DeSantis vs Disney: Όταν οι εταιρείες υπερισχύουν των Κυβερνήσεων

Του Θανάση Μάριζα,

Μέσα στο διάστημα των τελευταίων 6 ετών, δηλαδή, από τότε που ανέλαβε την Αμερικανική προεδρία ο Donald Trump, και κυρίως από το 2021, όταν τον διαδέχθηκε ο Joe Biden, η πολιτική διαμάχη στην άλλη άκρη του Ατλαντικού περιστρέφεται με αυξανόμενη ένταση γύρω από έναν μάλλον ανορθόδοξο παράγοντα: την ανοιχτή αναγνώριση των σεξουαλικών μειονοτήτων και των διεμφυλικών ατόμων. Η διάσταση αυτή, σε συνδυασμό με άλλα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα, όπως τις φυλετικές διακρίσεις και τη νομιμότητα των αμβλώσεων, αποτελεί μέρος του λεγόμενου «πολέμου κουλτούρας» (culture war) των Η.Π.Α.

Διαισθανόμενες τον ολοένα αναδυόμενο αντίκτυπο αποδοχής και στήριξης στις παραπάνω κοινωνικές ομάδες, πολλές εταιρείες, το δίχως άλλο παρακινούμενες κυρίως από την ευκαιρία αύξησης των κερδών τους, ιδιαιτέρως ως προς τα νεότερα, ηλικιακά, δημογραφικά, έχουν αρχίσει να συμπεριλαμβάνουν ομοφυλόφιλα ή διεμφυλικά (ευρέως, δηλαδή, queer) άτομα σε διαφημιστικές καμπάνιες και προωθήσεις των προϊόντων τους. Καθιερωμένος έχει γίνει, πλέον, κάθε Ιούνιο, μήνα αναγνώρισης των δικαιωμάτων των εν λόγω μειονοτήτων (γνωστός και ως pride month), ο χρωματισμός εταιρικών λογοτύπων με τα χρώματα του ουράνιου τόξου (παρά τις αποδεδειγμένες διασυνδέσεις πολλών εκ των ίδιων εταιρειών με χρηματισμούς οργανώσεων και πολιτικών που ανταγωνίζονται ενεργά την παραχώρηση δικαιωμάτων στις μειονότητες αυτές). Ανάλογη τάση έχει εκδηλωθεί και στη βιομηχανία της ψυχαγωγίας, όπου σχεδόν όλα τα γνωστά στούντιο παραγωγής σπεύδουν να συμπεριλάβουν queer χαρακτήρες σε σειρές και ταινίες.

Οι πιο έντονες αντιθέσεις σε αυτό το κοινωνικό φαινόμενο έχουν, αναμενόμενα, εκδηλωθεί από το συντηρητικό Ρεπουμπλικανικό κόμμα, τα μέλη του οποίου έχουν αμυνθεί έναντι σε αυτή την (αυτό)αντιλαμβανόμενη επίθεση στις «παραδοσιακές κοινωνικές και οικογενειακές αξίες», απαγορεύοντας τις ανοιχτές συζητήσεις περί σεξουαλικής ελευθερίας στα σχολεία των πολιτειών τους, επιχειρώντας να μποϊκοτάρουν τα προϊόντα προαναφερθεισών επιχειρήσεων και καταργώντας οποιοδήποτε βιβλίο ή μαθησιακό υλικό έχει ως στόχο μια αρχική ενσωμάτωση των εννοιών αυτών σε σχολικό πλαίσιο. Αγαπημένη συνοδευτική τακτική τους είναι και η επίθεση στο ήθος, καθώς χαρακτηρίζουν ως «παιδόφιλο» τον οποιοδήποτε Δημοκρατικό πολιτικό (και όχι μόνο) έχει αντιταχθεί στις ενέργειες αυτές (όσο ειρωνικό κι αν μπορεί να θεωρηθεί κάτι τέτοιο).

Ένας εκ των πρωταγωνιστών αυτής της ευρείας Ρεπουμπλικανικής αντίδρασης είναι κι ο Κυβερνήτης της Florida, Ron DeSantis. Μέσα από μια σειρά ολοένα και πιο περιοριστικών νομοσχεδίων έναντι στην ανοιχτή εμφάνιση κι αποδοχή των queer ατόμων (όπως το πολυσυζητημένο “Don’t Say Gay’ Bill”), έχει αναδειχθεί σε έναν εξόχως αποδεκτό συντηρητικό πολιτικό κι έχει επιχειρήσει να δώσει υλική διάσταση στη δημοφιλία αυτή, διεκδικώντας –και επίσημα– το Ρεπουμπλικανικό χρίσμα για τις Προεδρικές Εκλογές του 2024.

