Του Ευθύμη Κόντου,
Πολλή συζήτηση γίνεται το τελευταίο διάστημα για το νομοσχέδιο, το οποίο έθεσε σε δημόσια διαβούλευση η Κυβέρνηση και αφορά την ψήφο των αποδήμων. Συγκεκριμένα, προτάθηκε από τη Νέα Δημοκρατία, η άρση των περιορισμών για την εγγραφή Ελλήνων στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού. Το εν λόγω νομοσχέδιο αφορά τόσο τους μόνιμους κατοίκους εξωτερικού όσο και όλους όσοι βρίσκονται εκτός Ελλάδος κατά την ημερομηνία διεξαγωγής των εκλογών. Σύμφωνα με την ανάρτηση του Υπουργείου Εσωτερικών, η εξής πρόταση θα συμβάλει στην «ισότιμη μεταχείριση» όλων των μελών του εκλογικού σώματος και θα εξασφαλίσει την τήρηση της αρχής της καθολικότητας της εκλογικής διαδικασίας.
Ήταν το 2019, όταν σε σύνολο 296 βουλευτών, οι 288 ψήφισαν «υπέρ» της διευκόλυνσης της άσκησης του εκλογικού δικαιώματος των Ελλήνων, που βρίσκονταν εκτός της ελληνικής επικρατείας. Για τα κοινοβουλευτικά δεδομένα, πρόκειται για μια εξαιρετικά σπάνια πλειοψηφία. Για την επίτευξη της τελευταίας, είχαν θεσπιστεί –κατόπιν προτάσεων της αντιπολίτευσης– κάποιες προϋποθέσεις για τη δυνατότητα άσκησης του εκλογικού δικαιώματος στο εξωτερικό: το άτομο πρέπει να έχει ζήσει δύο χρόνια εντός της Ελλάδας, κατά τα τελευταία 35 χρόνια, και να έχει φορολογική δήλωση το προηγούμενο ή το τρέχον φορολογικό έτος.
Δύο χρόνια αργότερα, το 2021, η ρύθμιση για την περαιτέρω διευκόλυνση της ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού συγκέντρωσε 190 θετικές ψήφους από τη Ν.Δ., το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και την Ελληνική Λύση. Ο αριθμός αυτός δεν ήταν αρκετός για την τροποποίηση του άρθρου, καθώς απαιτούνται 200 θετικές ψήφοι για να πραγματοποιηθεί η όποια αλλαγή.
Γυρνώντας στο σήμερα, οι Κοινοβουλευτικές Ομάδες της Ν.Δ., του ΠΑ.ΣΟ.Κ., της Ελληνικής Λύσης, καθώς και της Πλεύσης Ελευθερίας δείχνουν να τάσσονται υπέρ της προτεινόμενης τροποποίησης. Τα κόμματα αυτά μπορούν να «μεταφραστούν» σε 210 θετικές ψήφους. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, ο αριθμός αυτός να είναι ακόμη μεγαλύτερος. Μια ματιά στις κάλπες που στήθηκαν στο εξωτερικό, για τις φετινές εκλογές, δικαιολογεί αυτή την πρόβλεψη.
Συγκεκριμένα, οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους Έλληνες του εξωτερικού ανέρχονται στις 800 χιλιάδες. Εξαιτίας των περιορισμών που γράφονται παραπάνω, στις Εκλογές της 21ης Μαΐου του 2023, δυνατότητα ψήφου είχαν στο σύνολο 22.800 απόδημοι. Ο αντίστοιχος αριθμός στις Εκλογές της 25ης Ιουνίου έφτασε τους 25.600 πολίτες.
