Της Στέλλας Πετρακάκη,
Είναι γεγονός, πως όσο σπανιότερα αναπτύσσεται συζήτηση για μια είδηση που πρωτύτερα απασχολούσε τα ειδησεογραφικά κανάλια, τους ιστότοπους και τις ενημερωτικές πλατφόρμες, τόσο πλησιάζει η στιγμή να ξεχαστεί και να μπει στο «συρτάρι» με τις ειδήσεις που –ίσως– ανασυρθούν ξανά στο κοντινό μέλλον. Τρανταχτό παράδειγμα η πανδημία του Covid–19, όπου δικαίως απασχολούσε μέχρι πολύ πρόσφατα τους κύριους τίτλους ειδήσεων. Ωστόσο, μέρα με τη μέρα τη θέση της πήραν άλλες ειδήσεις παγκόσμιου ενδιαφέροντος εξίσου. Ένα ακόμα τρανταχτό παράδειγμα, είναι το ζήτημα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, συγκεκριμένα οι υπάρχουσες αντιπαραθέσεις ανάμεσα στη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία, η οποία για αιτίες εθνολογικού, γλωσσικού και πολιτισμικού περιεχομένου έχει ασκήσει βέτο εδώ και μερικά χρόνια, ως προς τις ενταξιακές διαδικασίες της Βόρειας Μακεδονίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ειδικότερα, ο Πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας καταφέρεται εναντίον της Βουλγαρίας, καθώς από την περασμένη εβδομάδα η αντιμετώπιση και η ρητορική που χρησιμοποιεί η τελευταία εναντίον της χώρας του εύκολα μπορεί να παραλληλιστεί με τη ρητορική που χρησιμοποιεί η Ρωσία για την Ουκρανία. Θα αναρωτηθεί κανείς για ποιο λόγο ξαφνικά ανήλθε καινούρια κόντρα ανάμεσα στις δύο χώρες. Η απάντηση σε αυτή την απορία λαμβάνει, αρχικά, χώρα τη Σύνοδο του Συμβουλίου της Ευρώπης στο Ρέικιαβικ της Ισλανδίας, όπου οι δύο χώρες παρουσίασαν τις προτάσεις τους.
Αφενός, η Βόρεια Μακεδονία σαφώς αναγνωρίζεται παγκόσμια, ως μια χώρα με ευαισθητοποίηση απέναντι στους μειονοτικούς πληθυσμούς, με μέριμνα προς τους έχοντες ανάγκη αλλά έχουν αναγνωριστεί και τα βήματα που έχει πραγματοποιήσει, ώστε να έρθει ένα βήμα πιο κοντά στις ευρωπαϊκές απαιτήσεις, που θα τη βοηθήσουν να πετύχει γρηγορότερα την ένταξή της στην Ε.Ε. Ακόμα, επιδεικνύει μεγάλο σεβασμό, ως προς την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών και μη της Βόρειας Μακεδονίας, το οποίο επιβεβαιώνεται και από τα πορίσματα των διεθνών εκθέσεων σχετικά με την πρόοδο και τις καινοτομίες της χώρας.
Αφετέρου, η πλευρά της Βουλγαρίας, με την Αντιπρόεδρο της χώρας Iliana Iotova να παίρνει τον λόγο, ισχυρίζεται πως η βουλγαρική μειονότητα στη Βόρεια Μακεδονία δεν έχει την ίδια άποψη με την βορειομακεδονική Κυβέρνηση, καθώς κατηγορεί τη χώρα ότι καταπατά συστηματικά τα δικαιώματα των Βουλγάρων στη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας, περιθωριοποιώντας τους. Αυτές οι δηλώσεις είχαν, ως αποτέλεσμα την αναζωπύρωση των εντάσεων ανάμεσα στις σχέσεις των δύο χωρών, οι οποίες είναι, ήδη, μακροχρόνια τεταμένες.
Σημαντική σημείωση αποτελεί το γεγονός πως η Βουλγαρία παρεμποδίζει δύο χρόνια τώρα τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις που πραγματοποιεί η Βόρεια Μακεδονία σχετικά με την ένταξη της τελευταίας στην Ε.Ε.. Η Βουλγαρία θέτει ως αιτίες αρχικά το γλωσσικό ζήτημα, όπου είχε υποστηρίξει παλαιότερα πως η βορειομακεδονική γλώσσα δεν αποτελεί επίσημα γλώσσα, αλλά διάλεκτο της βουλγαρικής γλώσσας, συνεπώς δεν μπορεί να καταστεί, ως επίσημη της Βόρειας Μακεδονίας. Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα προς επίλυση είναι η ανάγκη αλλαγής του Συντάγματος της Βόρειας Μακεδονίας, το οποίο αποτελεί και το διαπραγματευτικό χαρτί που έριξε η Βουλγαρία, ώστε να άρει το βέτο ως προς την ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στην Ε.Ε.
Η συγκεκριμένη οπτική έφερε κύμα αντιδράσεων στη Βόρεια Μακεδονία, ειδικά από την αντιπολίτευση του VMRO–DPMNE, η οποία βρίσκεται κατηγορηματικά αντίθετη απέναντι σε αυτή την πρόταση και δεν πρόκειται να δώσει τη συναίνεσή της. Το συγκεκριμένο ζήτημα, ωστόσο, περιέχει και ορισμένα πρακτικά θέματα που οφείλουν να διευθετηθούν προκειμένου να περάσει η πρόταση άρσης του βουλγαρικού βέτο. Για να τροποποιηθεί το βορειομακεδονικό Σύνταγμα απαιτείται η πλειοψηφία των 2/3 στη Βουλή, ποσοστό που δεν μπορεί ακόμα να συγκεντρώσει η Βουλή, ούτε από τα κόμματα που υποστηρίζουν την συμφωνία με τη Βουλγαρία.
Η τελευταία απογραφή του πληθυσμού στη Βόρεια Μακεδονία έδειξε, πως μόλις το 0,2% του συνολικού πληθυσμού αποτελούν οι Βούλγαροι της χώρας, ενώ η Σόφια από την πλευρά της τονίζει επίσημα πως αυτό το ποσοστό δεν αντιπροσωπεύει το πραγματικό πλήθος των Βουλγάρων στη Βόρεια Μακεδονία. Διατηρώντας μια κατάσταση αλληλοκατηγοριών ανάμεσα στις δύο χώρες, οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για τη Βόρεια Μακεδονία καθυστερούν ακόμα περισσότερο, με αποτέλεσμα η ένταξη της χώρας στην Ε.Ε. να μην υπολογίζεται για το τρέχον έτος, παρά τις προσπάθειες και την πρόοδο που έχει σημειώσει.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- «Η Βουλγαρία μας αντιμετωπίζει όπως η Ρωσία την Ουκρανία» λέει ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Ελεύθερος Τύπος, διαθέσιμο εδώ
- Βόρεια Μακεδονιά: Η Βουλγαρία μας συμπεριφέρεται όπως η Ρωσία στην Ουκρανία, είπε ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, ΠΡΩΤΟ ΘΕΜΑ, διαθέσιμο εδώ