Όμως, ο DeSantis, μέσα σε αυτή την αντισυμβατική «σταυροφορία» του, έχει συναντήσει έναν εξίσου αντισυμβατικό αντίπαλο: τον ψυχαγωγικό κολοσσό Disney. Ο τελευταίος, όντας συχνά συνώνυμος με την ίδια την έννοια των παιδικών κινηματογραφικών και τηλεοπτικών παραγωγών, έχει αντιταχθεί στις απόπειρες του DeSantis να περιορίσει την «προσβασιμότητα» του ευρέως κοινού σε μηνύματα ή χαρακτήρες προώθησης των σεξουαλικών και φυλετικών ελευθεριών. Η δημόσια αυτή κόντρα κλιμακώθηκε με τη νομοθετική ήττα του DeSantis από τη Disney, όταν ο πρώτος επιχείρησε να «ξηλώσει» το ειδικό εδαφικό της καθεστώς και την εν συνεχεία ανταγωγή της τελευταίας για παραβίαση των δικαιωμάτων ελευθερίας του λόγου της (προστατευόμενα στο Αμερικανικό Σύνταγμα, μέσω της Πρώτης Τροπολογίας/First Amendment).

Σε αυτό το σημείο, αναδεικνύεται ένα εύλογο ερώτημα: γιατί η Disney διαθέτει ένα «ειδικό εδαφικό καθεστώς»; Η απάντηση προκύπτει μέσω του Disney World, πασίγνωστου θεματικού πάρκου αναψυχής, το οποίο είναι τοποθετημένο στο εσωτερικό της Florida. Χάρη σε αυτόν τον εξαιρετικά δημοφιλή τουριστικό προορισμό, η ομότιτλη εταιρεία έχει καταφέρει να εξασφαλίσει ένα ευνοϊκό καθεστώς από τους εκάστοτε κυβερνήτες της Πολιτείας, ήδη από τη δεκαετία του 1970. Απασχολώντας, εν έτει 2023, γύρω στους 70 χιλιάδες υπαλλήλους και γλιτώνοντας 578 εκατομμύρια δολάρια σε πολιτειακές φοροαπαλλαγές εισοδήματος, το Disney World έχει δημιουργήσει μια άρρηκτη επιχειρηματική σχέση μεταξύ Florida και Disney.

Μια σχέση που, πάντως, εισέρχεται σταδιακά σε φάση «διαζυγίου», εφόσον ο DeSantis συνεχίσει την επίθεση σε έναν από τους μεγαλύτερους εργοδότες της Πολιτείας του. Ήδη, την προηγούμενη εβδομάδα, η Disney ακύρωσε ένα επενδυτικό σχέδιο, ύψους $1 δισεκατομμυρίου, μεταφοράς ενός εταιρικού τμήματος και ορισμένων εγκαταστάσεων από τη California στη Florida, κάτι το οποίο θα συμπεριελάμβανε και την «άνθιση» 2 χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας στην τελευταία.

Αντίστοιχα, «βαρύ» τείνει να αποδειχθεί και το πολιτικό κόστος για τον DeSantis. Οι ενδοκομματικοί αντίπαλοί του έχουν εκμεταλλευτεί το εν λόγω φιάσκο, με την υποψήφια για το προεδρικό χρίσμα Nikki Haley να προτείνει στη Disney μια «μετακόμιση» στην πολιτεία της North Carolina και τον πρώην Πρόεδρο Donald Trump να χαρακτηρίζει τη διαμάχη ως «αχρείαστο πολιτικό κόλπο», μεταξύ άλλων, λιγότερο κόσμιων σχολίων κατά του DeSantis.

Προς το παρόν, έχει γίνει φανερό πως ο Κυβερνήτης της Florida δεν έχει χάσει μόνο ορισμένες κρίσιμες μάχες, αλλά κινδυνεύει να χάσει και τον πόλεμο. Θυσιάζοντας τις προεδρικές του ελπίδες στον βωμό των αμερικανικών «πολέμων της κουλτούρας», ο DeSantis ανέδειξε την ανικανότητά του να αφουγκράζεται τον ουσιαστικό παλμό των ψηφοφόρων του. Γιατί μπορεί η δαιμονοποίηση των queer ατόμων να έχει προκύψει ως μια ασφαλής τακτική απόκτησης πολιτικών πόντων για τον κάθε Ρεπουμπλικάνο, αλλά όχι όταν αυτό συνεπάγεται πραγματικό οικονομικό κόστος. Οι αποδιοπομπαίοι τράγοι παύουν να είναι χρήσιμοι, όταν διαθέτουν ισάξια (οικονομικά και νομικά) μέσα για την υπεράσπιση του εαυτού τους, τα οποία η Disney έχει αποκτήσει, εν μέρει, κι από την προνομιακή μεταχείριση που της είχε εξασφαλίσει η Florida όλα αυτά τα χρόνια. Ίσως, πράγματι, ο… Mickey Mouse να αποδεικνυόταν ικανότερος του DeSantis, ως προς το αξίωμα του Πλανητάρχη.

ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