Της Μαρίας Μαλανδράκη,
Υπόθεση
Η δραματική ταινία του Οικονομίδη, παρουσιάζει τις διαπροσωπικές σχέσεις μιας ελληνικής οικογένειας. Πρωταγωνιστής της ταινίας είναι ο Δημήτρης, ιδιοκτήτης μιας καφετέριας στον Κορυδαλλό με συνέταιρο τον αδερφό της συζύγου του, τον Γιώργο. Όταν ο Δημήτρης αποφασίζει να ανοίξει μια καινούρια επιχείρηση, ζητά την βοήθεια του συνεταίρου του, ο οποίος ενώ στην αρχή ήταν θετικός προς τη συνεργασία, αλλάζει τελικά γνώμη και αποφασίζει να μην στηρίξει τον Δημήτρη στα σχέδια του. Η ταινία ξεκινάει με μία έντονη λεκτική διαμάχη μεταξύ των δύο ανδρών πάνω σε αυτό το ζήτημα. Όταν ο Γιώργος φεύγει, η σύζυγος του Δημήτρη, Μαρία, ανοίγει μια συζήτηση μαζί του που αφορά τα δύο τους παιδιά τον Λουκά και την Κική, ενώ του ανακοινώνει πως δεν τον στηρίζει στο νέο του επιχειρηματικό σχέδιο, διότι κατά την γνώμη της θα αποτύχει.
Κριτική
Η πρώτη ταινία μεγάλου μήκους του Οικονομίδη, σκιαγραφεί με απόλυτα ρεαλιστικό τρόπο την ελληνική οικογένεια και τις διάφορες σχέσεις εξουσίας εντός αυτής. Παρά την απλότητα της υπόθεσης και των σκηνικών, ο Οικονομίδης καταφέρνει να αγγίξει το ζήτημα της μάχης των φύλων που διαδραματίζεται στην ελληνική πραγματικότητα.
Παρουσιάζει έναν πατέρα που στην προσπάθεια του να χειραφετηθεί από την γνώμη και την επιρροή της συζύγου του, καταλήγει στην αναβολή των σχεδίων του και στην υποταγή του σε αυτή. Η έντονη θέση εξουσίας της γυναίκας του Δημήτρη γίνεται φανερή ήδη από την πρώτη σκηνή της ταινίας, όταν στην διάρκεια του καυγά μεταξύ των δύο ανδρών μπαίνει στο δωμάτιο και επιβάλλεται χειροδικώντας και φωνάζοντας στον αδερφό της. Μάλιστα μετά την παρέμβαση της, οι δύο άνδρες ρίχνουν τους τόνους της λογομαχίας τους. Έπειτα στην δεύτερη σκηνή, όπου διαδραματίζεται ένας έντονος διάλογος ανάμεσα στο ανδρόγυνο, γίνεται φανερή η υποτακτικότητα του Δημήτρη απέναντι στη γυναίκα του ζητώντας της συγγνώμη και διαβεβαιώνοντας τη πως θα φροντίσει να επιλύσει το ζήτημα που του ανέθεσε. Η ταινία συνεχίζει δείχνοντας μέσα από τις σχέσεις της με τα παιδιά της καθώς και με άλλα μέλη της οικογένειας, το πως τελικά εκείνη «κινεί τα νήματα», παρά το γεγονός ότι ο άνδρας της είναι το οικονομικά ισχυρότερο μέλος της οικογένειας.
Τελικά το Σπιρτόκουτο πραγματεύεται το ζήτημα της «ευνουχισμένης» πατριαρχικής οικογένειας στην Ελλάδα, η οποία ενώ εξωτερικά έχει διατηρήσει την κλασσική πατριαρχική μορφή της με έναν άνδρα-σύζυγο ως οικονομικά ισχυρότερο μέλος, στο εσωτερικό της οι σχέσεις εξουσίας στα μέλη έχουν μεταβληθεί. Το εάν αυτή η μορφή οικογένειας αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής κοινωνίας, αφήνεται στην κρίση του θεατή, πάντως χωρίς αμφιβολία η ταινία αποτελεί τροφή για σκέψη και θα συνιστούσα ανεπιφύλακτα να την παρακολουθήσει κάποιος.