Πολύ πιθανό σενάριο πάντως είναι να υπάρξουν ενστάσεις από κόμματα ως προς την εξ ολοκλήρου υιοθέτηση του προτεινόμενου διατάγματος. Ήδη, η πρώτη συνάντηση της Υπουργού Εσωτερικών, Νίκης Κεραμέως, με τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥ.ΡΙΖ.Α., Σωκράτη Φάμελλο, δεν έδειξε να αποδίδει καρπούς. Ο εκπρόσωπος του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – Προοδευτική Συμμαχία εξέφρασε τη διαφωνία του, προτείνοντας την τροποποίηση της διάταξης, πριν τη διαδικασία ψήφισής της από την Βουλή. Η κύρια παρατήρηση της Κουμουνδούρου είναι πως πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη μέριμνα στους εκλογείς του εσωτερικού, αφού κάποιοι από αυτούς δεν μπόρεσαν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα, καθώς ο τόπος εργασίας τους διέφερε από τον τόπο, όπου όφειλαν να ψηφίσουν.
Από τη μεριά του, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έδειξε πως θα ταχθεί υπέρ της εν λόγω μεταρρύθμισης, κατηγορώντας, ωστόσο, την Κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας για βιασύνη και ελλιπή σχεδιασμό των νέων νόμων. Στη Χαριλάου Τρικούπη δήλωσαν πως ανέκαθεν ήταν υπέρ της διευκόλυνσης της δυνατότητας ψήφου των Ελλήνων του εξωτερικού. Ανέδειξαν την ανάγκη της επικαιροποίησης των εκλογικών καταλόγων και της ύπαρξης περισσότερων εκλογικών κέντρων σε χώρες του εξωτερικού για τη διευκόλυνση των απόδημων. Αναμένεται, λοιπόν, να διατυπώσουν ορισμένες τροποποιήσεις για τη νέα νομοθεσία.
Το Κομμουνιστικό Κόμμα και ο κοινοβουλευτικός του εκπρόσωπος, Νίκος Καραθανασόπουλος, χαρακτήρισε «τυχοδιωκτική κίνηση» την απόφαση της Κυβέρνησης, υποστηρίζοντας πως καμία χώρα δεν παρέχει δικαίωμα ψήφου στους απόδημους άνευ κριτηρίων. Ο ίδιος εξέφρασε τον φόβο της δημιουργίας ενός εκλογικού σώματος διευρυμένου, το οποίο θα έχει σαφή επιρροή στο αποτέλεσμα, αλλά δεν θα έχει άμεση σχέση με τη χώρα και τις συνέπειες των πολιτικών επιλογών του. Η θέση του κόμματος είναι πως θα πρέπει να υφίστανται ορισμένα κριτήρια, προκειμένου οι Έλληνες του εξωτερικού να πάνε στις κάλπες.
Θετική ψήφο στο σχέδιο νόμου για τη διευκόλυνση της ψήφου των απόδημων αναμένεται να δώσει και η Πλεύση Ελευθερίας. Η Ζωή Κωνσταντοπούλου χαρακτήρισε το νομοσχέδιο αυτό ως μια «νίκη» του κόμματός της και τόνισε πως η ίδια είχε αναφερθεί ξανά στο συγκεκριμένο ζήτημα κατά το παρελθόν.
Το Νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και η σχετική συζήτηση μεταξύ των κομμάτων έχει ήδη ξεκινήσει. Η Κυβέρνηση στοχεύει να καταθέσει το θέμα στη Βουλή στις 18 Ιουλίου και μέχρι τα τέλη του μήνα να έχει ψηφιστεί.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για άρση των περιορισμών στην ψήφο των εκλογέων του εξωτερικού», kathimerini.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Ψήφος αποδήμων: Τα εμπόδια που καταργεί το νέο νομοσχέδιο – Γιατί τώρα μπορεί να ψηφιστεί», cnn.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Ψήφος αποδήμων: Επαφές Κεραμέως με τα κόμματα – Η στάση ΣΥΡΙΖΑ και ΠαΣοΚ», tovima.gr, διαθέσιμο εδώ
- «Βουλή – Ψήφος αποδήμων: Καταργούνται τα εμπόδια, όλοι οι Έλληνες θα μπορούν να μετέχουν στις εκλογές», protothema.gr, διαθέσιμο εδώ
