17 C
Athens
Τετάρτη, 18 Δεκεμβρίου, 2024
ΑρχικήΙστορίαΜυθολογιαΟ Ηρακλής και η πρώτη άλωση της Τροίας: Η Ησιόνη

Ο Ηρακλής και η πρώτη άλωση της Τροίας: Η Ησιόνη


Του Δημήτρη Τσελίκα,

Η άλωση της Τροίας που γνωρίζει όλος ο κόσμος είναι αυτή που περιγράφεται στον Επικό Κύκλο, στα Ομηρικά και στα Κύκλια Έπη. Ωστόσο, η άλωση αυτή δεν ήταν η πρώτη, και σίγουρα δεν ήταν η μόνη. Είχε προηγηθεί αυτή υπό τον Ηρακλή και τους άνδρες του, τους πατέρες των ηρώων που γνωρίζουμε μέσα από τα Ομηρικά Έπη. Αλλά ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή.

Κάποτε, ο Δίας ζήτησε από τον Απόλλωνα και τον Ποσειδώνα να χτίσουν τα τείχη της Τροίας, επειδή σεβόταν πολύ τον βασιλιά της, τον Λαομέδοντα. Οι θεοί δέχτηκαν τη δουλειά, αλλά για να δοκιμάσουν τον Λαομέδοντα μεταμορφώθηκαν σε ανθρώπους και παρουσιάστηκαν μπροστά του. Του είπαν ότι μπορούσαν να χτίσουν πραγματικά απόρθητα τείχη, αλλά ήθελαν αμοιβή 100 βόδια. Ο Λαομέδων συμφώνησε, όμως όταν οι θεοί τελείωσαν (με τη βοήθεια του Αιακού, όπως έχουμε αναφέρει σε προηγούμενο άρθρο) και ζήτησαν την πληρωμή τους, αυτός όχι μόνο δεν τους την έδωσε, αλλά τους έδιωξε με φοβέρες και απειλές. Οι θεοί, όπως ήταν φυσικό, οργίστηκαν και αποφάσισαν να τιμωρήσουν παραδειγματικά τον αυθάδη βασιλιά. Έτσι, ο μεν Απόλλων έφερε έναν τρομερό λοιμό στην Τροία, ο δε Ποσειδών έφερε στις ακτές της ένα θαλάσσιο κήτος, που καταβρόχθιζε όποιον τολμούσε να πλησιάσει την ακτή.

Ο Λαομέδοντας, αριστερά και με ανασηκωμένο χέρι, δίνει οδηγίες στον Απόλλωνα και στον Ποσειδώνα που χτίζουν το τείχος της Τροίας. Χαρακτικό, Fr. Chauveau, 1676, Λονδίνο, Βρετανικό Μουσείο. Πηγή εικόνας: users.sch.gr

Οι Τρώες, απεγνωσμένοι από την συμφορά, ρώτησαν το μαντείο για να μάθουν πώς να γλυτώσουν από το κακό. Αυτό τους απάντησε πως ο μόνος τρόπος να κατευναστούν οι θεοί ήταν να φάει το τέρας την Ησιόνη, κόρη του Λαομέδοντα. Ο Λαομέδων, όμως, αγαπούσε πολύ την μονάκριβη κόρη του και αρνήθηκε να την θυσιάσει. Διέταξε, αντί αυτής, να δοθούν τρία κορίτσια του λαού στο τέρας, ώστε να φύγει το κακό. Οι Τρώες αντιστάθηκαν στην παράλογη αυτή απαίτηση του βασιλιά τους και έκρυψαν όλοι τα κορίτσια τους. Ο Λαομέδων κατάφερε να βρει τις τρεις κόρες ενός φτωχού μεροκαματιάρη χωρικού, του Φοινοδάμαντα, και αποπειράθηκε να του τις πάρει με το ζόρι. Ο Φοινοδάμας αντιστάθηκε και υπερασπίστηκε γενναία τα κορίτσια του. Ο βασιλιάς δεν μπορούσε να τα πάρει μόνος του, αλλά δεν μπορούσε και να ζητήσει βοήθεια, αφού κανείς δεν τασσόταν μαζί του. Έτσι, αποφασίστηκε να ρίξουν κλήρο ανάμεσα σε όλα τα κορίτσια της Τροίας, και αυτή που θα έβγαινε να θυσιαζόταν. Η μοίρα τα έφερε έτσι που από την κληρωτίδα βγήκε το όνομα της Ησιόνης. Μην μπορώντας πλέον να κάνει διαφορετικά, ο Λαομέδων έδεσε την κόρη του με βαριά καρδιά πάνω σε έναν βράχο στην είσοδο του λιμανιού της Τροίας, ώστε να την κατασπαράξει το τρομερό κήτος.

