Του Μελέτη Ανανία,
Το Μάρτιο, η νικήτρια των προεδρικών εκλογών στη Σλοβακία ήταν η Ζουζάνα Τσαπούτοβα του φιλελεύθερου κόμματος «Προοδευτική Σλοβακία» με ευρωπαϊκή προσχώρηση στο ALDE/Renew Europe. Αυτές οι εκλογές αποτέλεσαν ένα σημαντικό γεγονός για το προοδευτικό κίνημα στην ευρωπαϊκή ήπειρο, έκαναν όμως πολλούς να ανησυχήσουν, καθώς ο Μάριαν Κοτλέμπα, πρόεδρος του εθνικιστικού/αντιευρωπαϊκού κόμματος «Κοτλέμπα-Λαϊκό Κόμμα για την δικιά μας Σλοβακία» ήρθε τέταρτος στον πρώτο γύρο της εκλογικής αναμέτρησης. Το κόμμα ιδρύθηκε το 2010 και συμμετείχε στις τότε εκλογές, συγκεντρώνοντας μόλις 1,33% και καταλήγοντας στην δέκατη θέση. Οι οπαδοί του αναφέρονται συνήθως ως Kotlebovci ή «Κοτλεμπιστές», μία αναφορά στο όνομα του ιδρυτή και προέδρου του κόμματος. Η ιδεολογία του έχει καταδικαστεί συχνά ως «φασιστική» και νεοναζιστική τόσο από τον πρώην πρόεδρο της Σλοβακίας Αντρέι Κίσκα, όσο και από τον πρόεδρο της Τσεχικής Δημοκρατίας, Μίλος Ζέμαν. Τόσο οι Κοτλεμπιστές, όμως, όσο και τα στελέχη έχουν αρνηθεί κάθε σύνδεση με φασιστικά κινήματα.
Το πρόγραμμα του κόμματος βασίζεται σε κάποιες υποσχέσεις όπως την έξοδο της Σλοβακίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρώ, την αποχώρηση από το ΝΑΤΟ και την ενίσχυση των Σλοβακικών Ενόπλων Δυνάμεων για την αντιμετώπιση της «Ισλαμοποίησης» της Ευρώπης. Επίσης, αναφέρεται ένα σχέδιο κρατικοποίησης του συστήματος υγείας για την παροχή δωρεάν περίθαλψης και η κατάργηση των πανεπιστημιακών διδάκτρων. Εκφράζεται μία ιδιαίτερα σκληρή στάση ενάντια στη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα της Σλοβακίας, υποστηρίζοντας την απαγόρευση των συμφώνων συμβίωσης. Δεν είναι λίγες, μάλιστα, οι φορές που οπαδοί του Κοτλέμπα έχουν διαδηλώσει ενάντια σε παρελάσεις ομοφυλόφιλων. Στο μανιφέστο αναγράφεται πως το κόμμα «δεν θα αναγνωρίσει σχέσεις και δεν θα επιτρέψει την υιοθεσία παιδιών από ανώμαλους». Επίσης, οι Κοτλεμπιστές υποστηρίζουν τη θέσπιση «κανόνων λειτουργίας» για τα Σλοβακικά μέσα μαζικής ενημέρωσης με σκοπό την προστασία των Χριστιανικών αρχών της χώρας.
Αξίζει επίσης να αναφερθεί η στάση των Κοτλεμπιστών ενάντια στους Ρομά, στους οποίους το πρόγραμμα του κόμματος αναφέρεται ως «κοινωνικά παράσιτα». Η στάση αυτή ενάντια στους Ρομά πιθανότατα είναι ο λόγος της ξαφνικής ανόδου, καθώς, το 76% των ερωτηθέντων Σλοβάκων σε τελευταίες έρευνες έχει αρνητική εικόνα για την κοινότητα, που αποτελεί το 2.1% του πληθυσμού της χώρας. Έχουν συζητηθεί πολύ οι επιλογές στην καμπάνια του, όπως το γεγονός πως ο Μάριαν Κοτλέμπα για την προεκλογική του εκστρατεία χρησιμοποίησε μία μεγάλη ταμπέλα που έγραφε “STOP LGBT”, η οποία τελικά κατέβηκε. Αρκετά μέλη του κόμματος έχουν κατηγορηθεί για άρνηση του Ολοκαυτώματος, που αποτελεί έκνομη ενέργεια στη Σλοβακία, ενώ στο ψηφοδέλτιο συμπεριλήφθηκαν, μεταξύ άλλων, ένας ανοικτός υποστηρικτής του Αδόλφου Χίτλερ και ένα μέλος του ακροδεξιού συγκροτήματος “Juden Mord”.
Η άνοδος των εθνικιστών έχει προβληματίσει πολλούς, διότι η περίπτωση της Σλοβακίας δεν είναι παρόμοια με αυτή της Γαλλίας ή της Ιταλίας. Η Σλοβακία είχε μία πολύ επιλεκτική πολιτική. Όταν το μεταναστευτικό κύμα είχε αυξηθεί, υπήρξαν περιορισμοί έτσι ώστε το Ισλάμ να μην καθιερωθεί ως επίσημη θρησκεία στη χώρα και η Σλοβακία είναι το μόνο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης χωρίς επίσημο μουσουλμανικό τέμενος. Αυτό που έκανε τους εθνικιστές να κερδίσουν έδαφος είναι η αστάθεια. Ο Μάριαν Κοτλέμπα εξελέγη κυβερνήτης της Μπάνσκα Μπίστριτσα, μίας περιοχής που δεν είχε μετανάστες ή μειονότητες, αλλά ανεργία και άλλα κοινωνικά προβλήματα. Αυτό που κάνει τους εθνικιστές να ελπίζουν, είναι πως σε μία εποχή που η Σλοβακία έχει προβλήματα όπως η διαφθορά, οι Σλοβάκοι θα τους δουν ως ένα υπόδειγμα σταθερότητας. Ποιο θα είναι όμως το τίμημα για τη «σταθερότητα» αυτή;
Γεννήθηκε στη Ρόδο το 2000. Είναι φοιτητής στο τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Έχει συμμετάσχει σε συνέδρια προσομοίωσης διεθνών φορέων, στα οποία απέσπασε δύο βραβεία.
