Της Νεφέλης Τσιλοπούλου,
Ο Soteur, ή κατά κόσμων Σωτήρης Φωκέας, είναι Έλληνας πολυμήχανος εικαστικός, που δημιουργεί ανάμεσα στον ψηφιακό και τον πραγματικό κόσμο. Αποφοίτησε από την Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών το 2013. Το 2020, ολοκλήρωσε το μεταπτυχιακό πρόγραμμα στις Εικαστικές Τέχνες του ίδιου τμήματος, απόφαση που πήρε όταν ένας φίλος του καλλιτέχνης του είπε πως θα πίνουν καφέ και θα τρώνε κουλουράκια κάθε πρωί μέσα σε ένα εργαστήριο. Έτσι, γεννήθηκε ο Soteur.
Πριν, όμως, καταπιαστεί ολοκληρωτικά με την τέχνη, τελειώνοντας τις σπουδές του, ασχολήθηκε με τον χώρο του marketing, τομέα τον οποίο και εγκατέλειψε, καθώς η καλλιτεχνική του φύση τον καλούσε. Η τέχνη του ορίζεται, κυρίως, ως pop. Η ιστορία της λεγόμενης Pop Art μας πηγαίνει πίσω στο 1950, στη Μεγάλη Βρετανία. Πιο συγκεκριμένα, ήταν το 1952, όταν μία ομάδα εικαστικών, που ονομαζόταν The Independent Group, άρχισε να συγκεντρώνεται τακτικά και να συζητά για θέματα όπως οι νέες τεχνολογίες, αλλά και η μαζική κουλτούρα. Ανάμεσα στους ανήσυχους καλλιτέχνες βρισκόταν ο Eduardo Paolozzi, πρωτοπόρος του κινήματος της pop art. Τα έργα περιστρέφονται γύρω από τις έντονες χρωματικές αντιθέσεις και κάθε τι που απορρίπτει την παραδοσιακή σχολή. Η έμπνευση προερχόταν από τα λαϊκά στρώματα και την καταναλωτική κοινωνία, που τη δεκαετία του 50′ βρισκόταν στο άνθος της. Χαρακτηριστικότερο έργο της pop art κουλτούρας είναι το έργο του Andy Warhol, με τη φιγούρα της Marilyn Monroe “Shot Marilyns’” (1964).
Στην Ελλάδα, βασικός εκπρόσωπος της pop art θεωρείται ο Γιώργος Ιωάννου (1926-2017). Επηρεασμένος από τον ιμπρεσιονισμό, δημιούργησε το δικό το προσωπικό εικαστικό ιδίωμα, με κυρίαρχο πάντα το χρώμα. Ο δικός μας Soteur είναι η φρέσκια έκφραση αυτού του κινήματος στην τέχνη της σύγχρονης Ελλάδας. Μη μένοντας περιορισμένος στα όρια του καμβά, διευρύνει το έργο του μέσω του graffiti. Άλλωστε, όπως αναφέρει και ο ίδιος πριν από τις σπουδές του στο πανεπιστήμιο, έως και το 2007, η εκπαίδευσή του ήταν… στους δρόμους. Έργα του έχουν κοσμήσει τους δρόμους της Αθήνας, αλλά και τοίχους καταστημάτων. Περιδιαβαίνει ανάμεσα στον ιδιωτικό και το δημόσιο χώρο, χρησιμοποιώντας έντονα χρώματα για να ξεδιπλώσει την κλίση του στην εννοιολογική τέχνη. Δίνοντας έμφαση στην ιδέα, την έννοια του δημιουργήματός του, χρησιμοποιεί τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τα οποία θεωρεί έναν ακόμα δημόσιο χώρο, όπως ακριβώς ένας τοίχος στον δρόμο. Όπως έχει δηλώσει και ο ίδιος:
«Όταν κάνεις ένα κομμάτι στον τοίχο του δρόμου ή έστω γράφεις ένα μήνυμα, παρεμβαίνεις στον δημόσιο χώρο. Επιβάλλεις, κατά κάποιον τρόπο, το γούστο σου, την ιδέα σου. Γι’ αυτό και πιστεύω ότι κανονικά δεν θα έπρεπε να ρωτάμε τον ιδιοκτήτη ενός κτιρίου προτού ζωγραφίσουμε, αλλά τους κατοίκους που θα το βλέπουν κάθε μέρα».
Έχοντας, πλέον, αποκτήσει το δικό του κοινό, η περσόνα του Soteur μοιράζεται καθημερινά με τους ακολούθους του τα νέα του project. Μία από τις πιο αξιοσημείωτες δουλειές του, για τη φετινή χρονιά, ήταν το έργο Όνειρο, που εκτέθηκε στην περιοδική έκθεση «Η Σμύρνη στις αρχές του 20ού αιώνα μέσα από τα μάτια του βυζαντινολόγου Γεωργίου Λαμπάκη», στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο Αθηνών. Η σύμπραξη της pop τέχνης, σε μία έκθεση ιστορικού χαρακτήρα, αποτελεί ένα ελπιδοφόρο δείγμα για την τέχνη της σύγχρονης Ελλάδας. Πράγματι, ίσως από τις μεγαλύτερες κατακτήσεις του Soteur είναι η μείωση της απόστασης, καθώς έκανε την τέχνη του προσιτή για το κοινό. Μέσα από την δραστηριότητα του στα social media, άνοιξε ένα παράθυρο και έκανε ορατή την ζωγραφική προς όλους αλλά και για όλους. Ο ελιτισμός των gallery μετακινήθηκε στον δρόμο, στον τοίχο μίας καφετέριας με ένα έργο που φέρει υπογραφή και υπάγεται σε καλλιτεχνικό ρεύμα.
Τον Μάρτιο που μας πέρασε, καλεσμένος στο TEDx του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με τη βοήθεια V.R. τεχνολογίας, ζωγράφισε ζωντανά μπροστά στο κοινό ένα ψηφιακό graffiti μόλις σε 20 λεπτά. Όπως εξήγησε, την ώρα που δημιουργούσε είχε την ανάγκη να μοιραστεί τη διαδικασία της γέννησης ενός έργου, καθώς είναι κάτι που λατρεύει. O Σωτήρης Φωκέας, ο Soteur, είναι ένας σπουδαίος εκπρόσωπος των Ελλήνων εικαστικών της νέας γενιάς. Με την έντονη ενέργεια που τον διακατέχει, την έφεσή του στην αφηρημένη τέχνη, αλλά και τον τρόπο που καταφέρνει να πλάσει εικόνες με χρώματα, δίνει έμπνευση και κίνητρο στους επόμενους νέους καλλιτέχνες της χώρας μας.
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ
- Sotiris Fokeas (@soteur), Instagram photos and videos, διαθέσιμο εδώ
- ABOUT – SOTEUR – Sotiris Fokeas, official site, διαθέσιμο εδώ
- Μεγάλες Κουβέντες | Σωτήρης Φωκέας (aka Soteur) – Street Artist, YouTube, διαθέσιμο εδώ