Ο Λαομέδων αρνείται να πληρώσει τον Απόλλωνα και τον Ποσειδώνα για το χτίσιμο του τείχους της Τροίας. Λάδι σε μουσαμά, J. von Sandrart ή G. Troppa, 17ος αι., Glasgow, Hunterian Art Gallery. Πηγή εικόνας: users.sch.gr

Εκείνον τον καιρό, έτυχε να περνάει από την Τροία ο Ηρακλής. Γύριζε στην Ελλάδα από την Θεμίσκυρα, την πρωτεύουσα της χώρας των Αμαζόνων, όπου είχε πάει για να επιτελέσει τον ένατο άθλο του, να φέρει στην Αδμήτη, κόρη του Ευρυσθέα, την ζώνη της βασίλισσας Ιππολύτης. Στην εκστρατεία εκείνη, ωστόσο, δεν είχε πάει μόνος του. Είχε μαζί του στο πλοίο τον ανιψιό του, τον Ιόλαο, και άλλα γενναία παλληκάρια, όπως τον Θησέα, τον Πηλέα και τον Τελαμώνα. Βλέπουμε εδώ, πως οι ήρωες αυτοί ήταν πατέρες των ηρώων που πολέμησαν στον Τρωικό Πόλεμο – ο Θησέας του Ακάμαντα και του Δημοφώντα, ο Πηλέας του Αχιλλέα, ο Τελαμώνας του Αίαντα του Τελαμώνιου και του Τεύκρου. Και ο ίδιος ο Ηρακλής, μάλιστα, είχε γιο που πολέμησε στον Τρωικό Πόλεμο – τον Τληπόλεμο, βασιλιά της Ρόδου. Όταν είδε την Ησιόνη δεμένη στον βράχο ο Ηρακλής, αποβιβάστηκε στην στεριά και κίνησε για το παλάτι του Λαομέδοντα. Αφού πληροφορήθηκε για το τι συνέβη, προσφέρθηκε να σκοτώσει το κήτος και να σώσει την νεαρή πριγκίπισσα. Ωστόσο, ζήτησε ως αμοιβή του 2 κατάλευκα άλογα, δώρο του ίδιου του Δία στον Τρώα, ως αντάλλαγμα για την αρπαγή του γιου του, Γανυμήδη. Ο Τρώας τα έδωσε στον άλλο γιο του, τον Ίλο, και αυτός με την σειρά του στον γιο του, τον Λαομέδοντα. Αυτά τα άλογα ζήτησε ο Ηρακλής. Ο Λαομέδων δέχτηκε, αλλά ήταν πεπεισμένος πως ο ήρωας δεν θα κατάφερνε να σκοτώσει το θηρίο.

Ο Ηρακλής αντιμετωπίζει το κήτος που απειλεί την Ησιόνη. Μελανόμορφη κύλικα, περίπου 540 π.Χ., Νάπολη, Museo Nazionale Archeologico. Πηγή εικόνας: users.sch.gr

Ο Ηρακλής βγήκε από τα τείχη της πόλης και έφτασε στην ακτή, στον βράχο όπου βρισκόταν δεμένη η πριγκίπισσα Ησιόνη. Αυτή, τρομαγμένη, τον ρώτησε ποιος είναι και τι κάνει εκεί. Ο ήρωας της απάντησε, και η κοπέλα τον παρακάλεσε να φύγει, γιατί κανείς δεν θα μπορούσε να νικήσει το φοβερό κήτος. Ο Ηρακλής όμως δεν έφυγε. Ξαφνικά, η θάλασσα αναταράχτηκε. Κύματα έσκαγαν στην ακτή, αφροί κάλυψαν τα γαλανά νερά, και το κήτος αναδύθηκε στην επιφάνεια. Ήταν ένας απαίσιος δράκος, με φολίδες σε όλο του το κορμί, με φιδίσιο κεφάλι και κοφτερά δόντια. Βγήκε στην στεριά και σύρθηκε προς τον βράχο που βρισκόταν το σφάγιο του. Οποιοσδήποτε βρισκόταν μπροστά σε αυτό το θέαμα θα είχε λιγοψυχήσει και θα έτρεχε πανικόβλητος να κρυφτεί. Οποιοσδήποτε, όχι όμως ο Ηρακλής. Ο γιος του Δία έσφιξε γερά στο χέρι του το ρόπαλο, τυλίχτηκε με την λεοντή και πήρε θέση μάχης…

Συνεχίζεται…


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
  • Σταγειρίτης, Αθ. (2015), Ωγυγία ή Αρχαιολογία, τόμος Ε΄, Αθήνα: Εκδόσεις Διανόηση.
  • Στεφανίδης, Μεν. (2003), Ηρακλής, Αθήνα: Εκδόσεις Σίγμα.
  • Hesione in Greek Mythology, greeklegendsandmyths.com, διαθέσιμο εδώ
  • Hesione, greekmythology.com, διαθέσιμο εδώ

 

TA ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΡΘΡΑ

Δημήτρης Τσελίκας
Δημήτρης Τσελίκας
Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Πάτρα. Είναι πτυχιούχος της κλασικής φιλολογίας του Πανεπιστημίου Πατρών. Συνεχίζει τις σπουδές του πάνω στην κλασική φιλολογία στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα «Λογοτεχνία, σκέψη και πολιτισμός στον ελληνορωμαϊκό κόσμο» του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Ξεκίνησε να διαβάζει για την ελληνική μυθολογία από την ηλικία των 3 ετών, και από τότε μέχρι και σήμερα μελετά τους μύθους, τις αναλύσεις και τους συμβολισμούς τους.