Του Άγγελου Μαρίνου,
Σε ισχυρή συμφωνία με τον προεκλογικό λόγο της κυβέρνησης, ο προϋπολογισμός του 2020 είναι φιλόδοξος. Βασίζεται σε θετικές προβλέψεις για την οικονομική απόδοση της χώρας, ενώ ταυτόχρονα, έπειτα από εισήγηση της ευρωπαϊκής επιτροπής, περιλαμβάνει ένα “μαξιλάρι” προτεινόμενων βελτιώσεων για την οικονομική απόδοση του δημοσίου.
Συγκεκριμένα, η πρόβλεψη για τον ρυθμό ανάπτυξης για το 2020 τοποθετείται στο 2,8%, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,6%. Η ανεργία αναμένεται να πέσει στο 15,6%, από 17,4%, ενώ το πρωτογενές πλεόνασμα για το 2019 βρέθηκε στο 3,7%.
Το “μαξιλάρι” βασίζεται κυρίως σε δύο μέτρα:
- Αναπροσαρμογή των ορίων δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού με σκοπό τον περιορισμό της υποεκτέλεσης, που υπολογίζεται ότι θα οδηγήσει σε δημοσιονομικό όφελος 500 εκατ. ευρώ.
- Μεταφορά 250 εκατ. ευρώ από το εθνικό σκέλος στο συγχρηματοδοτούμενο. Ο υψηλότερος πολλαπλασιαστής του συγχρηματοδοτούμενου σκέλους, είναι μεγαλύτερος από αυτόν του εθνικού, δημιουργώντας δημοσιονομικό όφελος περί τα 170 εκατ. ευρώ, σύμφωνα πάντα με υπολογισμούς που στηρίζονται στην ευστοχία των προβλέψεων.
Άλλα μέτρα που περιλαμβάνονται στο προσχέδιο είναι:
- Επισκόπηση δαπανών και εσόδων φορέων Γενικής Κυβέρνησης.
- Μείωση δαπανών Γενικής Κυβέρνησης, με δημοσιονομική απόδοση 80 εκατ. ευρώ.
- Αύξηση εσόδων Γενικής Κυβέρνησης, με δημοσιονομική απόδοση 134 εκατ. ευρώ.
- Καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και διεύρυνση της φορολογικής βάσης με μέτρα προώθησης των ηλεκτρονικών συναλλαγών, με δημοσιονομική απόδοση 642 εκατ. ευρώ.
- Βελτίωση αποτελεσματικότητας φορέων Γενικής Κυβέρνησης, με δημοσιονομική απόδοση 123 εκατ. ευρώ
- Επιτάχυνση επίλυσης φορολογικών διαφορών που εκκρεμούν στα διοικητικά δικαστήρια, με δημοσιονομική απόδοση 50 εκατ. ευρώ.
- Διεύρυνση της φορολογικής βάσης και βελτίωση εισπραξιμότητας εσόδων από ακίνητη περιουσία.
- Αύξηση εσόδων μέσω νέων μορφών ελέγχου (Airbnb), με δημοσιονομική απόδοση 60 εκατ. ευρώ.
- Αλλαγή του συστήματος προσδιορισμού αξιών ακινήτων, με δημοσιονομική απόδοση 142 εκατ. ευρώ.
Η βελτίωση της εισπραξιμότητας των φόρων, μέσω μέτρων που προωθούν της χρήση ηλεκτρονικών τρόπων πληρωμής, είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι του προϋπολογισμού. Εάν η κυβέρνηση αποτύχει, ή δεν καταφέρει ένα αποτέλεσμα που να πλησιάζει σε αυτό που προβλέπει, τότε όλος ο προϋπολογισμός θα βρεθεί στον αέρα. Ο υπουργός οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, δήλωσε ότι οι εκτιμήσεις για την αύξηση του ύψους ηλεκτρονικών συναλλαγών είναι συντηρητικές, κάτι που θα φανεί στο μέλλον, ωστόσο εάν ισχύει, αποτελεί ασφάλιστρο για τη κυβέρνηση.
Επιπλέον δήλωσε: «Με αυτή τη βάση συνεπάγεται ότι το δημόσιο θα εισπράξει 389 εκατ. έσοδα από ΦΠΑ, εφαρμόζοντας μεσοσταθμικό συντελεστή περί το 19%, ενώ επιπλέον 168 εκατ. ευρώ αναμένεται να εισπραχθούν μέσω της αύξησης των εσόδων και αντίστοιχων εξόδων που θα παρουσιάσουν οι επιχειρήσεις».
Εντός του προϋπολογισμού, περιλαμβάνονται μέτρα ενίσχυσης κυρίως των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων, όπως για παράδειγμα η καθιέρωση εισαγωγικού φορολογικού συντελεστή 9% για φυσικά πρόσωπα, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες, μισθωτούς και συνταξιούχους, από 22% που είναι σήμερα. Περιλαμβάνονται, επίσης, κι άλλα οικονομικά μέτρα ενίσχυσης της οικονομίας και της οικογένειας, αλλά αυτά θα συζητηθούν εκτενώς στη περίοδο που ακολουθεί. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω τη μείωση φόρου για τις επιχειρήσεις από 28% σε 24%, καθώς και την αύξηση του αφορολόγητου κατά 1000 ευρώ για κάθε τεκνό.
Ο προϋπολογισμός, που όπως προαναφέρθηκε είναι αρκετά φιλόδοξος, φέρει ενδεχόμενες αδυναμίες στις βάσεις του, όπως αναφέρθηκε από το γραφείο προϋπολογισμού της Βουλής. Ο επικεφαλής του γραφείου, Φραγκίσκος Κουτεντάκης, ανέφερε τρεις απειλές που ο ίδιος θεωρεί κύριες. Πρώτη αποτελεί η ικανότητα των δημόσιων φορέων να μειώσουν τις δαπάνες τους, οι οποίοι καλούνται να καταφέρουν μείωση 800 εκατ. ευρώ. Δεύτερη είναι «η αποτελεσματικότητα με την αυστηροποίηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών» που αποτελεί το κύριο κυβερνητικό μέτρο για την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την διεύρυνση της φορολογικής ύλης. Τελευταία απειλή είναι ο ρυθμός ανάπτυξης και το «αν θα είναι στο 2,8% του ΑΕΠ ή κάπου χαμηλότερα όπως προβλέπουν οι διεθνείς οργανισμοί».
Η τελευταία απειλή αυτή είναι και η σημαντικότερη, καθώς θα οδηγούσε στην όξυνση όλων των προβλημάτων που θα δημιουργούνταν από μια, έστω και μερική, αποτυχία στους στόχους του προϋπολογισμού.
Γεννηθείς το 1996 στη Κομοτηνή, είναι φοιτητής του Οικονομικού Τμήματος του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, με κατεύθυνση στην οικονομική ανάλυση. Διαθέτοντας ακόρεστο ενδιαφέρον για τα πολιτικά, αρθρογραφεί στην κατηγορία των Οικονομικών του OffLine Post.