Της Γιώτας Σταματογιαννοπούλου,
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο φαίνεται να είναι αυτό που επεξεργάζεται –επί του παρόντος– μια έκθεση, όσον αφορά «τη ρύθμιση της πορνείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση». Η συγκεκριμένη έκθεση ζητά από τα κράτη-μέλη να αποποινικοποιήσουν τα άτομα στην πορνεία, ενώ, την ίδια στιγμή, ποινικοποιούν τους πελάτες που οργανώνουν σεξουαλικές υπηρεσίες. Η έκθεση διχάζει, όσον αφορά το προτεινόμενο ρυθμιστικό μοντέλο, τη διατύπωση και τη συνολική νομιμότητα της σεξουαλικής εργασίας.
Η έκθεση αναμένεται να οριστικοποιηθεί μέσα στον Μάιο του 2023 και να τεθεί σε ψηφοφορία στην ολομέλεια τον Ιούνιο. Ωστόσο, έχει διχάσει τους νομοθέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και, συγκεκριμένα, της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων, οι οποίοι ηγούνται των εργασιών για τον φάκελο. Το σχέδιο έκθεσης που υπέβαλε, λοιπόν, η ευρωβουλευτής Maria Noichl αναφέρεται στην πορνεία και βασίζεται στην έννοια της πορνείας ως ένα είδος βίας με βάση το φύλο. Η ίδια ισχυρίστηκε πως κάνει υπόθεση για ανάγκη μιας πολιτικής συνεκτικής και αυτή η πολιτική πρέπει να είναι απόλυτα σαφής. Η πορνεία είναι μια μορφή βίας κατά των γυναικών ανέφερε, προσθέτοντας, μάλιστα, ότι η σεξουαλική εργασία δεν μπορεί να θεωρηθεί δουλειά, όπως οποιαδήποτε άλλη, καθώς δεν πρόκειται για μια ελεύθερη επιλογή. Η νόμιμη πορνεία έχει υποθετικά δημιουργήσει την υποδομή που χρησιμοποιείται για την απόκρυψη της εμπορίας ανθρώπων.
Η πολιτική, στην πραγματικότητα, θα έπρεπε να περιλαμβάνει στρατηγικές πρόληψης και προστασίας εξόδου, αλλά και επανένταξης στην κοινωνία, διασφαλίζοντας, την ίδια στιγμή, ότι οι άνθρωποι στην πορνεία δεν ποινικοποιούνται. Η έκθεση θα πρέπει, λοιπόν, να κάνει την ιδανικότερη –αν όχι την καλύτερη– διάκριση μεταξύ των εργαζομένων και των ατόμων που εξαναγκάζονται στην πορνεία. Στις λεπτομέρειες κρίνονται όλα και εκεί υπάρχει η διαφορά.
Η Sabrina Sanchez, διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Συμμαχίας Εργαζομένων της Πορνείας, αντιτάχθηκε στο ρυθμιστικό μοντέλο που προτείνεται από την έκθεση, γνωστό ως «σκανδιναβικό μοντέλο». Αυτό το μοντέλο χρησιμοποιείται σήμερα από χώρες όπως η Σουηδία και η Ιρλανδία και είναι αυτό που θα συμβάλλει στη μείωση της ζήτησης και στον τερματισμό του «στιγματισμού των ανθρώπων στην πορνεία, στη διασφάλιση στρατηγικών εξόδου και άνευ όρων πρόσβασης στα συστήματα κοινωνικής ασφάλισης». Σύμφωνα, λοιπόν, με το μοντέλο αυτό, ενθαρρύνονται τα κράτη-μέλη να αποποινικοποιήσουν τους εργαζόμενους του χώρου, ενώ ποινικοποιούν τους πελάτες και εκείνους που οργανώνουν τη σεξουαλική εργασία.
Η Sabrina Sanchez, μάλιστα, επαίνεσε το βελγικό μοντέλο ως ένα από τα καλύτερα, αφού το Βέλγιο είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη, όπου η σεξουαλική εργασία έχει αποποινικοποιηθεί πλήρως, ενώ η Λιθουανία και η Κροατία έχουν τους αυστηρότερους κανόνες. Ωστόσο, οι ακτιβιστές προειδοποιούν ότι η ποινικοποίηση των πελατών μπορεί να ωθήσει τους εργαζόμενους του σεξ να εμπλακούν σε επικίνδυνες συμπεριφορές, για να αποφύγουν τη σύλληψη.
Οι εργαζόμενοι του χώρου, που εργάζονται μαζί, συχνά, φοβούνται ότι θα κατηγορηθούν για φύλαξη οίκου ανοχής, κάτι που είναι παράνομο, σύμφωνα με το σκανδιναβικό μοντέλο. Επιπλέον, καθώς οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι μετανάστες, αποφεύγουν, επίσης, να βασίζονται στην επιβολή του νόμου, φοβούμενοι ότι θα επηρεάσει αρνητικά το μεταναστευτικό τους καθεστώς και τις πιθανότητες απόκτησης υπηκοότητας.
Η ποινικοποίηση των πελατών παραμένει προβληματική, καθώς δεν εξαλείφει τον στιγματισμό, οπότε η έκθεση θα πρέπει να αναγνωρίζει διαφορετικές προσεγγίσεις στη σεξουαλική εργασία και να υιοθετεί μια άποψη βασισμένη καθαρά στα ανθρώπινα δικαιώματα.
Ενώ οι ευρωβουλευτές είναι διχασμένοι, σχετικά με το αν η σεξουαλική εργασία μπορεί να θεωρηθεί εργασία, πολλοί συμφωνούν στην ανάγκη αποποινικοποίησης των εργαζομένων του σεξ, για να διασφαλιστεί η πρόσβασή τους στην υγειονομική περίθαλψη και τις κοινωνικές παροχές. Δυστυχώς, υπάρχει πολύ μικρή πιθανότητα να βρεθεί μια μέση οδός μέσω μιας απλής συζήτησης περί του θέματος και όλα θα εξαρτηθούν από το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, τον Ιούνιο.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- EU lawmakers divided over European approach to regulate sex work, Euractiv, διαθέσιμο εδώ
- Eyeing Higher Fines for Sex Work, Croatia’s Govt Ignores Experts, διαθέσιμο εδώ
