Της Αριάδνης – Παναγιώτας Φατσή,
Από τον Δεκέμβριο του 1999 στο Σιάτλ έως το Γκέτεμποργκ τον Ιούνιο του 2001, όλες οι μεγάλες διεθνείς συναντήσεις των G8, από το Νταβός μέχρι τη Νίκαια και το Κεμπέκ, διακόπηκαν από ειρηνικές διαδηλώσεις που μετατράπηκαν σε βίαιες συγκρούσεις. Όπως ήταν αναμενόμενο, η Γένοβα, όπου πραγματοποιήθηκε Σύνοδος Κορυφής των G8 το 2001, δεν αποτέλεσε διαφορετική περίπτωση, καθώς και εκεί εκφράστηκε εναντίον των διαδηλωτών ανεξέλεγκτη βία, ασκούμενη από τις δυνάμεις της επιβολής του νόμου. Αυτή η σύνοδος κορυφής αποτέλεσε μέρος ενός πολιτικού πλαισίου στροφής προς τα δεξιά και τις πιο νεοφιλελεύθερες οικονομικές πολιτικές, που ακολούθησε την εκλογή του Τζορτζ Μπους ως Προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών τον Νοέμβριο του 2000, αλλά και την επιστροφή του Σίλβιο Μπερλουσκόνι ως Προέδρου του Συμβουλίου Υπουργών της Ιταλίας. τον Ιούνιο του 2001. Τα γεγονότα που συνέβησαν κατά τις τρεις ημέρες 19 με 22 Ιουλίου στη Γένοβα, οδηγώντας στη δολοφονία του 23χρονου φοιτητή Carlo Guiliani από αστυνομικό των Carabinieri.
Το νουάρ μυθιστόρημα που παρουσιάζουμε σήμερα γράφτηκε από τον Frédéric Paulin το 2021 στην πρωτότυπη έκδοσή του στα γαλλικά (La nuit tombée sur nos âmes), και πλέον κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Πόλις ως Η νύχτα που έπεσε στις ψυχές μας, με υπότιτλο Γένοβα 2001, μεταφρασμένο στα ελληνικά από τη Μαριάννα Μαντά. Γεννημένος το 1972, ο Frédéric Paulin είναι γνωστός Γάλλος συγγραφέας αστυνομικής λογοτεχνίας, και έχει αποκομίσει για τα βιβλία του αρκετές διακρίσεις τα τελευταία χρόνια. Ο ίδιος ήταν παρών στα γεγονότα που έγιναν γνωστά ως «μάχη της Γένοβας» το 2001 και το βιβλίο του αντικατοπτρίζει κομμάτι της προσωπικής του εμπειρίας, με αποτέλεσμα και τη βράβευσή του το 2022 με το βραβείο Μystère de la critique.
Τα γεγονότα των ημερών πριν από τη Σύνοδο Κορυφής μας επιτρέπουν να γνωρίσουμε τους χαρακτήρες και τα θέματα που πραγματεύεται το μυθιστόρημα. Πιο συγκεκριμένα, η ιταλική κυβέρνηση με επικεφαλής τον Μπερλουσκόνι, ο οποίος δήλωνε ήδη πριν τη διαδήλωση ότι σκοπεύει «να πατάξει τους αριστεριστές και κομμουνιστές», είχε λάβει δρακόντεια μέτρα για να διατηρήσει τον έλεγχο επί των διαδηλωτών, επιστρατεύοντας χιλιάδες άτομα των σωμάτων ασφαλείας. Από την άλλη πλευρά, οι διαδηλωτές έχουν κι εκείνοι τις δικές τους προετοιμασίες. Μέσα από αυτές οι αναγνώστες θα γνωρίσουν τους βασικούς πρωταγωνιστές της ιστορίας, τον Βαγκ και τη Ναταλί. Πρόκειται για ένα ζευγάρι ακροαριστερών ακτιβιστών, που βιώνουν τον έρωτα μεταξύ τους παράλληλα με τον έρωτα για την επαναστατική τους δράση. Μαζί τους, στα πλαίσια του μυθιστορήματος δρουν μια νεαρή δημοσιογράφος και ένας φωτογράφος, που βρίσκονται συνεχώς κοντά στη δράση, με στόχο την ενημέρωση.
Στο αντίπαλο στρατόπεδο, δρουν δύο μυστικοί αστυνομικοί, οι οποίοι έχουν διεισδύσει στους διαδηλωτές και φαίνονται να παραμένουν σε επαφή με τον πληροφοριοδότη τους. Τους χαρακτήρες του βιβλίου συμπηρώνουν δύο πρόσωπα που πρόσκεινται στην πολιτική σφαίρα, ο Λοράν Λαμάρ, σύμβουλος επικοινωνίας του προέδρου Σιράκ, και ο Ιταλός Φράνκο ντε Κάρλι, υπεύθυνος για την ασφάλεια και φασίστας εκ πεποιθήσεως. Αυτοί οι περίπλοκοι, αμφίθυμοι χαρακτήρες θα σημαδευτούν, θα επηρεαστούν, θα χάσουν πολλές από τις ψευδαισθήσεις τους κατά τη διάρκεια αυτής της συνόδου κορυφής που είχε ως τραγικό απολογισμό τη δολοφονία ενός νέου διαδηλωτή, που πλήρωσε την προσωπική του επανάσταση με μια σφαίρα στο κεφάλι. Το γεγονός θα σημαδέψει για πάντα τον Βαγκ και τη Ναταλί. Ακόμη κι αν δε δολοφονήθηκαν τα σώματά τους, οι μνήμες τους είναι αρκετές για να υποφέρουν για πάντα.
Μέσα από μια Γένοβα που φλέγεται, καθώς η αστυνομική βία γίνεται ανεξέλεγκτη και μαίνεται κατά του πλήθους, ο συγγραφέας καταφέρνει να μεταφέρει το δικό του προσωπικό βίωμα, αλλά και ένα μελαγχολικό παράπονο, για έναν νεανικό αγώνα που καταπνίγηκε μέσα στη σιωπή, αφήνοντας μια πληγή σε όσους τον βίωσαν. Οι περιγραφές της λεκτικής, σωματικής και σεξουαλικής κακοποίησης που βίωσαν οι διαδηλωτές και της κρατικής καταστολής στην πιο άγρια μορφή της είναι ικανές να κάνουν ακόμη και τον πιο συνηθισμένο σε τέτοια έργα αναγνώστη να ανατριχιάσει. Άλλωστε, παρά το γεγονός ότι συμβαίνουν σε χαρακτήρες ενός βιβλίου, είναι πέρα για πέρα αποτύπωση αληθινών γεγονότων, τα οποία λίγους μήνες αργότερα πέρασαν στη λήθη, καθώς ο κόσμος συγκλονίστηκε από το τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου.
Ο Frédéric Paulin, παρών στα γεγονότα αυτών των ημερών, από τις 19 έως τις 22 Ιουλίου 2001, ήξερε πώς να χρησιμοποιήσει τις αναμνήσεις του εμπλουτίζοντάς τις με ένα δημοσιογραφικό έργο μεγάλης ακρίβειας, για να γεννήσει τη νύχτα που έπεσε στις ψυχές μας. Ένα συναρπαστικό, σκοτεινό, γεμάτο ενέργεια βιβλίο, όπου κάθε πρόταση είναι αληθινή και επιβεβαιώνει το ταλέντο του συγγραφέα. Ο ίδιος έχει πολύ έξυπνα «παντρέψει» αγνούς φανταστικούς χαρακτήρες με πρόσφατα ιστορικά και πολιτικά γεγονότα μεγάλης σημασίας για τη σύγχρονη εποχή, φέρνοντας στο φως βιώματα βαθιά θαμμένα σε όλους, αλλά και καθιερώνοντας σταδιακά τον εαυτό του, σύμφωνα και με τους Γάλλους κριτικούς, ως έναν από τους καλύτερους συγγραφείς της γενιάς του στη νουάρ λογοτεχνία.
