Υπουργείο και οι παρενέργειες που προκλήθηκαν δεν είχαν προβλεφθεί. Επομένως, αντιλαμβανόμαστε, θα πω, όλοι εμείς οι κοινοί θνητοί, πως αυτό το σχέδιο χρειάζεται διόρθωση. Η άρνηση διόρθωσης της Ελάχιστης Βάσης Εισαγωγής επιβεβαιώνει πως η προβληματική κατάσταση που έχει δημιουργηθεί είναι απολύτως αποδεκτή από όλους τους αρμόδιους διαμορφωτές της.
Όμως, λύσεις υπάρχουν, εάν είσαι πρόθυμος να λύσεις τα προβλήματα σου… Ιδιωτική Σχολή, ιδού η λύση! Οι «αποτυχημένοι» υποψήφιοι των Πανελληνίων, θεωρούνται κατάλληλοι για σπουδές και για το πτυχίο τους όταν «βγάζουν το πορτοφόλι τους» και γίνονται πρόθυμοι να πληρώσουν για την εκπαίδευσή τους. Η ισότητα των ευκαιριών στις μέρες μας, έτσι κι αλλιώς, σταματάει, όπως φαίνεται, εκεί όπου μπαίνει το χρήμα στη μέση.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Πανελλήνιες 2023: Πώς λειτουργεί η Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και γιατί απέκλεισε πολλούς, ipaidia.gr, διαθέσιμο εδώ
- Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, el.wikipedia.org, διαθέσιμο εδώ
