Του Κωνσταντίνου Γκότση,
Τα τελευταία τρία χρόνια περίπου, το επενδυτικό κοινό έχει στρέψει το ενδιαφέρον του περισσότερο στα hard assets, δηλαδή σε ενσώματα περιουσιακά στοιχεία ή κάποιο εμπόρευμα με εγγενή θεμελιώδη αξία. Τρανταχτό παράδειγμα αποτελεί αυτό του χρυσού, η αγορά του οποίου όλο αυτό το διάστημα έχει παρουσιάσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η διακύμανση της τρέχουσας αξίας του έχει επηρεαστεί από ποικίλες και, ορισμένες φορές, αντίρροπες (εξωγενείς) δυνάμεις στην παγκόσμια οικονομία.
Μάλιστα, ο χρυσός βρέθηκε στο επίκεντρο της αγοράς και όταν παρουσιάστηκε το flight-to-quality effect (η περίοδος που οι επενδυτές αναδιαρθρώνουν τα χαρτοφυλάκιά τους, μετατοπίζοντας τα κεφάλαιά τους από περιουσιακά στοιχεία υψηλού κινδύνου σε ασφαλέστερα), καθώς αναθεωρήθηκε σε αρκετά παραδοσιακά ασφαλή περιουσιακά στοιχεία ο βαθμός κινδύνου που ενέχουν, κατά την προηγούμενη και την τρέχουσα χρονική περίοδο. Επίσης, αντίθετα αποτελέσματα, κατά το 2022, επέφερε η ενδυνάμωση του δολαρίου έναντι άλλων νομισμάτων και, μάλιστα, σκληρών νομισμάτων, όπως είναι το ευρώ.
Γενικά, ο χρυσός αποτελεί ένα αντισταθμιστικό περιουσιακό στοιχείο, όταν επικρατεί αβεβαιότητα στις αγορές. Για παράδειγμα, αποτελεί επενδυτικό «καταφύγιο» λόγω οικονομικής ύφεσης (ο κίνδυνος της οποίας είναι μόνιμος, εδώ και έναν περίπου χρόνο), γεωπολιτικών εντάσεων (που είναι, επίσης έντονες, το τελευταίο διάστημα) ή χρηματοπιστωτικής αστάθειας (η οποία έχει γίνει πιο έντονη, από τον Μάρτιο και έπειτα, με τις καταρρεύσεις περιφερειακών αμερικανικών τραπεζών, τη βεβιασμένη εξαγορά της Credit Suisse από τη U.B.S. και τη –σχεδόν– αδικαιολόγητη αναταραχή σχετικά με τη Deutsche Bank), αλλά και σε περιόδους πληθωριστικών κρίσεων. Παράλληλα, ο κίνδυνος εκτροχιασμού της δημοσιονομικής κατάστασης ανεπτυγμένων οικονομιών, εξαιτίας υπερβολικών δαπανών τα τελευταία έτη, που οδήγησαν σε υπέρογκα χρέη, ενισχύει περαιτέρω την αγορά χρυσού. Επίσης, καταλυτικά λειτούργησε και η τάση διαφοροποίησης από το δολάριο, με το «κύμα» επενδυτικού ενδιαφέροντος να κατευθύνεται προς νέα αποθεματικά νομίσματα.
Ενδεικτικά, βλέποντας κανείς τα νούμερα στην αγορά χρυσού, μπορεί να αντιληφθεί εύκολα την προσέλκυση που έχει προκληθεί προς το συγκεκριμένο πολύτιμο μέταλλο, καθώς, για το 2022, οι Κεντρικές Τράπεζες, κυρίως των αναδυόμενων οικονομιών, αγόρασαν τόνους από χρυσό, που είχαν να καταγραφούν από τότε που υπάρχουν επίσημα στοιχεία, δηλαδή από το 1950, ενώ η ονομαστική του τιμή έφτασε να κινείται άνω των 2.000 δολαρίων ανά ουγκιά troy.
Βάσει εκτιμήσεων, η τιμή του χρυσού πρόκειται να παραμείνει σε υψηλά επίπεδα, με κάποιες διακυμάνσεις που θα προκαλούν ευρύτερα οι εξελίξεις σε γεωπολιτικά, μακροοικονομικά και δημοσιονομικά ζητήματα, αλλά, σε γενικές γραμμές, θα χαρακτηρίζεται από έντονη αστάθεια μεσο-μακροπρόθεσμα. Βασική αιτία είναι οι ανησυχίες για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του, ενώ, παράλληλα, δεν φέρει κάποια χρησιμότητα για την ενεργειακή μετάβαση, σε αντίθεση με άλλα πολύτιμα μέταλλα. Συγκεκριμένα, μόνο το 8% που εξορύσσεται είναι πραγματικά χρήσιμο, κυρίως στον κλάδο της τεχνολογίας, της ιατρικής και, ευρύτερα, της βιομηχανίας, ενώ το υπόλοιπο ποσοστό χρησιμοποιείται για κατασκευή κοσμημάτων και για επενδύσεις. Συνεπώς, μελλοντικά, πρόκειται να γίνει λιγότερο ελκυστικός, ακόμη και σε περιόδους τριγμών των αγορών. Ωστόσο, ο χρυσός συνήθως βρίσκεται μαζί με τον χαλκό, ο οποίος είναι απαραίτητο μέταλλο για ανεμογεννήτριες, μπαταρίες κ.ά., άρα δεν είχε ιδιαίτερο κόστος η εξόρυξή του, γεγονός που θα διατηρήσει την «αίγλη» του για περισσότερο καιρό.
Προς το παρόν, όμως, όσο οι Κεντρικές Τράπεζες θα έχουν «δεμένα» τα χέρια τους λόγω του υψηλού πληθωρισμού, με τον κίνδυνο χρηματοοικονομικής αστάθειας να βρίσκεται ακόμη στο προσκήνιο, οι γεωπολιτικές σχέσεις είναι τεταμένες και να συντελείται η λεγόμενη «αποδολαροποίηση», τόσο ο χρυσός θα αποτελεί ισχυρό επενδυτικό «καταφύγιο». Τουλάχιστον αυτό θα ισχύει για την παλαιά γενιά, η οποία είναι σημαντικά πιο επιφυλακτική απέναντι στα κρυπτονομίσματα, σε σχέση με τους νέους επενδυτές, οι οποίοι είναι πιο εξοικειωμένοι με τις νέες τεχνολογίες, αλλά και περιβαλλοντικά πιο ευαισθητοποιημένοι. Με τον καιρό, εφόσον οι αγορές επέλθουν σε κατάσταση ανάκαμψης και χαμηλότερων επιτοκίων, αναμένεται να επικρατήσει στην αγορά χρυσού μια πιο underweight στάση μεταξύ των επενδυτών, δηλαδή να υποαποδίδει και, σταδιακά, να γίνονται όλο και πιο bearish (απαισιόδοξη).
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΠΗΓΗ
- The new gold boom: how long can it last?, ft.com, διαθέσιμο εδώ
