Του Δημήτρη Σπυριδάκη,
Μια από τις πιο ενδιαφέρουσες περιφέρειες της χώρας μας, ιδιαίτερα ως προς την εκλογική συμπεριφορά, είναι, αδιαμφισβήτητα, η Κρήτη. Η Μεγαλόνησος αποτελούσε «κάστρο» της παράταξης που εξέφραζε τον προοδευτικό χώρο της ελληνικής κοινωνίας. Το «σερί» αυτό ήρθε να ανατρέψει η τελευταία εκλογική αναμέτρηση της 21ης Μαΐου, που η Νέα Δημοκρατία πέτυχε να σαρώσει το νησί, επικρατώντας και στους 4 νομούς του. Βρισκόμαστε δύο εβδομάδες από τις κάλπες της 25ης Ιουνίου και το πολιτικό τοπίο στη Μεγαλόνησο είναι πιο ρευστό από ποτέ, με την κόντρα ΣΥ.ΡΙΖ.Α.- ΠΑ.ΣΟ.Κ να κλιμακώνεται.
Ξεκινώντας, για δεκαετίες η Κρήτη αποτελούσε προπύργιο του ΠΑ.ΣΟ.Κ., αποτελώντας ένα ανάχωμα προς τη δεξιά, ενώ από το 2012 και μετά, στήριζε σταθερά τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Ακόμη και στις εκλογές του 2019 –παρά την ήττα του με διαφορά σχεδόν 10 μονάδων από τη Ν.Δ.– στους νομούς της Κρήτης ήρθε πρώτο κόμμα πάλι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α., επιβεβαιώνοντας το έντονο αντι-δεξιό πρόσημο του νησιού. Τα αποτελέσματα των εκλογών του Μαΐου ήρθαν σαν «κεραυνός εν αιθρία» για το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, καθώς γνώρισε την ήττα και στους τέσσερις νομούς, σε κάποιους, μάλιστα, με αισθητή διαφορά. Η επικράτηση της Νέας Δημοκρατίας ήταν καθολική, «σπάζοντας» μια παράδοση δεκαετιών που ήθελε την Κρήτη προπύργιο της Αριστεράς. Και σε αυτήν την προεκλογική περίοδο, τα τρία μεγάλα κόμματα έχουν βάλει στο στόχαστρο το νησί, με τη Ν.Δ. να θέλει να εδραιώσει τη νεοαποκτηθείσα κυριαρχία της, ενώ το ΠΑ.ΣΟ.Κ. και ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. φιλονικούν για τα πρωτεία στον χώρο της Κεντροαριστεράς.
Στη Νέα Δημοκρατία, η Κρήτη βρίσκεται –όπως και κατά την προηγούμενη προεκλογική περίοδο– ψηλά στην ατζέντα. Ο πρώην Πρωθυπουργός επισκέφθηκε, λίγες μέρες πριν, το νησί, περνώντας από περιοχές που δεν είχε επισκεφθεί την προηγούμενη φορά, ξεκινώντας την περιοδεία που θα κάνει σε όλη την Ελλάδα μέχρι τις Εκλογές της 25ης Ιουνίου. Στόχος της Πειραιώς είναι η «θωράκιση» του νησιού και η διατήρηση των ποσοστών που έλαβε στις προηγούμενες κάλπες. Ταυτόχρονα, οι βλέψεις είναι και μακροπρόθεσμες, θέλοντας να αναδείξει στελέχη, τα οποία θα μπορούσαν να διασφαλίσουν την «εδραίωση» της Ν.Δ. στο νησί.
Στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α., η απώλεια της Κρήτης στην προηγούμενη αναμέτρηση αποτελεί το χαρακτηριστικότερο δείγμα της συντριβής του. Η απώλεια τεσσάρων νομών, που –παρά την ήττα– είχε κερδίσει το 2019, αποτελεί απτό δείγμα πως ο κρητικός λαός έχει χάσει κάθε εμπιστοσύνη προς το πρόσωπο του Αλέξη Τσίπρα και τον ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Την κατάσταση αυτήν προσπαθεί να διορθώσει η Κουμουνδούρου, στοχεύοντας στην «επαναθέρμανση» των σχέσεων του κόμματος με τους Κρητικούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα της προσπάθειας αυτής είναι η απόφαση του Προέδρου του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να κατέβει υποψήφιος στον νομό Ρεθύμνης, όπως, επίσης, και να πραγματοποιήσει μια μεγάλη περιοδεία στο νησί.
Το ΠΑ.ΣΟ.Κ. είδε με χαρά την άνοδο των ποσοστών του στην Κρήτη και φαίνεται να έχει θέσει έναν σαφή στόχο για τις επόμενες κάλπες: την κατοχύρωση της δεύτερης θέσης σε όλους τους νομούς του νησιού. Πολλοί στη Χαριλάου Τρικούπη μιλάνε για σκηνικό ανατροπής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και επανόδου του Κινήματος στην παραδοσιακή του θέση ως κεντρικού πόλου του πολιτικού μας συστήματος. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να κερδίσει στις κάλπες τη δεύτερη θέση σε όσους περισσότερους νομούς μπορεί πανελληνίως, προκειμένου να πείσει πως ένα τέτοιο σενάριο είναι εφικτό. Η Κρήτη προσφέρεται απλόχερα για τον σκοπό αυτόν, καθώς αποτελεί, αφενός, γενέτειρα του Νίκου Ανδρουλάκη, ενώ, ταυτόχρονα, το ΠΑ.ΣΟ.Κ. έχει ισχυρούς δεσμούς και συναισθηματική σημασία για τους κατοίκους της Κρήτης.
Κλείνοντας, το ενδιαφέρον στις επόμενες κάλπες, όσον αφορά την Κρήτη, δεν σχετίζεται τόσο με την πρωτιά, με τη Ν.Δ. να θεωρείται αναμενόμενο πως θα επισφραγίσει την κυριαρχία της και στους 4 νομούς, αλλά στο πώς θα διαμορφωθούν οι συσχετισμοί στον χώρο της Αριστεράς. Το ΠΑ.ΣΟ.Κ., το οποίο βγήκε δεύτερο σε δύο από τους τέσσερις νομούς στο νησί, φιλοδοξεί την ενίσχυση και την καθιέρωσή του ως προοδευτικού πόλου, ανακτώντας την πρωτοκαθεδρία από τον «σφετεριστή» ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Αντίθετα, η επανάκτηση της εμπιστοσύνης των Κρητών ψηφοφόρων είναι ζήτημα επιβίωσης για την Κουμουνδούρου. Μια τελευταία ευκαιρία ότι μπορεί να εκφράσει τον προοδευτικό χώρο της ελληνικής κοινωνίας…
